"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/252 E., 2022/302 K.
HÜKÜM : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sivas 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğine dayalı alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin yapı kooperatifine üye olduğunu, sözleşmesini haklı nedenle feshettiği 07.07.2020 tarihine kadar üyeliğinin sürdüğünü, Noter kanalı ile ortaklıktan çıktığına dair ihtarı tebellüğ ettiği tarihten 4 gün sonra kanuna ve yasalara aykırı olarak Yönetim Kurulu 14.07.2020 tarihinde müvekkilini ortaklıktan çıkartma yönünde karar aldığını, davacının davalı kooperatife, düzenli olarak toplam 209.745,50 TL ödeme yaptığını, davacının yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına rağmen bugüne kadar yapımı üstlenilen dairesinin teslim edilemeyip, teslim edilemediği gibi birden çok bloktan müteşekkil yapı kooperatifinde bir blok yarıda bırakılıp diğerine geçilip, az bir imalattan sonra o da yarım bırakılıp sürekli inşaat sezonunun geçirildiğini, müvekkilinin bu belirsizlik sürecinde kooperatif ile yaptığı görüşmelerde inşaatın bitirilip bitirilmeyeceğinin belli olmadığını öğrendiğini, davacının sözleşmeyi noter kanalı ile haklı nedenle feshetmiş olmakla fesih tarihinden itibaren derhal, bugüne kadar ödemiş oldukları tüm bedelin mevduata uygulanan en yüksek işletme faizi ile birlikte iade edilmesi gerektiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile davalıya ödemiş olduğu ücret toplamının 10.000,00 TL sinin mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tazminini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının kooperatife 13.07.2016 tarihinde üye olup toplam 209754,50 TL ödeme yaptığını, üyelik sözleşmesinde anlaşılan 230.000,00 TL den geriye faiziyle birlikte ödemesi gereken 20.026,39 TL ödemesi kaldığını, kooperatifin 2021 yılında 42 daire teslim etmeyi, geriye kalan daireleri de 2022 yılında teslim etmeyi hedeflediklerini, pandemi sürecinde dahi daire teslim ettiklerini, davacının üyelikten istifa edip derhal ödemiş olduğu paraların tamamını istemesinin kooperatif genel kurul kararına muhalefet olduğu gibi kanuna da aykırı olduğununu, davacı ile birlikte yakın tarihlerde 70 üyenin istifa ettiklerini, bu durumun kooperatifin mevcudiyetini olumsuz yönde etkilediğini, davacıya verilmesi gereken paranın derhal verilmesinin kooperatifi ekonomik sıkıntıya düşüreceğini, davacının mevduata uygun en yüksek işletme faizi ile iade istediğini ancak Kooperatif Kanununa göre kooperatif üyesinin üyelikten ayrıldığında yapılan geri ödemelerde faiz uygulanmayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının üyelikten ayrılma tarihinin 14.07.2020 olup davacının 2020 yılının genel kurulunun olacağı 2021 içinde yapılacak genel kuruldan 1 ay sonra alacağının muaccel olacağı, alacak muaccel olmaksızın 17.08.2020 tarihinde dava açıldığından dava tarihinde alacağın muaccel olmadığından talepte bulunulamayacağı, davacının ayrılma tarihine göre ayrılma payının Kooparatifler Kanunu Madde 17 ve davalı Kooperatifin ana sözleşmesi madde 15/1 hükmü gereğince 2020 yılının görüşüleceği 2021 yılında yapılacak genel kuruldan bir ay sonra muaccel hale geleceğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, müvekkilinin sözleşmeyi güvenin sarsılması nedeni ile sona erdirdiğini, davacının iddiasının üyeliği/sözleşmeyi haklı nedenle feshetmesi durumunda genel kurul'dan 1 ay sonra alacağının muaccel olacağı yönündeki kabule itibar edilemeyeceği, ancak gerekçesiz bir fesih halinde dikkate alınabileceği, iddia ettikleri hususlar araştırılmadan karar verilmesi hukuka aykırılık teşkil ettiğini sözleşmeyi kooperatif kayıtlarına göre davalı kooperatif yönetimi fesih ettiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Kooperatifler Kanunun 17. Maddesi ve kooperatif ana sözleşmesinin 15/1 maddesi gereğince dava tarihi olan 17/08/2020 tarihinde davacı üyenin çıkma payı alacak talebinin henüz muaccel olmaması nedeni ile davanın reddine ilişkin kararda yazılı açıklamalara, yasal sebep ve gerekçelere binaen istinaf edilen kararda usul, yasa ve dosya kapsamı yönlerinden bir aykırılık bulunmadığı anlaşıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve re'sen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif üyeliğine dayalı alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup devacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan .sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,06.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.