Logo

8. Hukuk Dairesi2024/3319 E. 2024/4838 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kadastro tespitine itiraz davasında, mahkeme kararında taraf teşkili ve komisyon kararının dikkate alınmaması hususunda yapılan temyiz incelemesi.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkeme kararında komisyon tespit malikinin taraf olarak gösterilmemesi ve davacı Hazinenin davasının reddine rağmen komisyon kararına aykırı olarak tespit malikleri adına tescile karar verilmesi, taraf teşkili ilkesine ve usule aykırı bulunarak, ayrıca taşınmazların güncel tapu maliki ve komisyon tespit malikinin mirasçılarının da davaya dahil edilmesi gerektiği gözetilerek yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

KARAR : Davanın reddine

Taraflar arasında görülen kadastro tespitine itiraz davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Mahkeme kararı ... mirasçıları ... vd. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

K A R A R

1980 yılında yapılan kadastro sırasında Mersin ili ... köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 321 parsel sayılı 505 metrekare ve 322 parsel sayılı 615 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar vergi kaydı, harici ve rızai taksim, ifraz ve satış nedeniyle (... mirasçıları) ... ve... adlarına tespit edildikten sonra Kadastro Komisyonunun 23.03.1982 tarihli kararları ile "321 parsel sayılı taşınmazın tamamı ile 321 parsele kuzeyden hudut olan 245 metrekarelik bölümünün tespit malikleri olan kişiler tarafından noter senedi ile muteriz ...'e satılmış olduğu" gerekçesiyle 321 parselin tamamı ile 322 parselin ekli folyedeki 245 metrekarelik kısmının 321 parsel ile tevhit edilerek 321 parselin toplam 750 metrekare yüzölçümü ile "kargir ev ve bahçesi" vasfıyla ... oğlu ... adına; 322 parselin ise yine ekli folyedeki 245 metrekarelik bölümü düşüldükten sonra kalan 370 metrekarelik alanın ise "arsa" vasfıyla tespit malikleri ... ve... adlarına tesciline karar verilmiştir.

Yukarıda bildirilen komisyon kararına karşı Hazine; çekişmeli taşınmaza uygulanan kaydın değişebilir hudutlu olup miktarı ile geçerli olduğu ve miktar fazlası üzerinde zilyetlikle edinim koşulları oluşmadığı iddiasına dayanarak miktar fazlasının Hazine adına tescili istemiyle dava açmıştır.

Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine, çekişmeli 321 ve 322 parsel sayılı taşınmazların tespitte olduğu gibi ... ve... adlarına tesciline karar verilmiş; verilen hüküm Yargıtay denetiminden geçerek 11.03.1991 tarihinde kesinleşmiştir.

... mirasçıları 19.04.2024 tarihli temyiz dilekçeleri ile; davacı Hazinenin davasının reddine karar verildiği halde çekişmeli taşınmazlar hakkında verilen Komisyon kararı dikkate alınmadan tespit malikleri adına tescile dair verilen kararın hatalı olduğunu, gerekçeli karardan haberdar olmadıklarını, kararda taraf olarak gösterilmediklerini ileri sürerek hükmü temyiz etmişlerdir.

Dava, kadastro komisyonunca yapılan tespite karşı açılan itiraza ilişkindir.

Davacı Hazine, 15.06.1982 tarihli dava dilekçesi ile yukarıda ayrıntılı şekilde açıklanan kadastro komisyonunun 23.03.1982 tarihli kararına karşı, komisyon kararı ile mesahası ve hudutları belirlenen 321 parsel sayılı taşınmaz bakımından doğru olarak komisyon tespit maliki olan ...'e husumet yöneltmek suretiyle eldeki davayı açmıştır.

Bilindiği üzere, taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup, Mahkemece yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulmalıdır.

Öte yandan gerek mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (HUMK’un) 382 ve devamı maddelerinde gerekse de yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 294 vd. maddelerinde hükmün nasıl tesis edileceği ve sonrasında kararın nasıl yazılacağı etraflıca hükme bağlanmış olup 6100 sayılı HMK'nın 297. maddesinin (b) bendinde, tarafların ve davaya katılanların kimlikleri ile T.C. kimlik numaraları, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad soyadları ile adreslerinin karar başlığında gösterilmesi gerektiği belirtilmiş olup bu madde uyarınca davanın taraflarının kararda doğru ve eksiksiz şekilde gösterilmeleri gerektiği kuşkusuzdur.

Ne var ki, mahkemece Hazine tarafından aynı iddiaya dayanılarak bir çok farklı taşınmaza açılan davalar birleştirilmek suretiyle yargılama yapılarak hüküm kurulmuş; iş bu temyize konu mahkeme kararında komisyon tespit maliki ... taraf olarak gösterilmediğinden yukarıda anılan kanun hükümlerine aykırı davranılmış ve dahi mahkemece davacı Hazinenin davası reddedildiği halde çekişmeli taşınmazlar hakkındaki komisyon kararı dikkate alınmadan taşınmazların tespit gibi tescillerine karar verilerek komisyon kararı ile 321 parsel sayılı taşınmazda tespit maliki olan ... aleyhine durum yaratılmış olup iş bu hüküm, temyiz denetiminden geçerek onanmış ise de yukarıda açıklanan nedenlerle; mahkemece verilen kararın ... yönünden kesinleştiğinden bahsedilemeyeceği izahtan varestedir.

Yine dosya arasında bulunan çekişmeli taşınmazlara ait güncel tapu kayıtlarının incelenmesinde de çekişmeli 321 ve 322 parsel sayılı taşınmazların 08.03.2024 tarihinde kayden satış sonucu dava dışı ... Kayapıkar adına tapuya tescil edildikleri anlaşıldığına göre mahkemece taşınmazların güncel tapu kayıt maliki ... ile komisyon tespit maliki ...'in tüm mirasçılarının davada taraf olmaları sağlanmalı, bundan sonra iddia ve deliller değerlendirilerek bir hüküm kurulmalıdır.

S O N U Ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle;

... mirasçılarının temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,

Taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,

12.09.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.