"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/118 E., 2022/4547 K.
DAVA TARİHİ : 09.11.2017
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Düzce 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2019/171 E., 2021/469 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 19.04.2018 tarihli ve 2017/649 Esas, 2018/273 Karar sayılı kararı ile davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 05.02.2019 tarihli ve 2018/4966 Esas, 2019/190 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (4) üncü alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan
reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ilk işe girdiğinde davalıya ait Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı Düzce Köy Hizmetleri Müdürlüğünde geçici mevsimlik işçi statüsünde çalışmaya başladığını, bu şekilde çalışmasına devam etmekte iken Kurum tarafından kadroya geçirildiğini ve davacının mevsimlik geçici statüde gerçekleşen hizmet süresi kıdemine dâhil edilmeyerek kadroya geçirildiği tarihte ilk defa işe giren kişi gibi kademe ve dereceden işçilik alacaklarının düzenlendiğini, davacının düz işçi kadrosunda çalıştırılmakta olup buna göre ücret ödenmesine rağmen, aslında davalı tarafından kendi ihtiyacına binaen nerede ihtiyacı varsa o pozisyonlarda çalıştırıldığını ve hâlen çalıştırılmakta olduğunu, davacının hem olması gerektiği kademe ve dereceye göre hem de çalıştığı pozisyona göre alması gereken ücreti alamadığını; bu nedenlerle davacının Köy Hizmetleri Müdürlüğü nezdinde geçici mevsimlik işçi olarak işe başladığı tarihten daimi kadroya geçtiği tarihe kadar olan hizmet süresinin hesaplanarak belirlenecek derece ve kademede intibakının yapılması gerektiğinin tespitine, böylece tüm hizmet süresi hesaplanarak belirlenecek yeni derece ve kademelerine göre ve fiilen yaptığı işe göre ödenmesi gereken ücretlerinin tespiti ile ödenen ücretleri arasında geçmişe dönük olarak oluşacak fark ücret, yıpranma primi, ilave tediye ve ikramiye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; açılan davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ve reddi gerektiğini, 22.10.2000 tarihinde ...-... ile Hükûmet arasında yapılan protokolle Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünde belirli süreli ... sözleşmesiyle birçok işçi istihdam edildiğini, 26.10.2000 tarihi itibarıyla çalışanların uzun süredir bu kurumlarda çalışmış olmaları ve ... deneyimleri dikkate alınarak 02.02.2011 tarihinden itibaren sürekli işçi kadrolarına intibak ettirilmesinin öngörüldüğünü, davacı işçinin anılan protokol kapsamında sürekli işçi kadrosuna atandığını, protokolün belirtilen hükümlerinde geçici işçilerin mevcut ücretleri üzerinden sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerini, bu işlemin işçinin isteğine bağlı olduğunun açıkça belirtildiğini, davacının bu şartlar altında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davacının sürekli işçi kadrosuna geçirilme koşullarını bildiğini ve yapılan işlem rızası çerçevesinde yapıldığı hâlde, on yıldan fazla bir süre geçtikten sonra protokol hükümlerini göz önünde bulundurmadan fark ücret isteğinde bulunmasının dürüstlük kuralları ile bağdaşmadığını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, hak düşürücü sürenin geçtiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kadroya alındığı tarih öncesi toplam hizmet süresinin 1.733 gün (4 yıl, 9 ay, 23 gün) olduğu, davacının 2004 öncesi dönemde büro görevlisi olduğuna dair herhangi bir kayda rastlanmaması nedeniyle 2004 yılına kadar düz işçi,
2004 sonrası dönemde büro görevlisi olduğu kabul edilerek bu kabule göre yapılan hesaplamalar doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının, 25 yılı aşkın zamandır Olur ile büro görevlisi pozisyonunda, 2017 yılından itibaren de İl ... Kütüphanesinde çalıştırıldığını, davanın konusunun davacının yaptığı işe göre ücret ödenmemesi ve bundan doğan fark alacaklarına ilişkin olup Mahkemece anılan açıklamalar dikkate alınmadan karar verildiğini, oysaki davacının çalışmaya başladığı ilk günden itibaren büro işçisi olarak istihdam edildiğini, dolayısıyla davacının kıdeminin dikkate alınması ve intibakının yapılması ile derecesinin belirlenmesi hususlarında bu durumun göz önünde bulundurulması ve buna göre karar verilmesi gerektiğini, Mahkemenin ödenmesi gereken alacak kalemlerini o tarih itibarıyla tespit etmesi, ödenen ile ödenmesi gereken arasındaki bir fark olup olmadığını tespit etmesi, yine ödenmesi gereken alacak kalemlerine toplu ... sözleşmesi uyarınca, ödenmesi gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar işlemiş faizleri ile birlikte mukayese ederek sonuca göre karar vermesi gerektiğini belirterek kararı istinaf etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; cevap dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kadroya alındığı tarih öncesi toplam hizmet süresinin 1.733 gün olduğu, her iki yıla bir derece ve her yıla bir kademe verildiği, davacının 2004 öncesi dönemde büro görevlisi olduğuna dair herhangi bir kayda rastlanmadığından 2004 yılına kadar düz işçi, 2004 sonrası dönemde büro görevlisi olduğunun kabulüyle yapılan hesaplamaların dosya kapsamına uygun olduğu, bilirkişi raporu ile davacı lehine davalı tarafça Eylül 2013'te derece kademe iyileştirmesi yapıldığı ve bu yapılan iyileştirmenin bilirkişi tarafından hesaplanan derece kademe tespitinden yüksek olduğunun tespit edildiği, bu nedenle davacının derece ve kademe tespiti talebinin reddi gerektiği gerekçeleri ile taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davacının 2004 yılı öncesinde de büro personeli
olarak çalıştığı kabulüne göre hesap yapan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; cevap ve istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının mevsimlik işçi olarak geçen çalışmalarının kadroya geçerken belirlenecek derece ve kademe tespitinde dikkate alınmasının gerekip gerekmediği, 2004 yılına kadar fiilen hangi görevi yaptığı ve belirlenen derece ve kademesine göre dava konusu fark alacaklarının bulunup bulunmadığı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun ilgili hükümleri, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun'un 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.