"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/237 E., 2022/623 K..
DAVA TARİHİ : 24.12.2019
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/550 E., 2021/558 K.
Taraflar arasındaki maddi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı adına kayıtlı 34 LJ 9324 plaka sayılı aracın 17/05/2019 tarihinde Trabzon ilinde faaliyet gösteren Keskin Otomotiv isimli işyerine rutin bakımları yapılmak üzere bırakıldığını, servis tarafından araçta su kaçağı tespit edilmesi nedeniyle su borusunun değiştirildiği söylenerek davacı şirket yetkilisine teslim edildiğini, ancak araçtaki hararet probleminin devam ettiğini ve motorunun onarılamaz şekilde bozulduğunu, başka bir servis tarafından yapılan incelemede aracın motorunun tümden değişmesi gerektiği ve motorun ancak yurt dışından getirtilebileceğinin bildirildiğini, yapılan onarımın ardından aracın müvekkiline teslim edildiğini, servis tarafından 117.784,91 TL aracın eski hale getirilmesi için onarım faturası çıkartıldığını, müvekkili şirketin bu meblağı ödemek zorunda kaldığını, turizm sektöründe faaliyet gösteren müvekkilinin, turist yoğunluğunun en fazla olduğu dönemde, aracını kullanamayarak ciddi mağduriyet yaşadığını beyan ederek ödemesi yapılan 117.784,18 TL masrafın ve şimdilik 1.000,00 TL araçtan mahrum kalınan süre için ikame araç bedeli ve masrafların ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 27/10/2021 havale tarihli; bedel arttırım dilekçesi ile ikame araç bedeli için dava dilekçesinde talep ettiği rakamı 1.000,00 TL'den 14.504,00 TL artırarak 15.504,00 TL’ye çıkarmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalıya herhangi bir ayıp ihbarının yapılmadığını, davanın süresinde açılmadığını, aracın rutin bakımlarının müvekkil tarafından yapıldığını, bakım sırasında motor suyu kaçağı tespit edildiğini, gerekli işlemlerin yapılarak aracın teslim edildiğini, aracın teslim ediliş tarihinden yaklaşık 40 gün sonra motor aksamında hararet yükselmesinin meydana geldiğini, 45.000,00 TL işçilik hariç bedel karşılığı motorun komple değişiminin yapılabileceğinin davacıya bildirildiğini, araç malikinin aracını servisten alarak Bahadır Otomotiv firmasına götürmeyi tercih ettiğini, davalıya atfı kabil herhangi bir kusurun söz konusu olmadığını, davalıya ait serviste hatalı onarım söz konusu olmadığını, meydana gelen zararın, su sisteminin bozulmasından değil, motor yağı içerisindeki yakıttan kaynaklandığını, bunun TÜBİTAK MAM raporu ile de sabit olduğunu, tespitin itirazlarına rağmen, aralarında husumet bulunan, Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/56 Esas sayılı dosyasında karşılıklı oldukları Bahadır Otomotivde, taraflı bölgede yapıldığını, kendilerinin ve bilirkişinin de keşif esnasında araca yaklaşmasının engellendiğini, bir aydan fazla bir süre sonunda husumetli servis elemanlarının yönlendirmesi ile hazırlanan tespit raporuna itiraz da ettiklerini, raporda gerçek dışı, arıza ile ilgisi olmayan parça ve hususlarda hesaplama yapıldığını, tespit edilen bedellerin fahiş olduğunu, raporun bilimsel ve teknik incelemeden uzak olduğunu, bilirkişinin bu tip araçlar konusunda bilgisinin yetersiz bulunduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere kira bedelinin de hatalı hesaplandığını, müvekkili tarafından dava konusu araca yapılan işlemlerden dolayı aracın zarar görmediğini, karşı tarafın iyi niyetli olmadığını, sebepsiz zenginleşme amacı güdüldüğünü beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı şirkete ait olan aracın 17/05/2019 tarihinde, davalıya rutin bakımları yapılmak üzere getirildiği, rutin bakım işlemleri yapıldıktan ve araçta davalı tarafça tespit edilen su kaçağının onarımına ilişkin su borusu değiştirildikten sonra aracın davacı şirkete iade edildiği, bu işlemlerden bir süre sonra davacı tarafça, 29/06/2019 tarihinde aracın hararet yapma şikayeti ile davalıya ait servise getirildiği ve burada yapılan tamir işlemleri sonucunda aracın motorunun onarılamaz derecede zarar gördüğü, davacı tarafça dava konusu aracın dava dışı bir firmada komple motor değişimi işlemi yapılarak tamir ettirildiği, bu tamir işlemlerinin 57 gün sürdüğü, bilirkişi heyetinin 12/10/2021 havale tarihli raporunda aracın; davalı ... Otomotivdeki yapılan onarım işlemleri neticesinde hararet yapma sorununun çözülemediği, daha öncesinde yakıt karışmayan yağa yakıt karışarak motorda yatak sarması kaynaklı hasara neden olunduğu, tüm bu olumsuz gelişmelerin araç teknik servisin elemanlarının gözetiminde iken meydana