"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki müdahil ..., ..., ... Çatal Kaşık Ve Paslanmaz Madeni Eşya San Ve Tic. A.Ş., Türkiye ... Bankası A.Ş.,... Bankası A.Ş., ... A.Ş. Ve davacı ... vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacılar vekili, davacı şirketin beyaz eşya, züccaciye, tekstil ve küçük ev aletleri toptan ticareti alanında faaliyet gösterdiğini, davacı gerçek kişinin ise şirketin sahibi ve banka kredilerinde lehine ipotek veren kefili konumunda olduğunu, şirketin mevcut ekonomik durgunluktan etkilendiğini, nakit akışında aksamalar yaşamaya başladığını ve kısa vadede borçlarını ödemede zora düştüğünü ileri sürerek, davacılar lehine konkordato geçici mühleti verilmesini ve akabinde konkordatolarının tasdikini talep ve dava etmiştir.
İlk derece mahkemesince, rayiç değerleri uyarınca borca batık olmadığı anlaşılan davacı şirketin projesinin uygulanabilir olduğu, alacaklılar toplantısında yasal nisabın sağlandığı ve tasdik şartlarının mevcut olduğu belirtilerek, taleplerin kabulü ile davacıların projelerinin tasdikine dair verilen karar hakkındaki birkısım alacaklılar vekillerinin istinaf başvurusu, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi tarafından, davacı şirket yönünden reddedilmiş, gerçek kişi talep eden bakımından ise, esastan kabul edilmiş ve alacaklılarına sunacağı bağımsız bir projesi bulunmadığı belirtilerek, konkordato talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, birkısım alacaklılar vekilleri temyiz etmiştir.
1-Alacaklılar ... Bank A.Ş. ve ... A.Ş. vekillerinin temyiz itirazları bakımından;
İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurmayan anılan alacaklı temyiz isteminde bulunamayacağından, alacaklı ... Bank A.Ş. ve ... A.Ş. vekillerinin temyiz dilekçelerinin reddi gerekmiştir.
2-Alacaklı ... Çatal Kaşık ve Paslanmaz Madeni Eşya San. ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazları bakımından;
Konkordato hakkında verilen karara karşı İİK 308/a maddesi uyarınca itiraz edenler kanun yoluna başvurabilir. Kanun koyucunun itiraz edenlerden kastının konkordato toplantılarında veya iltihak süresi içinde olumsuz oy kullananlar olduğunun kabulü gerekir. Anılan alacaklı konkordato projesine kabul oyu kullanmış olması nedeniyle temyiz isteminde bulunamayacağından, alacaklı ... Çatal Kaşık ve Paslanmaz Madeni Eşya San. ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz dilekçesinin reddi gerekmiştir.
3-Davacı ... ve alacaklı ... vekillerinin temyiz itirazları bakımından;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri re'sen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre, davacı ... ve alacaklı ... vekillerinin yerinde olmayan bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
4-Alacaklılar ... Bankası A.Ş. ile ... T.A.Ş. vekillerinin temyiz itirazları bakımından;
Talep İİK 276 ve devamı maddeleri çerçevesinde konkordatonun tasdiki istemine ilişkindir.
İİK'nın 305/son maddesi, 'Mahkeme konkordato projesini yetersiz bulursa kendiliğinden veya talep üzerine gerekli gördüğü düzeltmenin yapılmasını isteyebilir.' hükmünü içermektedir.
Yasada aranan konkordatonun tasdiki şartları kamu düzenine ilişkin olup, mahkeme bunların varlığını re'sen araştırır. Bu kapsamda, projenin yetersiz veya hatalı olduğu kanatine varılan hükümlerini mahkeme kendiliğinden düzeltebilir. Borçlunun malvarlığına nispeten ödenmesi taahhüt edilen miktarın düşük olduğunu veya ödeme koşullarının değiştirilmesinin hakkaniyet ilkesinin gereği olduğunu tespit ederse, istemi reddetmek yerine, iyileştirilmesi veya eksiklerinin giderilmesi için süre verebilir. Bu halde, alacaklılara ödenecek tutar azalmayacağından, olumlu oy kullananların hukuki durumları etkilenmeyeceği için yeniden oylama yapılması gerekmemektedir.
Somut olayda; borca batık olmadığı anlaşılan davacı şirketin, borç miktarı, aktif malvarlığının rayiç değerleri toplamı, yargılama süresince (3 yıldan fazla zaman zarfında) mühlet sonuçlarından yararlanmak suretiyle haciz vs. baskısı bulunmaksızın iş ve işlemlerini sürdürmüş olması dikkate alındığında, tasdiki istenen projede ödemesiz dönem tayininin ve öngörülen uzun vadenin, İİK'nın 305/1-b maddesi uyarınca borçlunun kaynakları ile orantılı olmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece, açıklanan İİK'nın 305/son maddesi tatbikiyle, re'sen vadeyi kısaltma yoluna gidilmesinin uygun olacağı kanaatine varılmış, kararın yazılı nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, alacaklılar ... Bank A.Ş., ... Çatal Kaşık ve Paslanmaz Madeni Eşya San. ve Tic. A.Ş. ve ... A.Ş. vekillerinin temyiz dilekçelerinin reddine, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı ... ve alacaklı ... vekillerinin temyiz itirazlarının reddine, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer bir kısım alacaklılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararı usul ve yasaya aykırı görüldüğünden BOZULMASINA, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 03.11.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.