"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/105 E., 2024/98 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Korkuteli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/193 E., 2021/422 K.
Taraflar arasındaki davadan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili özetle; Antalya ili Korkuteli ilçesi ... Mahallesinde kain 86 ada 40 ve 42 parselde kayıtlı taşınmazların 1970 yılından 24.05.2018 tarihine kadar davacının mirasbırakanı olan ...'ın kullanımında olduğunu, akabinde taşınmazları davacının kullandığını, kullanıma yönelik olarak 2/B vasfındaki taşınmazın tapu kütüğüne düşülen ... oğlu ... 'ın 1970 yılından beri kullanımında, işgalinde olduğuna yönelik şerhin 23.11.2016 tarihinde 16018 yevmiye numaralı işlemle terkin edildiğini, ancak şerhin devamında taşınmazın üzerindeki meyve ağaçları ve ev ... oğlu ... Küçükkulaksız'a aittir şerhinin ise halen taşınmazın beyanlar hanesinde yazılı bulunduğunu ileri sürerek dava konusu taşınmazlarda 23.11.2016 tarih 16018 yevmiye ile tesis edilen terkin işleminin kaldırılmasına, taşınmazların beyanlar hanesine ... oğlu ... 'ın 1970 yılından beri kullanımında ve işgalinde olduğu hususunun şerhinin işlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince; "...Davacının Antalya ili Korkuteli ilçesi ... Mahallesi 68 ada 40 ve 42 parsellerde 1970 yılından 24.05.2018 tarihine kadar kullanımında bulunduğu, tapu kütüğünde "işbu parsel ... oğlu ... Küçükkulaksız'ın 1970 yılından beri kullanım ve işgalindedir" beyanının 16018 yevmiye numaralı işlem ile 23.11.2016 tarihinde terkin edildiği, davacının işbu şerhin tapu kütüğüne yeniden işlenmesini talep ettiği, dava konusu taşınmazın maliye hazinesine ait olduğu, dava konusu taşınmazın Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesinin tarımsal araştırma ve uygulama faaliyeleri ile Korkuteli Yüksek Okulunun mantarcılık ve bahçe bitkileri uygulama alanı olarak tahsis edildiği, davacı tarafa taşınmazın satışının mümkün olmadığı rayiç bedeline uygun başka taşınmazın satılacağı bildirilmiş, dava konusu taşınmaz yerine davacıya rayiç bedeline uygun başka bir taşınmaz satılabileceğinden ve davacının 23.11.2016 tarihinde terkin edilen şerhin yeniden işlenmesi talebinin ise terkin işleminin 245 sayılı milli emlak tebliğine uygun olduğu...." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince "... Antalya ili Korkuteli ilçesi ... Mahallesi 86 ada 40 ve 86 ada 42 parsel sayılı taşınmazların Hazine adına tapuda kayıtlı olduğu, tapu kayıtlarındaki, taşınmazların 6831 sayılı Orman Kanunu'nun (6831 sayılı Kanun) 2/B maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan alanda kaldığı ve "İş bu parsel ... oğlu ... Küçükkulaksız'ın 1970 yılından beri kullanım ve işgalindedir." Şeklindeki beyanın 23.11.2016 tarihinde 16018 yevmiye numaralı işlemle terkin edildiği, gerek Korkuteli Belediye Başkanlığınca gönderilen 14.04.2021 tarihli yazı ve ekindeki imar planı gerekse cevap dilekçesi ekindeki milli emlak müdürlüğü yazıları birlikte değerlendirildiğinde davaya konu taşınmazların imar planında üniversite alanı olarak planlandığı ve Akdeniz Üniversitesi’ne tahsis edildiği, Korkuteli Milli Emlak Müdürlüğünün 05.02.2021 tarihli yazısına göre taşınmazlarda hak sahibi olduğu belirtilen davacı murisi tarafından sunulan dilekçe ile alamadığı 86 ada 40 ve 42 parsel sayılı taşınmazlar yerine başka taşınmazın satışını talep ettiği, belirtilen taşınmazlar yerine teklif edilecek yeni taşınmazların tespit çalışmalarının devam ettiği henüz teklif yapılmadığının bildirildiği anlaşılmıştır. Bu durumda; davaya konu taşınmazların kamu hizmetlerine ayrılan alanlarda kalması ve yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde tapu kütüklerinden terkin edilen kullanıcı belirtmelerinin yeniden işlenmesi mümkün olmadığı..