"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/168 E., 2023/296 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine, davalı ... Meclisinin 15.08.2006 tarihli Encümen, 03.08.2006 tarihli Belediye Meclis Kararına dayanarak imar planında tadilat yaptığını, hâlen de yol özelliği taşıyan taşınmazların nitelik değiştirip Belediye adına arsa cinsiyle tescil ettirdiğini, tescil işleminin yasaya aykırı olduğunu, 2, 30, 31 ve 33 parsel sayılı taşınmazların tapularının iptali ile yol olarak terkinine ve müdahalenin men'i ve yıkım kararı verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 09.10.2007 tarihli kararı ile dava konusu parsellerin oluşumuna ilişkin Tatvan Belediyesi Belediye Meclisi ve Encümen kararlarının idari kararlar olduğu, söz konusu kararların yetkili ve görevli idare mahkemesince iptal edilmediği müddetçe eldeki davanın dinlenme olanağı bulunmadığı, idare mahkemelerindeki yargılama ve temyiz süreci düşünüldüğünde idari davanın sonucunun beklenmesinin işbu dava dosyasını sürüncemede bırakacağı, iptal kararı alındıktan sonra yeniden dava açılmasının mümkün olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 09.10.2007 tarihli kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 21.03.2008 tarihli 2008/601 Esas, 2008/3708 Karar sayılı kararıyla; hükmün onanmasına karar verilmiştir.
3. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 21.03.2008 tarihli ilâmına karşı davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
4. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 30.06.2008 tarihli 2008/7563 Esas 2008/8611 Karar sayılı kararıyla; idare mahkemesinde açılan iptal davasının sonucunun beklenmesi gerektiği belirtilerek karar düzeltme isteminin kabulüne, onama ilâmının kaldırılmasına, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 26.01.2022 tarihli kararı ile; İdare Mahkemesinin iptal kararıyla tescile esas sebebin ortadan kalktığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına, müdahalenin meni ve kal talebinin kabulüne, 609,930,36 TL kal bedelinin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine dair karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 26.01.2022 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı vekili ve davacı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 19.12.2022 tarihli 2022/4524 Esas, 2022/7827 Karar sayılı kararıyla; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 30. maddesine aykırı olarak kal bedeli olan 609.930,36 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine yönelik hüküm kurulamayacağı gözetilmeden karar verilmesi doğru görülmemiş ise de bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün bu yönden düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
3. Dairemizin 19.12.2022 tarihli ilâmına karşı davacı vekili ile davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuşlardır.
4. Dairemizin 24.05.2023 tarihli 2023/2068 Esas, 2023/2793 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazların dayanağı olan idare işlemlerinin iptal edilmesi sonucu sicilin dayanaksız kaldığı ve yolsuz tescil durumuna düştüğü göz önüne alınarak dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile eski hukuki durumlarına döndürülmesine, kabule göre de 2004 sayılı Kanun'un 30. maddesine aykırı olarak kâl bedeli olan 609.930,36 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine yönelik hüküm kurulamayacağı doğru görülmediği açıklanarak davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile düzeltilerek onama ilâmımızın kaldırılmasına, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Van 1. İdare Mahkemesinin 2007/2158 Esas, 2009/797 Karar sayılı dosyasında dava konusu idari işlemlerin iptaline karar verildiği, kararın 09.12.2014 tarihinde kesinleştiği, söz konusu karara istinaden dava konusu taşınmazların oluşturulma nedeninin ortadan kalktığı, tapu kayıtlarının yolsuz hâle geldiği gerekçesiyle davacının tapu kayıtlarının iptali ile taşınmazların yol olarak terkinine, davalı tarafından taşınmazlara haksız yere müdahalede bulunulduğundan müdahalenin men'ine ve davalı tarafından yapılan yapıların kal'ine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davada tüm belgelerin tebliğinin yapılmaması nedeniyle savunma haklarının kısıtlandığını, davanın zamanaşımına uğradığını, alınan bilirkişi raporlarından bazılarının tebliğ edilmediğini, raporlara yapılan itirazlarının incelenmediğini, kâl kararı verilirken yıkım masraflarının yapım masrafından fazla olup olmadığının değerlendirilmediğini, kâl'ine karar verilen yapıların kamu yararı gözetilerek yapılan kaldırım ve sair yapılar olduğunu, İdare Mahkemesi kararı gereğince yapılması gereken araştırmaların yapılmadığını, yargılamada hesaplanan giderlerin fahiş ve hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, tapu iptali ile yol olarak terkini, müdahalenin meni ve kâl istemine ilişkindir.
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nu geçici 3/2 hükmü atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nu 428. maddesi ile 439/2 hükmünde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.