"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/435 E., 2022/1048 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kastamonu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın esastan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekilince duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.07.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde davacılar vekili Avukat ...., Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'nın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacı arsa sahiplerinin hissedarı olduğu iki ayrı parselin tevhidi neticesinde üzerine arsa payı karşılığı inşaat yapılması için davalı yüklenici şirket ile sözleşme imzalandığını, arsanın inşaat yapımına hazır hale getirilmesi için üzerindeki yapının kaldırılması ve takyidatların fekki için gereken masrafları yüklenicinin üstlendiğini, ancak bu ödemelerine karşılık olarak sözleşmeye konulan ve herbir dairenin bedelini 225.000,00 TL olarak belirleyen maddenin hileli hareketler neticesinde yazıldığını ve edimler arasında aşırı orantısızlığa neden olduğunu ileri sürerek, öncelikle avans niteliğinde davalıya verilmiş olan tapuların iptali ile davalılar adına tescilini mümkün olmaz ise sözleşmede daire bedellerini 225.000,00 TL olarak belirleyen maddenin rayiçler dikkate alınarak uyarlanmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; talebin zamanaşımına uğradığını, sözleşmenin tanzimi esnasında hata, yanılma ve bilgisizlik durumu bulunmadığını, davacıların borçlarının davalı tarafından ödendiğini, daireler için belirlenen bedelin mahsuplaşma tarihi itibariyle piyasa rayiçlerinin üzerinde olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, 20.11.2015 ila 13.11.2018 tarihleri arasında davalı şirket tarafından davacılar adına ve bizzat kendilerine yapılan ödemelerin toplam 1.580,377.46 TL olduğu, dava konusu taşınmazların dava tarihi için toplam değerinin 3.990,000.00 TL, sözleşme tarihindeki toplam değerinin ise 1.615,000.00 TL olarak hesaplandığı, taraflar arasındaki sözleşmede belirtilen 225.000,00 TL bedelin piyasa koşullarına uygun olduğu, arsa sahiplerinden birinin kızının avukat olduğu ve müzakere aşamasında avukat desteği aldıklarının belirtildiği, davacıların iddia ettiği gibi irade sakatlanması ya da aşırı yararlanmanın söz konusu olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; gerekçede tanık anlatımlarının değerlendirilmediğini, davacıların bizzat müşteri götürerek dairelerin satılmasını sağlanmasının davalı yanca engellendiğini, asli ve fer'i talepleri ayrı ayrı değerlendirilmeden genel ifadelerle hüküm kurulduğunu, topraktan satış fiyatı esas alınarak karar verilmesinin hatalı olduğunu, yüklenici ödemelerinin yıllara yayılarak yapıldığını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, sözleşme tarihi itibariyle bir dairenin değerinin ortalama 269.166,67 TL olduğu, sözleşmede bir daire bedelinin 225.000,00 TL olarak belirlendiği, yüklenici tarafından davacılar adına 3. kişilere ve bizzat kendilerine ödenen toplam bedelin 1.580.377,46 TL olduğu hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, dava konusu dairelerin rayiç bedelleri ile yüklenicinin ödediği borç miktarı dikkate alındığında, gerek sözleşme tarihi gerek sonrasında, edimler arasında aşırı oransızlık, aşırı ifa güçlüğü ve ifa imkansızlığı oluşmadığı belirtilerek, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve re'sen dikkate alınacak nedenlerle, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil mümkün olmaz ise sözleşmenin uyarlanması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
8.400,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınarak Yargıtay duruşmasında vekil ile temsil olunan davalıya verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.