"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1569 E., 2022/2484 K.
KARAR : Davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/567 E., 2019/223 K.
Taraflar arasında ... 3. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Kurumun 27.02.2017 tarihli ve 9624-İNC-10 ... inceleme raporunda yer alan, idari birimde çalışan işçilerin fazla çalışma yaptıkları ve karşılığı ücretlerinin mevzuat hükümlerine göre ödenmediği yönündeki tespitlerin doğru olmadığını ileri sürerek söz konusu raporun, "net ücretlerin 4857 ... ... Kanunu'nun (4857 ... Kanun) 41 inci maddesi gereğince işçilere ödenmesi gerektiği" yönündeki kısmının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... ... Kurumu Genel Müdürlüğü vekili; davanın süresi içerisinde açılmadığını, süre yönünden reddi gerektiğini, toplam 4.864,00 TL idari para cezası tahakkuk ettirildiğini, davacı işveren tarafından idari para cezasına itiraz edilmediği için cezanın kesinleştiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
2. Davalı ... vekili; davaya süre yönünden itiraz ettiklerini, davalı Kurum İletişim Merkezine yapılan başvuru üzerine konu ile ilgili belge ve eklerinin incelenmesi neticesinde, Bakanlığın ... müfettişi tarafından düzenlenen davaya konu inceleme raporunun usul ve kanuna uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 3. ... Mahkemesinin 17.05.2019 tarihli ve 2017/567 Esas, 2019/223 Karar ... karar ile; dinlenen tanıklarının anlatımları uyarınca, iptali talep edilen inceleme raporunda tespit edildiği üzere adı geçen işçilerin fazla çalışma ücretlerinin ödenmediğinin anlaşıldığı, bu durumun aksini iddia eden davacı işveren tarafından ödeme hususun ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yolu ile davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı Kurum müfettişlerince hazırlanan dava konusu inceleme raporundaki tespitlerin gerçeği yansıtmadığını, müvekkili Şirkete ait işyerinde fazla çalışma yapılmadığının tanık beyanları ile ispatlandığını, işçilerin fazla çalışma yapıldığı olgusunu yazılı delille ispat edemediklerini, kabul anlamına gelmemek kaydı ile fazla çalışmalara ilişkin işçilerin onaylarının alındığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının müvekkili Şirket lehine kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili katılma yolu ile istinaf dilekçesinde; ... ... Kurumunun yargılama aşamasında hasım olmaktan çıkartıldığını, bu nedenle lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, sadece müvekkili Kurum lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 11.02.2022 tarihli ve 2020/92 Esas, 2022/227 Karar ... kararı ile; dosya kapsamında dinlenen tanıklardan sadece A.A'nın hafta içi 08.30-18.00, cumartesi günü 08.30-12.30 saatleri arasında çalışıldığını beyan ettiği, yargılama sırasında beyanları alınan davalı işçilerden H.A'nın ayda 10 saat fazla çalışma yaptıklarını, diğer davalıların ise hafta içi 08.00-18.00, cumartesi günleri 08.00-13.00 saatleri arasında çalıştıklarını beyan ettikleri, bu anlatımlara göre idari personelin haftalık 4 saat fazla çalışma yaptığı ve fazla çalışma ücretlerinin ödenmediği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 ... Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiş olup davalı Bakanlık vekilinin katılma yolu ile istinaf başvurusu hakkında ise müspet veya menfi herhangi bir hüküm tesis edilmemiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına süresi içinde davacı Şirket vekili ile davalı ... vekili ayrı ayrı temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 08.....2022 tarihli ve 2022/6267 Esas, 2022/7225 Karar ... bozma kararı ile; Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesine rağmen davalı Kurumun istinaf başvurusu hakkında herhangi bir karar verilmeyerek istinaf talebi karşılanmadığından, adı geçen davalının temyiz istemine konu kararın denetiminin yapılamadığı, Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... Bakanlığının istinaf başvurusu hakkında inceleme yapılarak bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasının gerektiği belirtilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işyerinde çalışmanın 08.00'de başladığı, idari personelin hafta içi 08.00-18.00, cumartesi günü 08.00-13.00 saatleri arasında çalıştıkları; bu durumda idari personelin haftalık dört saat fazla çalışma yaptığı ve fazla çalışma ücretlerinin ödenmediğinin tespitine yönelik tespitin yerinde olduğu anlaşılmakla davacı tarafça ispatlanamayan davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmediği, dava