"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 52. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2164 E., 2024/702 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında Bakırköy 40. İş Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, alt işveren bünyesinde çalışmakta iken ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini ve ödendiğini, kadroya geçerken bireysel iş sözleşmesi imzaladığını ve ücretinin yine asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlendiğini, ancak davalı tarafından eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek ödenmeyen ücret, ikramiye, ilave tediye, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, fazla çalışma ücreti, gece çalışması ücreti fark alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının sürekli işçi kadrosuna geçtikten sonra bu statünün öngördüğü haklardan yararlandığını, kadroya geçişi yapılan işçilerin ücret, mali ve sosyal haklarının Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenmesi gerektiğini, davacının ücretinin düşürülmediğini, ücretlerinin eksiksiz ödendiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Bakırköy 40. İş Mahkemesinin 14.09.2022 tarihli ve 2021/1333 Esas, 2022/458 Karar sayılı kararı ile; davacının ücretinin her ay brüt asgari ücretin %34 fazlası olarak kararlaştırıldığı ancak bu kararlaştırılmaya uygun ödeme yapılmadığının bilirkişi raporundaki tespitlerden anlaşıldığı, dosya içeriği ile uyumlu bilirkişi raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davacının ücret farkı alacağı, ilave tediye fark alacağı, ikramiye fark alacağı, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı, gece çalışma fark alacağının bulunduğu, bilirkişi raporundaki tespitlerden davacının fazla çalışma fark alacağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.02.2023 tarihli ve 2022/5718 Esas 2023/241 Karar sayılı kararı ile; davacının kadroya geçirilmesinden sonra taraflar arasında imzalanan 02.04.2018 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesinin 7 nci maddesinde işçiye bu sözleşme süresince her ay brüt asgari ücretin %34 fazlası üzerinden günlük ödeme yapılacağının imza altına alındığı ve davacının bu uygulamadan vazgeçilmesine yazılı rızasının bulunduğuna dair yazılı delil ve belge sunulmadığı, bu nedenle İlk Derece Mahkemesi kararının yerinde olduğu, ancak Mahkemece davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verildiği dikkate alındığında arabuluculuk giderinin tarafların haklılık oranına göre paylaştırılması gerekli iken yazılı şekilde tamamından davalının sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin, 11.10.2023 tarihli ve 2023/10488 Esas, 2023/14056 Karar sayılı kararı ile; 2021 yılı itibarıyla sadece bireysel iş sözleşmesindeki oran uygulanarak alacakların tespiti gerekirken arabuluculuk başvuru tarihinde henüz imzalanmamış toplu iş sözleşmesine göre hesaplama yapılmasının hatalı olduğu, diğer yandan sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin kadroya geçirildikleri işyerinde yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri için en erken tarihin 01.11.2020 tarihi olması gerektiği, buna göre değerlendirme yapıldığında uygulanan toplu iş sözleşmesinde gece çalışması ücretinin %10 zamlı ödeneceği düzenlendiğinden davacının 2020 yılı Şubat ayına ilişkin gece zammı alacağının saat ücretinin %35 zamlı şekli ile hesaplanmasının doğru olmadığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılarak davanın kısmen kabulü ile ücret farkı, ilave tediye farkı, ikramiye farkı, gece çalışması ücret farkı, genel tatil ücret farkı alacaklarının kabulüne, fazla çalışma ücret farkı talebinin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının 696 sayılı KHK ile sürekli işçi statüsünde kadroya geçmiş personel olduğunu, toplu iş sözleşmesinin ücret zammı maddesinde 01.01.2019 tarihindeki ücretlere %4 oranında zam yapılacağı belirtildiğinden ve davacının günlük çıplak brüt ücretinin 85,28 TL'yi aştığı tespit edildiğinden, müvekkili Kurumca, bu miktarın üzerine Bakanlıkça ilan edilen toplu iş sözleşmesi hükümleri gereğince 01.01.2019 tarihinden geçerli olmak üzere %4 oranında zam yapıldığını, bireysel iş sözleşmesinde oran belirtilmediğini, toplu iş sözleşmesi hükümleri ile bireysel iş sözleşme hükümlerinin çelişemeyeceğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, 2021 yılı ücretinin tespiti ile buna göre fark alacaklar ile gece çalışmasının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.