"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/89 E., 2024/363 K.
Şirketi vekili Avukat ...
DAVALILAR : 1- ... vekili Avukat ...
... 2- ...
İLK DERECE MAHKEMESİ :... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/377 E., 2021/460 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde;... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile davacı arasında 28.02.2020 tarihinde "2019-2020 Eğitim Öğretim Yılında 4555 Ortaöğretim öğrencisinin 450 araç ile 19 Taşıma Merkezi Okuluna 115 gün için Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi" sözleşmesi imzalandığını, 16.03.2020 tarihi itibari ile pandemi sebebiyle eğitim ve öğretime dönem sonuna kadar ara verildiğini, 2020/5 no.lu Covid-19 Salgınının Kamu İhale Sözleşmelerine Etkisi konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi'nde idarelere devam eden sözleşmelerde süre uzatımı verilmesi veya sözleşmenin feshedilmesi yetkilerinin seçimlik olarak verildiğini, davacı şirket tarafından 16.04.2020 tarihinde, yüklenilen işin geri kalan kısmı için anılan genelge kapsamında davalı idareye süre uzatım başvurusu yapıldığını, ancak davalı idarece talebin haksız olarak reddedildiğini, gerek taraflar arasındaki sözleşme, gerek ihale mevzuatı kapsamında mücbir sebep nedeniyle süre uzatımı verilmesi gerektiğini belirterek... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile yapılan Kamu İhale Sözleşmesinin gereklerinin yerine getirilmemesinin mücbir sebepten kaynaklandığının kabulü ile süre uzatımı verilmemesi şeklindeki muarazanın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; yasal düzenlemeler dikkate alındığında süre uzatımının şarta bağlı olduğunu ve şartlar gerçekleşmeden dava açılmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı şirket tarafından süresinde davalı idareye başvuruda bulunulduğu, davalı idare tarafından davacının başvurusunun, yapılan sözleşmenin Covid-19 salgını nedeniyle sözleşme konusu işin yerine getirilmesinin tamamen imkansız hale gelmesinden ve idare tarafından söz konusu işin yerine yürütülebilmesine engel teşkil eden durumun ortadan kaldırılmasına gücünün yetmediği, gerekçesi ile reddine karar verildiği, sözleşme imzalandıktan sonra etkisini gösteren Covid-19 salgın hastalığının anılan yasal düzenlemeler uyarınca mücbir sebep olarak değerlendirilmesi gerektiği, sözleşmeye bağlılık (ahde vefa-pacta sund servanda) ve sözleşme serbestliği ilkeleri uyarınca sözleşme yapıldığı andaki gibi aynen uygulanması gerektiği, eş söyleyişle sözleşme koşulları borçlu için sonradan ağırlaşmış, edimler dengesi sonradan çıkan olaylar nedeniyle değişmiş olsa bile borçlunun sözleşmedeki edimini aynen ifa etmesi gerektiği, sözleşmeye bağlılık ilkesinin hukukun güvenlik, doğruluk, dürüstlük kuralının bir gereği olarak sözleşme hukukunun temel prensibini oluşturduğu, salgın süreci gözetilerek sözleşmenin yeni durum ve şartlara göre uyarlanmasının mümkün olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, mücbir sebep bulunması nedeniyle davalı kurumun, davacı şirket ile akdedilen 28.02.2020 tarihli "2019-2020 Eğitim Öğretim Yılında 4555 ortaöğretim öğrencisinin 450 araç ile 19 Taşıma Merkezi Okuluna 115 gün için Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” sözleşmesi gereği davacının süre uzatımı talebinin kabul edilmemesi suretiyle yarattığı muarazanın men'ine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmasına, hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; süre uzatım taleplerinin sözleşme, ihale mevzuatı ve anılan genelgeye uygun olduğunu, belirtilen süre içerisinde başvuruda da bulunduklarını, idarenin taleplerini reddederken ileri sürdükleri sebebin geçerliliği ve hukuki dayanağı bulunmadığını beyan etmektedir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, hizmet sözleşmesi uyarınca muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1. maddesi hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.