"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasında açılan tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı şirketin gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi uyarınca hak sahibi olduğu 20019 Ada 14 Parselde kayıtlı taşınmaz üzerine bina yaptığını ve kendisine düşecek dairelerden 3 nolu bağımsız bölümü davacıya noter aracılığıyla sattığını, 2007 yılında yapılan satışa rağmen tapunun halen arsa sahipleri adına kayıtlı olduğunu, daha önce de ... Tüketici Mahkemesine dava açarak tescil talebinde bulunduğunu ancak reddedildiğini, bu karardan sonra genel iskan belgesi alındığı için yeniden tescil davası açtıklarını beyanla davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde özetle ; davayı kabul etmediğini, görev yetki husumet ve kesin hüküm itirazında bulunduğunu, davacının 1. Tüketici Mahkemesine açtığı davanın red ile sonuçlandığını, davacı ile kendisi arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığını, genel iskan belgesinin kendileri tarafından alındığını, müteahhitin satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan borcunu yerine getirmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle ; davalı ... ile davalı ...'ın diğer davalı şirket ile birlikte kat karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlediklerini, yüklenicinin sözleşme uyarınca taşınmazın genel iskan belgesini alarak arsa sahiplerine teslim etmeyi yükümlendiğini, ancak genel iskan belgesi almadan taşınmazı yarım bıraktığını, genel iskan belgesinin arsa sahipleri tarafından alındığını, genel iskan belgesi ve rayiç kira alacaklarının tahsili amacıyla ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesine dava açtıklarını ve karar aldıklarını, davacının dairesinin tapusunu almak istiyor ise mahkeme ilamı ile belirlenen bedeli ödemek zorunda olduğunu yüklenicinin borçlarını ödemeden tapu talebinde bulunamayacağını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yüklenici şirket ise süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemenin 05.01.2015 tarih, 2014/660 Esas 2015/2490 Karar sayılı kararı ile; davacının davasının kabulüne, davalı arsa sahiplerinin talep ve hak etmiş olduğu rayiç kira bedeli tutarı olan davalı ... adına taleple bağlı kalınarak 30.000,00 TL davalı ... ... adına rapor göz önüne alınarak 38.305,105 TL rayiç kira bedeli depo edildiğinde birlikte ifa kuralı gereğince davalılar adına kayıtlı olan ... İli ... Mah. 20019 Ada 14 Parselde bulunan 3 nolu bağımsız bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesinin 12.10.2020 tarihli ve 2020/2141 Esas 2020/2751 Karar sayılı kararıyla; sözleşme kapsamında ödenen bedelin iadesi talep edilmiş olmakla sözleşmeden dönüldüğünün kabulü gerektiği, seçimlik hak kullanıldıktan sonra bundan dönülmesi ve sözleşmeden dönen davacının tapu iptâl ve tescil talebinde bulunması mümkün olmadığından davanın reddine karar verilmesi yerine yanlış değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı kanaatiyle karar temyiz eden davalı yararına bozulmuştur.
Davacı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine; Yargıtay 15.H.D.’nin 2021-3645 E, 2021-2899 K sayılı ilamıyla karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayıları belirtilen kararı ile; mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulmuş, davacının eldeki davayı açmadan önce yükleniciye ödediği tutarın iadesi amacıyla icra takibi başlatmasından dolayı seçimlik hakkını sözleşmeden dönmeden yana kullandığı kabul edilerek davacının tapu talep edemeyeceğinin kabulü ile davalılardan ... davayı kabul ettiğinden ... adına kayıtlı olan hissenin iptali ile davacı adına tesciline, ... adına kayıtlı olan hisse yönünden açılan davanın reddine karar verilmiş, davalı şirket hakkında mahkemece verilen ilk hüküm temyiz edilmediğinden ve bu şirkete yönelik davacının da temyizi bulunmadığından şirket hakkındaki kararın kesinleştiği ve şirket adına tapu kaydı olmadığı kanaatiyle bu davalı yönünden yeniden hüküm kurulmasına gerek olmadığı yönünde bozma sonrası karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava arkadaşlığı bulunan davalı arsa sahiplerinden biri yönünden aleyhine tapu iptal ve tescil hükmü verildiği halde, diğer davalı bakımından seçimlik hakkın sözleşmeden dönme olarak kullanılmış sayıldığının kabulü ile davanın reddine karar verilmiş olmasının hukuka aykırı olduğu, davacının icra takibi başlattığı sırada taşınmaz tapusunu isteme koşullarının oluşmadığı, seçilebilecek hak olmadığından seçimlik hakkın kullanıldığından bahsedilemeyeceğinden bahisle temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapu iptali ve tescil davasıdır.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı Borçlar Kanunu 106. maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesinin 2 nci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 427 nci maddesi ile 439 ncu maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz eden yanın yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.