"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/3072 E., 2024/2723 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/652 E., 2024/499 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; ... ili, Merkez ilçesi, ... Köyü, 105 ada 2 parsel sayılı taşınmazından genel yola çıkmak amacı ile yolunun bulunmadığını, davalılara ait 105 ada 3 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesisi halinde genel yola ulaşmam mümkün olduğunu ileri sürerek, bedeli karşılığında daimi geçit irtifakının tesisine ve tapu siciline tescil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesinde, bir kısım davalılar ise yargılama aşmasındaki beyanlarında; davacının dava dilekçesinde genel yola geçişi için maliki olduğu taşınmaz dışında başka bir seçeneğinin olmadığını belirtmiş ise de, davacının maliki olduğu 105 ada 1 parselde kayıtlı bulunan taşınmaz üzerinden genel yola geçişin açık olduğunu, geçit ilkeleri de gözetilerek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.07.2024 tarihli ve 2023/652 Esas, 2024/499 Karar sayılı kararı ile; "...dava konusu taşınmazların bulunduğu bölgede farklı alternatif yollar mevcut olsa da, davacının 105 ada 1 parselde 1/6 oranında hissesinin bulunuyor olması ile yüz ölçümünün 105 ada 3 parseldeki taşınmaza göre daha yüksek olduğu..." gerekçesiyle;
"...davanın kabulü ile;
... davacıya ait ... ili, Merkez ilçesi, ... Köyü, 105 ada 2 parsel sayılı taşınmaz lehine... 105 ada 1 parsel sayılı taşınmaz aleyhine 17.06.2022 tarihli harita ve fen bilirkişileri ... tarafından düzenlenen rapor ve ekli krokide yer alan 2 numaralı güzergahtan alternatif yol olarak belirlenen (1/A) harfi ile gösterilen 46,17 m2'lik kısımda 3 metre genişliğinde zorunlu geçit hakkı tesisine...
davacı tarafından ... depo edilen 11.112,73-TL geçit hakkı bedelinin; karar kesinleştiğinde nemalarıyla birlikte ...'e 1.852,12.TL'sinin, ...'e 1.852,12.TL'sinin, ...'e 1.852,12.TL'sinin, ...'e 1.852,12.TL'sinin, ...'a 1.852,12.TL'sinin ve ...'na 1.852,12.TL'sinin ödenmesine..." karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda (III) numaralı bentte belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ve ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 31.10.2024 tarihli ve 2024/3072 Esas, 2024/2723 Karar sayılı kararı ile "...HMK'nın 341. madesinde istinaf yoluna başvurulabilen kararlar düzenlenmiş olup HMK'nın 341/2. maddesine göre miktar veya değeri binbeş Türk Lirasını geçmeyen malvarlığı davalarına ilişkin kararlar kesindir." hükmüne yer verilmiştir. 2024 yılı itibariyle HMK.nun 341/2.bendinde belirtilen 1.500,00.TL kesinlik sınırı 28.250,00 TL olarak uygulanmaya başlamıştır. Somut olayda, (dava değeri 11.112,73 TL ) olup, karar tarihi olan 18.07.2024 tarihi itibariyle istinaf kesinlik sınırı olan 28.250,00 TL'nın altında kaldığı..." gerekçesiyle "...davalılar vekilinin verilen karara yönelik istinaf başvurusunun HMK.nun 341/2, 352/1.maddesi gereğince istinaf başvurusunun usulden reddine...." karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda (IV) numaralı bentte belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... ve ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle;
1. Hatalı ve doğru olamayan güzergâhtan geçit oluşturulduğunu,
2. (1) numaralı alternatifin en uygun alternatif olduğunu ve buradan geçit verilmesi gerektiğini,
3. Gerekçenin hatalı ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar ... ve ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.