"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
EK KARAR TARİHİ : 05.10.2020
SAYISI : 2022/243 E., 2023/31 K.
KARAR : Kısmen Kabul
1- Trabzon 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 16/06/2015 tarihli ve 2014/614 Esas, 2015/518 Karar sayılı kararıyla; "davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ...'in sahibi bulundukları Trabzon ili Çukurçayır Beldesi, 196 ada 2 numaralı parseldeki arsa vasfındaki taşınmazını diğer davalı ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve onun alt kuruluşu taşeron şirketi konumunda bulunan davalı... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaparak devrettikleri, yüklenicinin taahhüdünü yerine getirmemesi nedeni ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilerek mülkiyetin tekrar üzerindeki natamam inşaatlarla birlikte arsa sahiplerine geçtiği, ... İnş. Taah.Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin inşaata devam ettiği süre içerisinde bir kısım bağımsız bölümleri üçüncü kişilere sattığı, ancak teslim edemediği, davacının yüklenici nezdinde hak sahibi olduğu gibi kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden sonra arsa sahiplerinin de yüklenicinin arsa üzerine yapmış olduğu yapılar nedeni ile halefiyet usulü gereğince sebepsiz zenginleşme sağladıkları, davacıya karşı yüklenici ile arsa sahiplerinin birlikte sorumlu bulundukları" gerekçesiyle davalı ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve alt kuruluşu olan... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ile arsa sahipleri davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ...'ten ödemiş olduğu bağımsız bölüm bedeli ile kira alacağı toplamı olan 73.750,00 Türk Lirasının alınarak davacıya verilmesine ve "davalı Hozarak İnşaat Taahhüt Ticaret Ltd. Şti.'nin gerek davalılar ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ile gerekse diğer arsa sahibi davalılar ile davacının sözleşme yaptığı sırada taraf olmadığı" gerekçesiyle davacının Hozarak İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti. yönünden açtığı davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine karar veriliştir.
2- İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı vekilince temyiz yoluna başvurulması üzerine, Dairemizin 18.01.2022 tarihli ve 2021/1134 E., 2022/106 K. sayılı kararı ile; "Somut olayda, davacı tüketici, yüklenicinin temlikine dayalı olarak tapu iptali ve tescil isteğinde bulunduğundan, o yerde ayrı bir tüketici mahkemesi varsa çekişmenin tüketici mahkemesinde görülmesi aksi halde davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiği" gerekçesiyle karar bozulmuştur.
3- Trabzon 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 12.05.2022 tarihli ve 2022/105 E., 2022/108 K. sayılı görevsizlik kararı ile dosya Trabzon Tüketici Mahkemesi'ne gönderilmiştir.
İlk derece mahkemesince, tapu iptali ve tescil, bedel ve kira istemine ilişkin davada; Dava konusu uyuşmazlığın davacı ile davalı yüklenici ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki harici satış sözleşmesinden kaynaklı olarak satın alınan bağımsız bölümün devrinin yapılıp teslim edilmemesi nedeniyle sözleşme gereğince ödenen bedelin tahsili talebine ilişkin olduğu, davacı sözleşmeden döndüğüne göre aynı sözleşmeye dayanarak davalıdan kira kaybı ve ceza-i şart talebinde bulunmasının mümkün olmadığı, bu nedenlerle davacının kira bedeline ilişkin talebinin reddine karar vermek gerektiği, davacı ile davalı ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşmenin alacağın temliki hükümleri gereğince geçerli olduğu, davacı tarafından davalı ... İnş. Taah. Oto. Rek. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.'ne dava konusu bağımsız bölüm için 55.500,00 Türk Lirası ödendiğinin sabit olduğu, ticaret sicil kayıtlarına göre... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ile ... İnşaat Ltd. Şti. arasında organik bağ olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle, davacının davasının kısmen kabulüne davacı ile davalı ... İnşaat Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşmede davalı arsa sahipleri ve diğer davalılar... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ve Hozarak İnşaat Ltd. Şti. taraf olmadığı, bu kişilerin sorumluluğu yüklendiğine dair delil ibraz edilmediği, ödenen bedelden sözleşmenin tarafı sorumlu olacağından arsa sahipleri ile... İnş. Turz. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. ve Hozarak İnşaat Ltd. Şti.'ye husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiyle, arsa sahipleri ile... İnşaat Ltd. Şti. ve Hozarak İnşaat Ltd. Şti. hakkında açılan davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
4- İlk derece Mahkemesinin bozma üzerine verdiği ikinci karara karşı davacı vekilince süresinde temyiz yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Kamu düzenine aykırılık halleri ile uyulan bozma ilamının içeriği ve usuli kazanılmış hak ilkesinin resen gözetildiği; kararın dayandığı gerektirici sebepler ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı, keza; terditli davalarda taleplerden birinin kabul edilmiş olması diğer talebin reddi anlamına geldiğinden davacı vekilinin tüm temyiz sebepleri ile birlikte tapu iptali ve tescil talebi yönünden hüküm kurulmadığı yönündeki temyiz sebepleri de yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Trabzon Tüketici Mahkemesi kararına ilişkin davacı vekilinin tüm temyiz sebeplerinin reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan kararın ONANMASINA, davacı tüketici olması sebebiyle harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın ve kararın bir örneğinin Mahkemesine gönderilmesine, 02.10.2024 tarihinde kesin olarak oy çokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Dava, tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, tescili mümkün olmadığı takdirde ise ödenen bedelin faiziyle davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı, açılan davada birden fazla talepte bulunmakta ancak asıl talebi kabul edilmediği takdirde yardımcı talebi hakkında karar verilmesini istediğinden ortada kademeli (terditli) dava söz konusudur.
Terditli davalarda davacı talebini aslilik-fer’ilik ilişkisi kurmak suretiyle ayrı dava dilekçesinde de ileri sürebilir.
Terditli davalarda mahkeme öncelikle davacının asli talebini inceleyerek asıl talep ret edilirse, fer’i talebi inceleyecektir.
Asli talebin reddi konusunda görüş oluşursa asli talebi ret ederek fer’i talep hakkında karar verecektir.
Somut olayımızda davacı öncelikle tapu kaydının iptali ile kendi adına tesciline mümkün olmadığı takdirde ise ödenen bedelin tahsilini talep etmiş olup, ortada terditli bir dava söz konusudur.
Mahkemece öncelikle davacının asli talebi olan tapu kaydının iptaline ilişkin bir karar vererek bu talep yerinde görülmez ise fer’i talep olan ödenen bedelin tahsili konusunda karar vermelidir.
Oysa mahkemece gerek gerekçede gerekse hüküm fıkrasında asli talep olan tapu kaydının iptaline yönelik bir kararı bulunmamaktadır. Bu nedenle öncelikle davacının asli talebi olan tapu kaydının iptali ve tescili konusunda bir karar verilmesi gerekirken, doğrudan fer’i talebin kabulüne dair bir karar verilmesi doğru görülmediğinden, mahkeme kararının bu nedenle bozulması gerektiği düşüncesinde olduğumuzdan sayın çoğunluğun onama görüşüne katılmamaktayız.