"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/750 E., 2024/1365 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/492 E., 2020/63 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı kooperatife üye olduğunu, kooperatifin 21.06.2018 tarihinde genel kurul toplantısı yaptığını, genel kurulun 6, 8, 11, 12. ve 13. maddenin a, ı, i ve j bentlerinde alınan kararlara karşı red oyu kullanarak, muhalefet şerhi konulduğunu, alınan kararların kanuna ana sözleşmeye ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu ileri sürerek iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının sermaye payı dahil kooperatife ödeme yapmadığını, bu nedenle ihraç edildiğini, ihraç kararının tebligatın usulsüzlüğü nedeni ile iptal edildiğini, kooperatifte tek hissesinin olduğunu, kooperatife ait arsanın kooperatifin bağlı olduğu üst birlik tarafından tahsis edildiğini ve arsaya dair ödemenin kooperatif başkanı tarafından yapıldığını, arsanın imar planı ve diğer giderlerinin de kooperatif başkanı tarafından karşılandığını, davacı tarafın payına düşen ödemeyi gerçekleştirmemeye çalıştığını, kötüniyetli olarak dava açtığını, iptali istenilen kararların kanun ve ana sözleşmeye uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, iptali istenen 21.06.2018 tarihinde genel kurul gündemin 6. maddesinde yönetim ve denetim kurulu ile bilançonun ve gelir-gider tablolarının görüşüldüğünü ve oy çokluğu ile ibra edildiğini, yapılan incelemede harcama belgeleri sunulamadığı, bilançonun gerçeği yansıtmadığı, 8. maddesinde aidat tutarının ve uygulanacak gecikme faizinin belirlendiğini, belirlenen aidatın bir defada ödenmesi yönünde alınan kararın, afaki iyiniyet kurallarına ve kooperatifçilik ilkelerine aykırı olduğu, gündemin 11. maddesinde yönetim ve denetim kurulu üyelerinin huzur haklarının belirlendiği, davalı kooperatifin 16 ortağı bulunduğu,inşaatların kat karşılığı olarak bir inşaat şirketine yaptırılmakta olduğu bu durumda belirlenen 8.000,00 TL huzur hakkının çok yüksek olduğu, gündemin 12. maddesinde yönetim kuruluna geçmiş yıllar bilançolarında yer alan alacaklarını tahsili ve borçlarını ödemesi konusunda yetki verildiği, alacaklarını tahsil edebilmek amacıyla yönetim kuruluna yetki verilmesinde yasaya, ana sözleşme ve afaki iyiniyet kurallarına aykırı bir yön bulunmadığı gündemin 13. maddesinin; (a) bendinde yönetim kuruluna mülkiyeti kooperatife ait arsa hakkında belediye, tapu ve diğer resmi kurumlarda işlem yapmak ve evrakları imzalama yetkisi verildiği, satış yapma yetkisinin genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler arasında olması sebebiyle bu yetkinin yönetim kuruluna bırakılamayacağı, (ı) ve (i) bendinde, kooperatif ortaklarının kendi aralarında yapmış oldukları ve bu genel kurulda kabul edilen rızaen paylaşım esas alınarak, kooperatif ortaklarına tahsisen konut tapularının verilmesi, rızaen taksim yapma, tapu müdürlüklerinde tescil ettirme ve kooperatif üyeleri adına ferdileşme işlemini yapma ve sonuçlandırma, sözleşme gereği yüklenici firmaya düşen dairelerin tapularının verilmesi ya da müteahhit firmanın göstereceği üçünü şahıslara daire tapularının verilmesi konusunda yetki verilmesini içerdiği, Kooperatifler Kanunu'nun 23. maddesindeki eşitlik ilkesi ile ana sözleşmenin 63. maddesine aykırı bir durum oluşturmadığından iptal taleplerinin yerinde olmadığı, gündemin 13. maddesi (j) bendi ile yönetim kuruluna "kooperatif ve yapımcı firmanın kullanacağı kredilere teminat olarak göstermek üzere, kooperatif adına kayıtlı taşmmazların, her türlü hak ve alacaklarını rehin etmeye, kredilere teminat olarak göstermeye ve bu işlemler ile ilgili olarak gayrimenkullerin üzerinde, ipotek almaya ve ipotekleri kaldırmaya bunlarla ilgili tüm işlerin ikmali için yetki verildiği, kooperatifle dava dışı yüklenici arasındaki sözleşmenin feshedilmediği, sözleşme ayakta olduğu sürece kooperatifin ipotek karşılığı kredi kullanmasını gerektiren bir durumun ortaya çıkabileceğine dair somut bir veri ileri sürülmediği, gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 21.06.2018 tarihli genel kurulda gündemin; 6. maddesinin iptaline 8. maddesinin aidat yönünden kısmen iptaline, faiz yönünden alınan kısımla ilgili iptal talebinin reddine, 11. maddesinde alınan kararın iptaline, 12. maddesi ile alınan kararın iptal talebinin reddine, 13. maddesinin (a) bendinde alınan kararın iptaline, aynı maddenin (ı), (I) ve (j) bendlerinde alınan kararların iptali taleplerinin reddine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından davalı aleyhine Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2017/483 E. sayılı dosyasında açılan davada, 14.04.2016 günü yapılan genel kurul toplantısında alınan tüm kararların yok hükmünde olduğunun tespitine karar verildiği, eldeki davanın konusu olan 21.06.2018 tarihli genel kurul gündeminin (ı) ve (i) maddelerinin dayanağının 14.04.2016 tarihli genel kurulda alınan rızaen taksim kararı ile ilgili olduğu bu durumda 14.04.2016 tarihli genel kurulda alınan kararların yok hükmünde olduğuna karar verilmiş olması nedeniyle 21.06.2018 tarihli genel kurul gündeminin (ı) ve (i) maddelerinin dayanaksız kaldığı ve iptali gerektiği, 13. maddenin (j) bendinin birinci paragrafı yönünden mahkemece kooperatif adına kayıtlı taşınmazların tamamı üzerinde ipotek tesis edilmesine dair verilen yetkinin kullanılması durumunda, kooperatifin zararına yol açabileceğinin açık olduğu belirtilmesine rağmen iptal talebinin reddedildiği, gündemin (j) bendinin birinci paragrafı yönünden de yazılı gerekçe gibi iptal kararı verilmesi gerektiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararı düzeltilerek yeniden esas hakında karar verilmek suretiyle davanın kısmen kabulü ile 21.06.2018 tarihli genel kurul gündeminin; 6. maddesi ile alınan kararın iptaline, 8. maddesi ile alınan kararın aidat yönünden kısmen iptaline, faiz yönünden alınan kısımla ilgili iptal talebinin reddine, 11. maddesinde alınan kararın iptaline, 12. maddesi ile alınan kararın iptal talebinin reddine, 13. maddesinin (a), (ı), (i) ve (j) bendinin birinci paragrafında alınan kararların iptaline, (j) bendinin ikinci paragrafında alınan kararın iptali talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Bölge adliye mahkemesi kararının 21.06.2018 tarihli genel kurul gündeminin 8. maddesinde faiz yönünden alınan kısımla ilgili iptal talebinin reddi, 12. maddesi ile alınan kararın iptal talebinin reddi ve 13. maddesi (j) bendinin ikinci paragrafında alınan kararın iptali talebinin reddine ilişkin kısmını temyiz ettiklerini, gündemin 12. maddesi ile kooperatifin alacaklarının tahsil edebilmesi amacıyla yönetim kurulu’na yetki verilmesinde yasaya, ana sözleşme ve afaki iyi niyet kurallarına aykırı bir yön bulunmadığına bu nedenle iptali talebinin yerinde olmadığına karar verilmiş ise de bu yetkinin kooperatif ihtiyaçlarını karşılamak maksadı ile belirlenmediğini, müvekkilini zor duruma düşürerek ortaklığına son vermek üzere alındığını, re’sen dikkate alınacak nedenlerin varlığına istinaden, kararın belirtilen kısımlarının hukuka aykırı olduğunu, bozulması gerektiğini temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; 21.06.2018 tarihli gündemin 6. maddesinde yönetim ve denetim kurullarının raporlarının ibrasına karar verildiğini, oylamaya tüm ortaklar katıldığını ve sadece davalı ... vekili olarak genel kurula katılan oğlunun gündem maddesine red oyu verdiğini, başkaca da bir muhalefet şerhi konulmadığını, ilk derece mahkemesi ve istinaf mahkemesince bilançonun gerçeğe aykırı kullanıldığına ilişkin tatmin edici ve inandırıcı bir gerekçe gösterilmediğini, gündemin 8. maddesinin kararının kısmen iptaline karar verilmiş ancak kararlaştırılan aidatın ne kadarının iptal edildiğinin belli olmadığı, kooperatifin yapı kooperatifi olduğu, faaliyetlerini ancak aidat almak suratiyle yerine getirdiğini, gündemin 11. maddesinde belirlenen huzur hakkının neye göre çok, neye göre az olduğu hususlarının açıklanmadığını, davacının genel kurula oğlunu vekil olarak gönderdiğini, oğlunun her gündem maddesine kooperatif zararına da olsa red oyu kullandığını, kötü niyetli hareket ettiğini, TMK'nın 2. maddesine göre iyi niyetli olmayan kişinin korunmayacağı davacının hiç aidat ödemediğini, sadece kuruluştaki kuruluş giderleri için kararlaştırılan sermayeyi ödediğini, 219.000,00 TL aidatın tüm genel kurullarda kararlaştırılan toplam aidat olduğu, 1163 sayılı yasanın 42. ve ana sözleşmenin 23. maddesine göre tüm genel kurullarda kararlaştırılıp da ödenmeyen aidatlar toplamı kadar olduğunu, genel kurulda alınan kararların kanuna, kooperatif ana sözleşme hükümlerine ve iyi niyet kurallarına uygun olduğunu genel kurul kararlarının iptaline ilişkin kararların hukuka aykırı olduğunu Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerektiğini temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, kooperatif genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir
Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK'nın 355. maddesindeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2.Kooperatif taşınmazlarının satışı yahut sınırlı ayni hak kurulması için nitelikli çoğunluk gerekir. 21.06.2018 tarihli genel kurul gündeminin 13 (a) maddesinde “ mülkiyeti kooperatife ait arsa hakkında belediye, tapu ve diğer resmi kurumlarda işlem yapmaya ve evrakları imzalamaya” şeklinde verilen yetkinin kooperatif taşınmazlarının satışı yahut sınırlı ayni hak kurulmasını içermediği böyle bir yetkinin olabilmesi için açıkça satış ve sınırlı ayni hak kurulması yetkisinin verilmesi gerektiği, maddenin sadece kooperatifin amacına ulaşması için yapılacak idari işlemlerle ilgili olduğu genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerinden olan taşınmazların devri ya da sınırlanması ile ilgili açık bir yetki içermediği anlaşıldığından, Bölge Adliye Mahkemesince gündemin 13. maddesinin (a) bendinde alınan kararın iptaline karar verilmesi doğru olmamış, Bölge Adliye Mahkemesi kararının sadece genel kurul gündeminin 13. maddesinin (a) maddesinin iptali bakımından bozulması uygun bulunmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabul ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan harçların temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın kararı veren Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine,
06.02.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi