"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2307 E., 2022/775 K.
DAVA TARİHİ : 13.03.2017
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2017/185 E., 2019/680 K.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesine dayalı alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 16.10.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir..
Belli edilen günde gelen davalı vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat ...'nın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saatte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında, TRT’nin radyo ve televizyon yayınlarına ait reklam ortamlarının azami 56 gün süreyle davacı tarafından pazarlanması konusunda 04.11.2015 tarihli sözleşme düzenlendiğini, bu sözleşme ile davacının, belirli bir sabit bedel ödeyerek, TRT’nin sözleşmede yazılı reklam kuşaklarının/sürelerinin satışını kendi nam ve hesabına 3. kişilere yapacağının kararlaştırıldığını, ne var ki, bedelleri ödendiği halde, davalı kurumun taahhütlerine uymadığını, belirlenen reklam kuşaklarının eksik verildiğini ya da hiç verilmediğini, müvekkilinin bu nedenle büyük zarara uğradığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilinin mahrum kaldığı net kârının tespiti ile bu kapsamda davalıdan 400.000,00 TL’nin (belirsiz alacak) tahsilini, bu mümkün olmadığı takdirde, davalıya ödenen bedelden, hiç veya gereği kullandırılmayan saniyelere tekabül eden bedelin müvekkiline iadesini talep ve dava etmiş, ıslah yoluyla talebini 9.048.833,00 TL’ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; reklam kuşaklarının sözleşmede zaman aralığı verilerek belirlendiğini, her saat başı reklam kuşağı açılacağına dair hüküm bulunmadığını, sözleşmeye göre davacı firmanın TRT’nin yayın politikalarına itiraz hakkı bulunmadığını, taahhüt edilen kuşak ve sürelerin açıldığını, bu hususta mutabakat belgeleri hazırlandığını, davacının kullanmadığı reklam süresi bulunmadığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı şirketin taraflar arasındaki sözleşme uyarınca, reklam yayın ücreti olarak davalıya toplam 17.643.360,00 TL ödeme yaptığı, davalı tarafça toplam 1.858.080 saniye reklam yayınlanması gerekirken 643.462 saniye yayın yapıldığı, 994.618 saniye eksik reklam yayınlandığı, bu durumda yayınlanmayan toplam reklam bedelinin 9.448.833,00 TL olduğu, davacının bu bedeli talep edebileceği, davacı mahrum kaldığı kâr talebiyle ilgili bilirkişi raporunda belirtilen sipariş formları ve reklam meteryalleri gibi belgeleri dosyaya sunmadığı, bu husustaki zararını ispat edemediği gerekçesiyle, davacının mahrum kaldığı kârın tespiti ve tazmini talebinin reddine, ödenen bedelin iadesine ilişkin talebin kabulü ile 9.448.833,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davacıya kullandırılmayan hiç bir eksik süre olmadığı gibi bunun dışında davacı tarafından talep edilen ve kurumca kullandırılmayan sürenin de bulunmadığını, bilirkişi raporlarında çelişkiler mevcut olduğunu, her ay sonu taraflar arasında yayın mutabakatı yapıldığını, davacının bunlara itiraz etmediğini, davacının kendisine tahsis edilen süreleri satamamasının bedelinin müvekkili kuruma yükletilemeyeceğini, bilirkişilerin kullandırılmayan süre olarak tanımladıkları sürelerin aslında davacının satamadığı süreler olduğunu, kullanılmayan sürelerin kurumun reklam kuşağı açmamasından değil, firmanın, tahsis edilen süreleri satamaması nedeniyle, talep etmemesinden kaynaklandığını, davacının bir kısım delilleri süresinden sonra bildirdiğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ilk derece mahkemesi kararında usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusun esastan redine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; istinaf başvuru dilekçesinde dile getirdiği hususları temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Taraflar arasında 04.11.2015 tarihide "TRT Reklam Ortamları Satış Sözleşmesi" başlıklı sözleşme düzenlenmiştir. Bu sözleşme ile davacı 56 gün süreyle, TRT kanalları reklam sürelerini günlük 267.000,00 TL +KDV bedelle satış ve pazarlanması hakkını elde etmiştir.
2.Sözleşmenin 3/f bendinde tablo halinde yılık satılan reklam süreleri ve kuşakları belirtilmiştir. Yine aynı maddenin (g) bendinde, firmanın alınan reklamlara ilişkin sipariş formlarını ve reklam meteryallerini, reklam yayın akışı içinde planlanması ve gerçekleştirmesi için 1 (bir) gün önce mesai saati bitimine kadar TRT'ye göndermekle yükümlü olduğu belirtilmiştir.
