"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1402 E., 2022/771 K.
HÜKÜM/KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/1066 E., 2017/262 K.
Taraflar arasında kur'a çekiminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatife ait olan arsaların 26-27.05.2015 tarihlerinde noter kanalı ile yapılan kura çekiminin gerek ana sözleşme gerekse de 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'na aykırılık teşkil edecek şekilde yapıldığını ileri sürerek kura seçiminin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının kur'a çekimine hiçbir ihtirazi kayıt sunmadan katıldığını, kur'a sonucu kendisine isabet eden parselden memnun kalmadığı için kura çekiminin iptali amacında olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kooperatif ana sözleşmesinde arsa bedellerinin belirlenmesi ve arsa dağıtımına ilişkin açık bir düzenlemenin olmadığı, bu noktada alınan genel kurul kararına istinaden birtakım iş yerleri ile ilgili kur'a işlemine geçildiği, söz konusu kur'a işleminde usulsüzlük yapıldığına ilişkin kur'anın iptalini gerektirecek bir durum oluşmadığı gibi daha sonra genel kurul tarafından bir takım eksikliklerin yeniden genel kurul toplantısında alınan kararlar ile giderildiği, kooperatif ana sözleşmesine ve objektif iyi niyet kur'allarına aykırılık bulunmadığı, kaldı ki kur'a çekilmesine ilişkin genel kurul kararlarına karşı süresi içerisinde dava açılması hususları birlikte değerlendirildiğinde davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dosya rayiç bedel ve değer artırıcı bedellerin tespiti için hesap bilirkişisine gönderilmeksizin karar verildiğini, müvekkilinin alınan kararlara baştan itibaren itiraz ettiğini, müvekkilinin kooperatif ortağı olmasına rağmen hiçbir tutanak ve kararda imzasının alınmadığını, yerel mahkemece bu hususta da hiçbir inceleme yapılmadığını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda davacının iptalini istediği kura çekimine katıldığı, ihtirazi kayıt sunmadığı ve kendisine isabet eden arsanın ada-parsel numaralarını tebellüğ ederek tutanağı imzaladığı, öte yandan davacının davalı kooperatife sunduğu 26.05.2015 tarihli dilekçesinde çekilecek kurada kendisine isabet edecek arsaya bina inşa edeceğini taahhüt ettiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kur'a çekimi işleminin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun (1163 sayılı Kanun) 53 ncü maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bir hukuki uyuşmazlıkta olayların anlatımı ve taleplerin açıklanması taraflara HMK’nın 33 ncü maddesi gereğince uyuşmazlığa uygulanacak hukuk kurallarının belirlenmesi ile hukuki niteleme ve değerlendirme hakime aittir. Davacı davasını genel kurul kararlarının iptali olarak nitelendirmese de davanın hukuki nitelendirmesi hakime ait olup, davacının davası genel kurul kararı ve bunun uygulanması mahiyetindeki kura çekiminin iptali davasıdır. 1163 sayılı Kanunun 53 ncü maddesi gereğince genel kurul kararlarının iptali 1 aylık hak düşürücü süreye tabidir. Somut olayda, davanın açıldığı tarih itibariyle bu sürenin geçtiği anlaşıldığından dava hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle reddedilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik sonucu itibarıyla doğru olan kararının gerekçesinin değiştirilerek ve DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,27.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.