Logo

6. Hukuk Dairesi2022/3132 E. 2023/3457 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalıların, davacılardan aldıkları teminat çeklerini iade etmeyip, sözleşme borcuna karşılık olarak kullanmaları üzerine açılan menfi tespit ve çek iptali davasının reddine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Davacıların, çeklerin teminat amacıyla verildiğini ispatlayamamaları ve taraflar arasında alacak-borç ilişkisinin devam ettiği gözetilerek, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2021/955 E., 2022/369 K.

DAVA TARİHİ : 06.01.2016

HÜKÜM/KARAR : Esastan Red

İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2016/320 E., 2020/28 K.

Taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve çek iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıların oluşturduğu iş ortaklığının taşeronluğunu üstlendikleri işin Mart 2014 tarihli sözleşmeyle müvekkillerinin oluşturduğu iş ortaklığına taşere ettiklerini, sözleşmenin 31.12.2014 tarihinde feshedildiğini, müvekkili Mirhan Ltd.Şti.nin 15214 numaralı ve müvekkili Aynet İnşaat Nakliyaye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd.Şti. nin 1004518 numaralı çekleri teminat olarak davalılara verdiklerini, davalıların Diyarbakır 6. İcra Müdürlüğünün 2015/13122 sayılı dosyası ile müvekkilleri hakkında sözleşmeye dayanarak takip başlattıklarını, takibin davaya konu çeklerle ilgili olmadığını, müvekkillerinin itirazı üzerine takibin durduğunu, talebe rağmen davalıların çekleri iade etmediklerini öne sürerek müvekkillerinin belirtilen iki çek nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti ile bu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiş; ikinci dilekçesinde müvekkili Mirhan İnş.Nak.Taah.San.Tic.Ltd.Şti. tarafından verilen çeki iade aldıklarını, müvekkili Aynet İnşaat Nakliye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd.Şti. tarafından verilen ikinci teminat çekinin ise Diyarbakır 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/188 esas sayılı dosyasında bulunduğunu beyan etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ana yüklenici Kalyon- Föy adi ortaklığının müvekkilleri ile akdettiği taşeron sözleşmesinin 21.01.2015 tarihinde 31.12.2014 tarihi itibariyle feshettiğini, inşaatın seviye ve eksik tespit tutanağında davacıların imalatlarındaki eksikliklerin tespit edildiğini, dava konusu edilen Mirhan İnş.Nak.Taah.San.Tic.Ltd.Şti. tarafından keşide edildiği belirtilen çekin müvekkillerine verilmediğini, davacı Aynet İnşaat Nakliye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd.Şti. tarafından verilen Z1004518 no.lu çekin ise bu sözleşme nedeniyle doğan ticari ilişki nedeniyle verildiğini, davacıların çekin teminat çeki olduğunu, yazılı belgeyle kanıtlaması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu edilen çeklerden; Türkiye Garanti Bankası Suriçi Şubesi/Diyarbakır’a ait, düzenleyeni “Mirhan İnşaat Nakliye Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi”, lehtarı “Kasmet-Altındağ Adi Ortaklığı” olan, 06/01/2016 tarihli, (001524) numaralı çekin, yargılama sırasında iade edildiği ve bu çek yönünden davanın konusunun kalmadığı anlaşıldığından, konusu kalmayan istem hakkında karar verilmesine yer olmadığına; dava konusu edilen diğer çek olan; Akbank Kayapınar Şubesi/Diyarbakır’a ait, düzenleyeni “Aynet İnşaat Nakliye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi”, lehtarı “Kasmet-Altındağ Adi Ortaklığı” olan, 06/01/2016 tarihli, (Z 1004518) numaralı çekin ise teminat amaçlı olduğuna ilişkin iddianın yazılı belge ile ispatlanamaması nedeniyle sübut bulmayan davanın reddine karar vermiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacılar vekili; teminat amaçlı verildiğinden çeklerin keşide tarihinin yazılmadığı, senet aslı getirtilip Adli Tıp Kurumundan tarih kısmının başka bir kalem ile yazıldığı ve sonradan doldurulduğunun tespiti gerektiği, sözleşmenin 31.12.2014 tarihinde feshedildiği, davaya konu müvekkili Mirhan şirketi tarafından verilen çekin dava açıldıktan sonra geri alındığı, davaya konu müvekkili Aynet şirketi tarafından verilen çekin ise davalılar tarafından keşide tarihi tamamlanarak dava dışı Me-Ka şirketine ciro edildiği, davalıların cevap dilekçesinde bu çekin sözleşme nedeniyle doğan zararları için edimlerini yerine getirmeyen Aynet şirketi tarafından verildiği belirtilerek müvekkili Aynet İnşaat Nakliye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd.Şti.'nin üstlendiği iş nedeniyle borcuna karşılık verildiğinin beyan edildiği, müvekkillerinin çekin keşide tarihi itibariyle alacaklı oldukları iddiasıyla davalılara karşı dava açtıkları, alacaklı iken çek keşide edilerek davalılara verilmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davalılar çekin sözleşme nedeniyle verildiğini savunarak çeki tadil ettiklerinden müvekkili Aynet İnşaat Nakliye Sosyal Hizmetleri Taahhüt Sanayi Ticaret Ltd.Şti.'nin sözleşme nedeniyle borçlu olduğunu ispatlamaları gerektiğini, müvekkili Mirhan İnş.Nak.Taah.San.Tic.Ltd.Şti. tarafından verilen çekin yargılama sırasında iade edilmiş olması nedeniyle müvekkilinin yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğu nedenleriyle kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafça davaya konu çeklerin teminat çeki olduğu iddiasına dayalı talepte bulunulmuş olup, iddianın ispatlanamamış bulunmasına tarafların arasındaki sözleşme kapsamında alacak- borç durumunun derdest olduğu anlaşılan davalarda değerlendirileceğinin tabii bulunmasına göre davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacılar vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve çek iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri

3. Değerlendirme

1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

24.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.