dilekçesinde davalı olarak ... yerine ... ... Kurumu Genel Müdürlüğünün gösterilmesinin 6100 ... Kanun'un 124 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına dayalı maddi bir hatadan kaynaklanan ve dürüstlük kuralına aykırı olmayan bir durum olduğu, bu durumda aynı Kanun'un 124 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan düzenlemeden farklı olarak hâkim tarafından taraf değişikliği talebinin karşı tarafın rızası aranmaksızın kabul edileceği ve taraf değişikliği yapılması nedeniyle taraf olmaktan çıkarılan lehine ayrıca vekâlet ücretine hükmedilmeyeceği, İlk Derece Mahkemesince bu durum nazara alınmayarak taraf olmayan ... ... Kurumu Genel Müdürlüğünün gerekçeli karar başlığında gösterilmesi ve lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin yerinde olmadığı gerekçesiyle davalı Bakanlık vekilinin katılma yoluyla yaptığı istinaf başvurusunun kabulü ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 ... Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine, davalı ... vekilinin katılma yolu ile istinaf başvurusunun ise aynı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci alt bendi uyarınca kabulü ile düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Şirket vekili ile davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf başvuru dilekçesinde belirttiği hususları tekrarla İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı yapmış olduğu istinaf başvusunu reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının eksik incelemeye dayalı ve hatalı olduğunu, davalı işçilerin ödenmemiş fazla çalışma alacaklarının bulunmadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; Mahkemece vekâlet ücreti yönünden hatalı hüküm kurulduğunu, karar tarihi itibarıyla ödenmesi gereken vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı ... Teftiş Kurulu raporunda yer alan tespit ve değerlendirmelerin doğru olup olmadığı ile bu bağlamda raporun iptalinin gerekip gerekmediği ve davalı Bakanlık lehine hükmedilen vekâlet ücreti konularına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... Kanun'un 91, 92 ve 93 üncü maddeleri.
3. 31.10.2012 tarihli ve 28543 ... Resmî Gazete'de yayımlanan ... ... Teftiş Kurulu Yönetmeliği'nin 43, 44, 45, 46 ve 47 nci maddeleri.
4. 19.04.2022 tarihli ve 31814 ... Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ... Teftişi Hakkında Yönetmelik hükümleri.
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 13 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir :
"(1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
..."
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, hükmü temyiz eden davalı Bakanlık vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta, Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi olan 21.12.2022 tarihi itibarıyla, 03.09.2022 tarihli ve 31942 ... Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) yürürlükte olup bu Tarifenin, ilâmın İlgili Hukuk bölümünde yer verilen 13 üncü maddesindeki düzenlemesi uyarınca asliye hukuk mahkemeleri ve bu kapsamda ... mahkemelerinde görülen yargılamalarda hükmedilecek maktu vekâlet ücreti tutarı kabul ve/veya reddedilen tutarı geçmemek kaydıyla 9.200,00 TL olarak belirlenmiştir. Ayrıca konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen uyuşmazlıklar yönünden de Tarifenin 3. kısmında yer alan maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
3. Bölge Adliye Mahkemesince yeniden kurulan hükümde karar tarihi itibarıyla yürürlükte olan AAÜT gereğince davacı lehine 9.200,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde 2.725,00 TL vekâlet ücretine hükmolunması hatalı olmuştur.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 ... Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı tarafın tüm, davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı tarafın Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (3) numaralı bendinin dördüncü alt bendinde davalı lehine hükmolunan vekâlet ücretine ilişkin "Hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince belirlenen 2.725,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına verilmesine," bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine “Davalı ... Bakanlığının kendisini vekille temsil ettirdiği anlaşıldığından, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince belirlenen ve takdir edilen 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Bakanlığına verilmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davacı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.