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, ve iş bu karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun'un (6292 sayılı Kanun) 6 ncı maddesinin 12 inci fıkrasında, " Bu maddeye göre hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan ağaçlandırılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilen, kamu hizmetlerine ayrılan veya bu amaçla kullanılan ya da Maliye Bakanlığınca belirlenen taşınmazlar ile ilgili idarelerce bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde idareye bildirilmesi şartıyla özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gerekenler ile içme ve kullanma suyu havzalarında maksimum su seviyesinden itibaren üç yüz metrelik bant içerisinde kalan yerler hak sahiplerine satılmaz. Bu taşınmazların yerine istenilmesi hâlinde hak sahiplerine, hak sahibi oldukları taşınmazın rayiç değerine eşdeğer öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2/B alanlarındaki taşınmaz, bu maddenin dördüncü fıkrasına göre hesaplanacak satış bedeli karşılığında doğrudan satılabilir." hükmüne yer verilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; dava konusu taşınmazlar kadastro tutanağının beyanlar hanesine," 6831 sayılı Yasanın 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı ve iş bu parsel ... oğlu ... Küçükkulaksızın 1970 yılından beri kullanım ve işgalindedir" şerhi yazılarak tarla vasfıyla 22.07.2010 yılında Hazine adına tespit edilmiştir.
Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclis Kararı ile onaylanan 1/25000 ve 1/100000 ölçekli Nazım İmar Planı kapsamında Antalya ili Korkuteli İlçesi ... Mahallesi sınırları içerisinde bulunan bir kısım taşınmazların "üniversite alanı ve spor kompleksi" olarak Akdeniz Üniversitesi'ne tahsis edilmesi gerektiği yönünde karar alındığı, 2016 yılında 6831 Sayılı Kanun 2A ve 2B maddeleri uyarınca belirtmenin terkini gereği taşınmazlar üzerindeki ... oğlu ... Küçükkulaksızın 1970 yılından beri kullanım ve işgalinde olduğuna ilişkin şerhin terkin edildiği, 24.05.2018 tarihinde davacının mirasbırakan babası ...' in vefat ettiği, 2019 yılında taşınmazların Akdeniz Üniversitesi''ne kiraya verildiği, eldeki davanın 08.06.2020 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Milli Emlak Şefliği tarafından dosyaya gönderilen 05.02.2020 tarihli cevabi yazıda; mirasbırakanın 2015 yılında kuruma vermiş olduğu dilekçeyle, alamadığı 86 ada 40 ve 42 parsel sayılı taşınmazlar yerine başka taşınmazların satışını talep ettiği, buna yönelik işlemlerin devam ettiği ancak davacıya başka satış teklifinin yapılmadığı bildirilmiştir.
Anılan kanun maddesinde, bu taşınmazların yerine istenilmesi hâlinde hak sahiplerine, hak sahibi oldukları taşınmazın rayiç değerine eşdeğer öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2/B alanlarındaki taşınmazların, bu maddenin dördüncü fıkrasına göre hesaplanacak satış bedeli karşılığında doğrudan satılabileceği ifade edilmiş olduğu, dolayısıyla davacının hak sahipliğinin tespiti yönünden dava açmakta hukuki yararının bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; dosya kapsamında, davanın esasına girilmek suretiyle taraf delilleri toplanarak sonucuna göre karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup Mahkemece anılan hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.