"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/149 E., 2024/244 K.
DAVA TARİHİ: 04.01.2018
KARAR : Ret
Taraflar arasında görülen ve istinaf incelemesinden geçen ön alım hakkına dayalı tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin paydaş olduğu 1168 parsel sayılı taşınmazda davalıya yapılan pay satışı ile ilgili ön alım hakkını kullanmak istediğini belirterek dava konusu taşınmazda davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 24.01.2018 tarihli dilekçesi ile dava konusu payın dava dışı 3 . kişiye satıldığını iddia ederek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 125. maddesi uyarıca davaya tazminat istemi olarak devam etmek istediğini beyan ederek 2 satış arasındaki 210.000,00 TL bedel farkının davalıdan tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; taşınmazda fiili taksim bulunduğunu, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davalının dava konusu payı ticari amaçlı alıp sattığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.10.2021 tarihli kararı ile ön alım hakkının kullanılmasından sonra dava konusu payı başkasına temlik eden davalının iki satış arasındaki farkı tazminat olarak ödemesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının seçimlik haklarından seçtiği para alacağı 210.000,00 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının layihalar aşamasında kullanmadığı seçimlik haklarını tahkikat aşamasında kullanamayacağını, müvekkilinin davalıyı zarara uğratmak gibi bir kastının bulunmadığını, dava konusu taşınmazda fiili taksim olduğunun sabit olduğunu, davacı tarafın iki satış arasındaki farkı istemesi halinde sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda davacının haksız olarak mal varlığında artış olacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 08.06.2022 tarihli ve 2022/1199 Esas, 2022/1743 Karar sayılı kararı ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenlerle temyiz isteminde bulunmuştur.
VI. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Dairemizin 13.02.2024 tarihli 2022/6126 Esas ve 2024/756 Karar sayılı ilamı ile ".... Ön alım hakkını kullanan davacı, ön alım hakkıyla amaçlanan, payın üçüncü kişilere gitmesini engellemeye yönelik olarak açtığı davasını sonuçlandırmadan, bu dava sonunda ikinci satışın yüksek olması nedeniyle fazla ön alım bedeli ödediğini ve zararının gerçekleştiğini ispat etmeden, gerçekleşmemiş bir zararı için Kanunun 125 inci maddesindeki seçimlik hakkını kullanarak davasını tazminata dönüştürmesi halinde bu tazminat davasının reddi gerekir.
Dava konusu somut olayda, davacı taraf; ön alım hakkını kullanmayarak, gerçekleşmemiş bir zarar için tazminat talebinde bulunduğundan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir." gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle, davacının isterse gerçek satış bedelini talep edebileceğini, isterse 2 satış arasındaki bedel farkını talep edebileceğini, davacının 90.000,00 TL'ye alabileceği payı 1.070.000,00 TL'ye satın almak durumunda kaldığını, zararının 2 satış arasındaki bedel farkından bile fazla olduğunu, karara karşı istinaf kanun yolunun açık olması gerektiğini ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1. Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
2. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.