"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında Ankara 2. İş Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlık bünyesinde 01.01.1993 tarihinde çalışmaya başladığını ve hâlen davalı Bakanlık nezdinde çalışmaya devam ettiğini, davacının çalıştığı tarihlerde yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmeleri hükümleri çerçevesinde yapılması gereken artışların ücretine tam olarak yansıtılmadığını, bu nedenle ücret alacaklarının eksik ödendiğini ileri sürerek, ücret farkı, ikramiye farkı ile ilave tediye fark alacağının en yüksek banka işletme kredi faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacıya normal ücreti ve toplu iş sözleşmeleri hükümleri dışında bir ödeme yapılmadığını, davacının eksik veya fark alacak talebinin kabul edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 24.09.2020 tarihli ve 2017/461 Esas, 2020/260 Karar sayılı kararıyla; davacının özlük dosyası içeriğine göre yürürlükteki toplu iş sözleşmelerinden faydalandığının görüldüğü, dosyaya sunulan bilirkişi raporunda, davacının fark ilave tediye alacakları, fark ikramiye alacakları ve ücret fark alacaklarının hesaplandığı, hazırlanan raporun ve tespit edilen miktarların denetime elverişli olması ve dosya içerisinde yer alan delillerle uyumlu olması nedeniyle rapordaki hesaplamalara itibar edildiği, davalı tarafın zamanaşımı def'i dikkate alınarak talep edilen alacakların hüküm altına alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin 23.02.2023 tarihli ve 2022/415 Esas, 2023/424 Karar sayılı kararıyla; davacının yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmelerinden yararlandığı, davacının kadroya geçtikten sonra 01.01.2002 tarihinden itibaren toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre kıdem terfi hakkından yararlandığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın dosya kapsamına uygun olduğu, İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 06.06.2023 tarihli ve 2023/9188 Esas, 2023/8709 Karar sayılı kararı ile; ... ... Sendikasından; davacının muvafakat ile 1. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nden yararlanma talebi olup olmadığı ve Sendikanın da muvafakat verip vermediği sorulup tespit edilmeden 1. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasının eksik incelemeye dayalı olduğu ve davalı işverence uyuşmazlık konusu toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan ücret zamlarının davacıya uygulanmamasına gerekçe olarak gösterilen 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte bulunan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinin davacı açısından raporda değerlendirilmediği, bu nedenle söz konusu raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ... ... Sendikasının işyerinde yürürlükte olan 1. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nden faydalanması için sendikanın muvafakatı olduğu ve bu durumun işverene bildirildiği, 5. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinde geçmiş yıllarda ödenen fazla çalışma ücretinin hangi dönemi kapsadığı veya hangi dönemden sonra meydana geldiğinin belirtilmediği gibi davacının işyeri şahsi sicil dosyasında bu yönde bir açıklamaya rastlanılmadığı, davacının ücretinin ilk defa sendika üyesi olduğu tarih olan 29.12.1993 tarihi başlangıç olarak kabul edilerek, işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmelerinde yer alan düzenlemeler doğrultusunda tespit edildiği, kök raporda yer alan hesaplamaların geçerliliğini koruduğu gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; 01.01.2013-31.12.2014 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesi ile 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesine göre geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespiti hâlinde toplu iş sözleşmesi ile yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar ücretlerin dondurulmasının kararlaştırıldığını, toplu iş sözleşmesi hükmü ve buna dayalı olarak yapılan ödemelerin hatalı olduğu yönündeki kararın isabetli olmadığını, müvekkili Bakanlık tarafından Eylül 2015 tarihinden itibaren işçiler için yevmiye tespiti yapıldığını, güncellenen yevmiyeler ile ödemelerin yapıldığını, eksik ödenen hiçbir ücretinin bulunmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; 1. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nden davacının yararlanma hakkı bulunup bulunmadığı ile işyerinde 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte olan 5. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinin değerlendirilmesine ve buna göre dava konusu alacakların hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 33 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesi, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 sayılı Kanunla 6212 sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun
'un 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
10.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.