"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 1996/117 E., 1999/124 K.
Mahkeme kararı duruşma istemli olarak davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 11.04.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde duruşmalı olarak temyiz eden davacı vekili Avukat ... geldi. Karşı taraf adına gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Gelenin sözlü açıklaması dinlenildikten sonra Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin miras bırakanı ... ile davalıların miras bırakanı ... arasında düzenlenen 06.02.1979 tarihli satış vaadi sözleşmesiyle 72 ada 1 parsel sayılı taşınmazda sözleşmeye konu yerin müvekkillerinin miras bırakanına satışının vadedildiğini, söz konusu yerin müvekkilleri tarafından kullanıldığını üzerinde evlerinin olduğunu belirterek, dava konusu yerin müvekkilleri adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II.CEVAP
Davalı ..., davayı kabul ettiğini, davacıların miras bırakanının yerini fiilen ayırdıklarını, davacıların bu yeri kullandıklarını, mirasçılardan Candan ve Şadiye'nin hissesini kendisinin satın aldığını beyan etmiştir.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile sözleşmeye konu yerin ifrazının mümkün olmadığı ve taşınmaz maliklerinin değiştiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV.TEMYİZ
A.Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; eksik inceleme ile karar verildiğini, müvekkillerinin dava konusu yeri satış vaadi sözleşmesi ile aldıklarını ve üzerine ev yaptıklarını, davalılardan ...'in davayı kabul ettiğini, ifraz mümkün değilse sözleşmeye konu hissenin tescil edilmesi gerektiğini, davacıların taşınmazın üzerine inşa ettikleri ev nedeniyle iyiniyetli zilyet olarak dahi hak sahibi olduklarını, satış vaadi sözleşmesi tapuya şerh edildiğinden 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1023. maddesi korumasından da yararlanılamayacağını ileri sürerek ve resen dikkate alınacak sebeplerle kararın bozulmasını istemiştir.
B.Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Dava açıldıktan sonra da sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanında doğal bir sonucudur. Usul hukukumuzda da ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Dava konusunun devri" kenar başlıklı 125. maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki hâlinde yapılacak usulü işlemler düzenlenmiştir.
Söz konusu maddenin birinci fıkrasında; "Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir:
a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu takdirde davacı davayı kazanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olurlar.
b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür.” hükmü yer almaktadır.
Somut olayda; dosya içerisinde bulunan tapu kayıtlarının incelenmesinde, davaya konu satış vaadi sözleşmesinde vaat borçlusu olan ... mirasçılarının sözleşmeye konu 72 ada 1 parsel sayılı taşınmazda yapılan imar uygulaması sonucu oluşan dava konusu 603 ada 2 parsel sayılı taşınmazdaki hisselerini dava dışı üçüncü kişilere devrettikleri anlaşılmaktadır.
Bu durumda; Mahkemece, dava konusu taşınmaza ilişkin güncel tapu kaydı getirtilerek, kendiliğinden (resen) gözetilmesi zorunlu bulunan 6100 sayılı Kanun'un 125/1 hükmünde yer alan düzenleme uyarınca davacı tarafa seçimlik hakkının hatırlatılması, bu yöndeki usuli eksikliğin giderilmesi ve sonucuna göre işlem işlem yapılarak bir karar verilmesi gerektiğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
V.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Yargıtay duruşma vekalet ücreti 8.400,00 TL'nin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
11.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.