"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1946 E., 2025/329 K.
DAVACILAR : ... vd. vekili Avukat ...
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gümüşhane 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/88 E., 2024/46 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacılardan ...’nin 614 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki zemin ve 3 kattan oluşan taşınmazın maliki olduğunu, 614 ada 5 parsel sayılı taşınmazdaki zemin ve 3 kattan oluşan taşınmazın malikinin ise geri kalan davacılar olduğunu, davalı Şirket tarafından 614 ada 1, 2, 3, 4, ve 8 numaralı parseller üzerinde toplu konut şeklinde bina inşaatının yapılmakta olduğunu, kazı işlemleri esnasında davacılara ait taşınmazların altının kazılarak büyük bir tehlikenin oluşturulduğunu, gerekli tedbirlerin alınmadığını, dava konusu inşaat alanında önceden de heyelanın meydana geldiğini ve heyelan riskinin bulunduğunu ileri sürerek davacılara ait taşınmazlara yönelik yapılan elatmanın önlenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; iddiaların gerçeği yansıtmadığını, taş duvar çalışmasının başlatıldığını, ancak ortada bir zarar oluşmamasına rağmen açılan eldeki davanın hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu ve davanın açılmasında hukuki yararın bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gümüşhane Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.05.2023 tarihli ve 2021/167 Esas, 2023/296 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne, "davalı şirket tarafından, davacılara ait olan Gümüşhane ili, Merkez ilçesi, Yenimahalle mahallesi, 614 ada 5 parsel ve 614 ada 7 parsel sayılı taşınmazlara yapılan müdahalenin menine; 23.04.2023 tarihli fen bilirkişisi 2. ek raporunda belirtilen koordinatlarda, davacılara ait binaların bulunduğu parseller ile kazı yapılan komşu parsellerin sınırlarına ve davacılara ait parsellerin, davalı şirketin bina yapacağı alana sınır olan kenarlarının tamamını kapsayacak şekilde, 09.01.2023 tarihli teknik bilirkişi heyeti raporunda belirtilen özelliklerde fore kazıklı betonarme istinat duvarı inşa edilmesine ve yapılan duvarın arkasının tekniğine uygun malzemeden (kum, çakıl, mıcır, istifli taş dolgu vb.) yapılması, doldurulması ve sıkıştırılmasına; 09.01.2023 tarihli teknik bilirkişi heyeti raporu ile 23.04.2023 tarihli fen bilirkişi 2. ek raporunun kararın eki sayılmasına" karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF VE SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 27.12.2023 tarihli ve 2023/1259 Esas, 2023/1700 Karar sayılı kararındaki “...davalı tarafın gerekli olan taş duvarın yapımının şirketleri tarafından başlandığı ancak tedbir kararı olduğu yönündeki beyanına göre yargılama aşamasında davanın konusuz kalıp kalmadığının tespiti açısından ek rapor aldırılmamış olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu, ayrıca davalı tarafça tanık delilinden vazgeçildiğine dair bir dilekçe veya zapta geçmiş bir beyana da rastlanılmadığı, davalı tarafın bildirdiği ve dinlenmesini talep ettiği tanıkların dinlendikten sonra esas hakkında karar verilmesinin gerektiği...” gerekçesiyle başvurunun kamu düzenine ilişkin belirtilen nedenlerle kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 353/1-a.6 maddesi gereğince istinaf incelemesine konu yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın yeniden görülerek yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen hususlar araştırılıp değerlendirilmek ve tarafların usuli kazanılmış hakları da gözetilmek suretiyle hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulmak üzere dosyanın yerel mahkemeye gönderilmesine" karar verilmiştir.
2.Gümüşhane 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.11.2024 tarihli ve 2024/88 Esas, 2024/46 Karar sayılı kararındaki “...davalı şirket tarafından gerçekleştirilen inşaat çalışmaları nedeniyle davacılara ait taşınmazlara zarar verilme riskinin çok yüksek düzeyde ortaya çıktığı, tehlike riskinin ortadan kaldırılması amacıyla 23.04.2023 tarihli fen bilirkişisinin 2. ek raporunda belirtilen koordinatlarda davacılara ait binaların bulunduğu parseller ile kazı yapılan komşu parsellerin sınırlarına ve davacılara ait parsellerin davalı şirketin bina yapacağı alana sınır olan kenarlarının tamamını kapsayacak şekilde 09.01.2023 tarihli teknik bilirkişi heyeti raporunda belirtilen özelliklerde fore kazıklı betonarme istinat duvarı inşa edilmesine ve yapılan duvarın arkasının tekniğine uygun malzemeden (kum, çakıl, mıcır, istifli taş dolgu vb.) yapılması, doldurulması ve sıkıştırılmasının gerektiği...” gerekçesiyle davanın kabulü ile "davalı şirket tarafından, davacılara ait olan Gümüşhane ili, Merkez ilçesi,..........mahallesi, 614 ada 5 parsel ve 614 ada 7 parsel sayılı taşınmazlara yapılan müdahalenin menine; 23.04.2023 tarihli fen bilirkişisi 2. ek raporunda belirtilen koordinatlarda, davacılara ait binaların bulunduğu parseller ile kazı yapılan komşu parsellerin sınırlarına ve davacılara ait parsellerin, davalı şirketin bina yapacağı alana sınır olan kenarlarının tamamını kapsayacak şekilde, 09.01.2023 tarihli teknik bilirkişi heyeti raporunda belirtilen özelliklerde fore kazıklı betonarme istinat duvarı inşa edilmesine ve yapılan duvarın arkasının tekniğine uygun malzemeden (kum, çakıl, mıcır, istifli taş dolgu vb.) yapılması, doldurulması ve sıkıştırılmasına; 09.01.2023 tarihli teknik bilirkişi heyeti raporu ile 23.04.2023 tarihli fen bilirkişi 2. ek raporunun kararın eki sayılmasına" karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 20.02.2025 tarihli ve 2024/1946 Esas, 2025/328 Karar sayılı kararındaki “...davalı tarafından komşuluk hukukundan kaynaklanan yükümlülüklere aykırı olarak davranıldığı, safahatta belirtilen kazı çalışmalarının meydana getireceği hasarı engellemek amacıyla herhangi bir çalışmaya başlanmadığının anlaşıldığı...” gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Eldeki davanın açılmasında hukuki yararın bulunmadığını,
2. Mahkemeden hukuki korunma istenmesinde korunmaya değer bir yararın olmasının gerektiğini,
3. Beklenen bu yararın davanın açıldığı anda mevcut olmasının gerektiğini,
4. Keşfin ve bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu,
5. Taş duvarın yapılması için çalışmanın başlatıldığını,
6. Elatmanın bulunması için haksız bir eylemin bulunmasının gerektiğini,
7. Hükmün gerekçesiz olduğunu,
8. Kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, el atmanın önlenmesi istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.