geldiği, bakımını ve tamirini üstlenen Keskin Otomotivin yapmış olduğu onarım hizmetlerindeki ayıplar nedeniyle aracın motorunda yatak sarma hasarının oluştuğu, yani davalı tarafça sunulan hizmetin ayıplı olduğu, aracın ayıplı hizmet sonucu oluşan hasarlarının giderilmesi için Bahadır Otomotivin yapmış olduğu 117,784,91 TL tutarındaki harcamaları günün piyasa koşullarına göre makul düzeyde olduğu, davacının aracından mahrum kaldığı 17/05/2019 - 12/07/2019 tarihleri arasındaki 57 gün süre için ikame araç bedelinin 15.504,00 TL olduğu belirtilerek bedel artırım dilekçesi dikkate alınarak davanın kabulü ile 117.784,91 TL araç onarım bedeli ve 15.504,00 TL ikame araç bedeli olmak üzere toplam 133.288,91 TL'nin dava konusu aracın onarım fatura tarihi olan 02/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; tespit dosyasında müvekkil olmadan keşif icra edildiğini, yapılan keşfin usul ve yasaya aykırı olduğunu, dosyada aldırılan bilirkişi raporunun hükme esas alınamayacak nitelikte olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyadaki bilgi ve belgelere, mahkemece aldırılan bilirkişi raporlarına göre davacının ayıplı onarım yaptığının tespit edilmesine, raporların somut olayla uyumlu ve denetime elverişli olmasına, rapor düzenleyen bilirkişilerin tarafsızlıklarına halel geldiğine yönelik somut bir olgunun bulunmamasına, mahkemece rapor esas alınarak 117.784,91 TL onarım bedeline hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, ancak ikame araç bedeli yönünden mahkemece 17/05/2019 - 12/07/2019 tarihleri esas alınarak hesap yapılmasının doğru görülmediği, zira bu 17/05/2019 - 29/06/2019 tarihleri arasında davacının aracı fiilen kullanmaya devam ettiği, bu durumda mahkemece kök bilirkişi raporunda belirtildiği üzere aracın onarımı için makul olan 35 günlük süre üzerinden hesaplama yapılması gerektiği, hatalı değerlendirme ile fazla araç ikame bedeline hükmedilmesinin doğru görülmediği, yapılan değerlendirmeler neticesinde, ilk derece mahkemesince ikame araç bedeli bakımından yapılan değerlendirmenin doğru olmadığı anlaşılmakla, istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden HMK'nın 353/1-b-2 hükmü gereğince 05/04/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda hesaplanan 35 günlük ikame araç bedeli olan 9.520,00 TL'ye hükmedilerek davanın kısmen kabulü ile 117.784,91 TL araç onarım bedeli ve 9.520 TL ikame araç bedeli olmak üzere toplam 127.304,91 TL'nin dava konusu aracın onarım fatura tarihi olan 02/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde istinaf dilekçesi içeriğini tekrar ederek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesi uyarınca ayıplı ifa nedeniyle aracın eski hale getirilmesi için gereken onarım masrafı ve ikame araç kira bedeli istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369, 370 ve 371. maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri,
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacı iş sahibi, aracının davalıya rutin bakımları yapılmak üzere tesliminin ardından arızalandığını, aracın eski hale getirilmesi için yapılan 117.784,18 TL masrafın ve ıslahla arttırdığı toplam 15.504,00 TL araçtan mahrum kalınan süre için ikame araç bedeli ve masrafların ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı yüklenici arızanın kendilerinden kaynaklanmadığını, kusurlarının olmadığını, hesaplanan masraf ve ikame araç bedeli kirasının da fahiş olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
3.Dava tarihinden önce yaptırılan tespit neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda; dava konusu aracın bakıma ilk getirildiğinde sağlam olduğu, periyodik bakımda soğutma sisteminde parça değişimi yapıldığı, aracın hararet yapmasına bu değişimin etkisi olduğu, davalı tarafından yapılan işlemin eksik/yanlış yapıldığı, bu nedenle motorda aşırı ısınmanın meydana geldiği ve belirtilen zararın oluştuğu belirtilmiş, mahkemece alınan bilirkişi raporu neticesinde; davalı serviste yapılan işlemlerin ayıplı olduğu, bu ayıplı işlemler neticesinde aracın hararet yapma sorununun çözülemediği, daha öncesinde yakıt karışmayan yağa yakıt karışarak motorda yatak sarmasından kaynaklı hasar oluştuğu, tüm bu olumsuz gelişmelerin de davalı servis gözetimi altında iken meydan geldiği, aracın onarımı için makul sürenin de 35 gün olduğu tespit edilmiştir. Hükme esas alınan rapor denetime elverişli olup Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmıştır.
4.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.