"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/1623 E., 2024/2489 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 28. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/513 E., 2022/23 K.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Eskişehir 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğünde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, toplu iş sözleşmesinin 59. maddesinin (d) bendinde yazılı görevi yaptığından 52. maddenin (d) bendindeki (C) grubu idareci primine hak kazanmasına karşın bu alacağının ödenmediğini, davacıya idareci primlerinin ödenmemesinin usul, kanun ve hakkaniyete aykırı olduğunu beyan ederek toplu iş sözleşmesinin 52. maddesinin (d) bendi gereği idareci primi alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının dilekçesinde sözünü ettiği sorumluluğun ifa ettiği asli görevinden kaynaklandığını, bu sebeple idarecilik primi alacağına hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 27.01.2022 tarihli kararı ile; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 27.01.2022 tarihli kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 29.12.2023 tarihli kararıyla; İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 29.12.2023 tarihli kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece, davacı işçinin (C) grubu idareci primine hak kazanıp kazanamadığının tespiti noktasında hem fiilî olarak kalite kontrol işi yapması hem de kalite kontrol mührüne sahip olması ya da elektronik ortamda kalite kontrol işi operasyon yetkilisi olduğunun tereddütte mahal bırakmayacak şekilde tespit edilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Millî Savunma Bakanlığı Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğü 1. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğüne müzekkere yazıldığı, gelen cevapta PMEL elektrik/elektronik kalibre işlemlerini yapan personelin kullandığı (KE) mührünün dosya davacısına verildiğinin ve kullanımda olduğunun bildirildiği, buna göre davacının (C) grubu idareci primini alması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
1. Bilirkişi raporunun eksik ve hatalı incelemeye dayandığını,
2. İdarecilik primi için düzenlemede aranan koşulların davacı açısından gerçekleşmediğini, söz konusu primin verilmesi için davacının kalite kontrol ve teknik kontrol görevlisi olması gerektiğini ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının, Türk Harb-İş Sendikası ile davalı işveren arasında bağıtlanan 24, 25 ve 26. Dönem Toplu İş Sözleşmeleri'nin 59. maddelerinin (d) bendinde tanımlanan görevi yapıp yapmadığı ve 52. maddelerinin (d) bendinde düzenlenen (C) grubu prime hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta bozma sonrası yapılan araştırma sonucu yazılan müzekkereye karşı verilen 03.10.2024 tarihli yanıt, davacının kalite kontrol işi operasyon yetkilisi olduğuna dair bilgi içermemektedir. Söz edilen yanıtta davacının (KE) mührü kullandığı ifade edilmiş olup (KE) mührü, üretim/işlem sürecinde kullanılan mühür tipleri arasında sayılmış ve "PMEL Elektrik/Elektronik kalibre işlemlerini yapan personelin kullandığı mühür" şeklinde tanımlanmıştır.
İdarecilik primine hak kazanmak için, Bölge Adliye Mahkemesince uyulmasına karar verilen bozma kararında da ifade edildiği üzere, fiilen kalite kontrol işi yapılması ve kalite kontrol mührü kullanılması ya da elektronik ortamda 20 numaralı operasyon yetkilisi olunması gerekmektedir. Kalibre mührü ile kalite kontrol mührü farklıdır. Düzenlenen formlar üzerinde hem kalibre sütununa hem de kalite kontrol sütununa kalibre mührünün vurulmuş olması; kalite kontrol işleminin bu mührü vuran kişi tarafından gerçekleştirildiğini göstermediği gibi kalite kontrol sütununa kalite kontrol mührü dışında bir mühür vurulması da yetkisiz işlemdir. Kaldı ki bir kimsenin yaptığı işin kalite kontrolcüsü olması da mümkün değildir. Dolayısıyla kalibre mührünün, kalite kontrol sütununa vurulmuş olmasının hiçbir önemi bulunmamaktadır.
Yapılan bu genel açıklamaya göre somut olayda davacının kullandığı mührün kalite kontrol mührü değil kalibre mührü olduğu ve davacının kalibre işlemi yapan işçi olduğu anlaşılmakla; davacı idarecilik primine hak kazanamayacağından, davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.