3.Dosya arasında bulunan Ankara 21. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/259 D. İş sayılı dosyasında hazırlanan delil tespiti raporunun sonuç kısmında, teknik inceleme sonucunda, davalının kendisine tahsis edilen kuşaklarda ortalama prime-time yerine daha yüksek gelir getiren prime-time kuşaklarını kullandığı, bu yüzden davacının belirttiği gibi uğradığı zarara ilişkin olarak bilgi, belge ve elektronik-posta yazışmalarına rastlanmadığı, taraflar arasında reklam sürelerine ilişkin mutabakat belgesi imzalandığı belirtilmiştir.
4. Bilirikişi kurulunun 21.12.2018 tarihli kök raporunun 10 ve 11. sayfalarında, davacı firmaya tahsis edilen günlük reklam süreleri ve kuşak sayılarının off prime time (OPT) ve prime time (PT) saatleri arası sözleşme hükümlerine uygun olarak yayınlandığı, sözleşmeye bakıldığından TRT kurumu tarafından reklam süresi bazlı bir sözleşme yapıldığı, söz konusu sürenin doldurulmasının ihaleyi alan firmaya ait olduğu, ancak dosya kapsamında yapılan incelemede söz konusu sürelerin TRT tarafından kullandırılmadığına dair bilgi ve belgeye rastlanmadığı, reklam sürelerini doldurma/pazarlama/satma sorumluluğunun davacı tarafa ait olduğu bu nedenle davacının davalıdan talep edebileceği alacak olmadığı belirtilmiş, bunun yanında yayınlanmayıp eksik kalan reklam süresinin 994.614 saniye olduğu tespit edilmiştir. Raporun sonuç kısmında, sözleşmenin 3/g maddesi gereğince davalı kuruma verilmesi gereken sipariş formlarının ve reklam meteryalerinin verildiğini gösteren somut bilgi ve belgelerin ibrazının gerektiği ifade edilmiştir.
5.04.03.2019 tarihli ek raporda da yine davacı tarafından sipariş formlarının ve reklam meteryalerinin verildiğini gösteren somut bilgi ve belgelerin dosya sunulmadığı bildirilmiş, hükme esas alınan 19.08.2019 tarihli ikinci ek raporda da belirtilen belgelerin davacı tarafından dosyaya sunulmadığı, davacının kullanmadığı reklam süresinin 994.618 saniye olduğu, bunun bedelinin de 9.448.833 TL olduğu bildirilmiştir. Mahkemece, bu miktarın tahsiline hükmedilmiştir.
6.Davalı kurum, reklam süre ve kuşaklarının, davacı tarafa kullandırılmadığı ya da eksik kullandırıldığı gibi bir durum olmadığını, sözleşme ile tahsis edilen sürelerin davacının kullanımına açık olduğunu, ancak davacı tarafın bu süre ve kuşakları, üçüncü kişilere satamadığından kullanamadığını, bu hususta kendisine atfedilebilecek bir kusur bulunmadığını savunmuştur.
7.Az yukarıda değinilen sözleşmenin 3/g maddesinde de firmanın alınan reklamlara ilişkin sipariş formlarını ve reklam meteryallerini önceden davalı kuruma göndermekle yükümlü olduğu yazılıdır. Bu durumda, bilirkişi kurulunca eksik kullandırıldığı tespit edilen sürelerin, davalı kurum tarafından, davacı firmanın kullanımına açılıp açılmadığı, davalı firmanın da bu süre ve kuşaklara ilişkin olarak, davalı kuruma sözleşmenin anılan maddesi uyarınca, sipariş formlarını ve reklam meteryallerini iletip iletmediği hususları üzerinde durulmalıdır.
8.Bu durumda, mahkemece, yukarıda yapılan açıklamalar nazara alınarak, konusunda uzman yeni bir bilirkişi kurulu vasıtasıyla tarafların iddia, savunma ve dellileri üzerinde inceleme ve araştırma yapılıp, önceki bilirkişi raporları arasındaki çelişkiler de giderilerek, sözleşme ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde, dava konusu talep hakkında bir karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporları arasındaki çelişkiler giderilmeden, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin
Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Yargıtay duruşmasında vekili hazır bulunan davalı yararına takdir olunan 17.100,00 TL duruşma vekalet
ücretinin, davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye
Mahkemesine gönderilmesine,
16.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.