"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Davanın Usulden Reddi
Taraflar arasındaki 6292 ... Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun'un (6292 ... Kanun) 7/1-b maddesine dayalı bedelsiz iade davasından dolayı yapılan yargılama sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonunda Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın yargı yolu nedeni ile dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ... ve müşterekleri vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kullanım kadastrosu sırasında, ... İli ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 102 ada 1 parsel ... 4.979,90 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro tutanağının beyanlar hanesine, 6831 ... Orman Kanunu'nun (6831 ... Kanun) 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı ve iş bu taşınmazın 30 yıldan beri ...'in fiili kullanımında bulunduğu şerhi yazılarak Hazine adına tespit ve 15.07.2010 tarihinde tescil edildikten sonra 6292 ... Kanun gereğince önce 02.12.2014 tarihinde Beykoz Belediyesine devredilerek bu tüzel kişi adına tescil edilmiş, bilahare ise aynı kanun uyarınca 13.03.2019 tarihinde satılarak ... adına kayden intikal ettirilmiştir.
2. Davacı ... ve müşterekleri vekili dava dilekçesinde; çekişmeli taşınmazın 1944 yılında 2510 ... İskan Kanunu hükümleri uyarınca ... Duruer'e bedeli mukabilinde verilip, aynı tarihte bu kişi adına tapuya tescil edildikten sonra 1961 yılında ... Duruer mirasçıları tarafından kayden ...'ye satıldığını, daha sonra ise Beykoz 1. Noterliğinin 01.07.1997 tarihli düzenleme şeklindeki gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davacıların murisleri Mehmet ...'e satıldığını ve bu tarihten itibaren de taşınmazın muris ve mirasçıları tarafından zilyetliğinde bulundurulduğunu, diğer yandan taşınmazın 25.04.1986 tarihinde kesinleşen çalışma sırasında orman tahdit sınırları dışına çıkarılıp, 2010 yılında yapılan kullanım kadastrosu sırasında ise, beyanlar hanesine Muaammer ... lehine kullanıcı şerhi verilmek sureti ile Hazine adına tescil edildiğini, davacıların 6292 ... Kanun'un 7/1-b maddesi uyarınca yaptıkları bedelsiz iade talebinin de idare tarafından reddedildiğini ileri sürerek çekişmeli taşınmazın 6292 ... Kanun'un 7/1-b maddesi uyarınca tapu kaydının iptali ile davacıların adlarına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın öncelikle pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile aksi kanaat halinde ise esastan reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 17.03.2016 tarihli ve 2015/390 Esas, 2016/164 Karar ... kararı ile; "...eldeki davanın kullanım kadastrosuna itiraza ilişkin olup, bu tür davaların ancak Hazine hasım gösterilerek ve varsa muhdesat sahibine karşı açılması gerektiği, dava konusu taşınmazın mülkiyetinin 02.12.2014 tarihinde el değiştirerek Beykoz Belediyesine geçtiği, davanın ise bu tarihten sonra 13.07.2015 tarihinde açıldığı, dolayısı ile taşınmazın 3. şahıs konumundaki Beykoz Belediyesine geçtikten sonra davanın dinlenme olanağı bulunmadığı..." gerekçesi ile davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Daire'nin 01.06.2022 tarihli ve 2022/933 Esas, 2022/5144 Karar ... kararıyla; "...açılan davanın, 2577 ... İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtildiği üzere; “İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları” ve “ İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları” kapsamında, idari yargı yerince çözümlenmesi gerektiği açıklanarak davanın yargı yolu nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine..." karar verilmesi gereğine değinilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davasının yargı yolu nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacı ... ve müşterekleri vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... ve müşterekleri vekili temyiz başvuru dilekçesinde, kararın hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, eldeki davanın adli yargı yerlerince görülüp, sonuçlandırılması gerektiğini ileri sürerek ve resen dikkate alınacak sebeplerle hükmün bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6292 ... Kanun'un 7/1-b maddesine dayalı bedelsiz iade isteğine ilişkin davada görevli yargı yolunun adli yargı mı, yoksa idari yargı mı olduğu noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 6292 ... Kanun'un 7/1 - b maddesi.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirmesine, uyulan bozma ilamı doğrultusunda hüküm verildiğine ve 6100 ... Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de bulunmadığına göre, uyulan bozma ilamında ve İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı ... ve müşterekleri vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ONANMASINA,
1086 ... Kanun'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabileceğine,
179,90 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 247,70 TL'nin temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,