"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/477 E., 2023/540 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalının Cezayir'de bulunan şantiyesinde 12.10.2016-16.....2017 tarihleri arasında mekanik işleri şefi olarak 2.500,00 USD aylık ücretle çalıştığını, ... sözleşmesinin işverence haklı sebep olmaksızın sona erdirildiğini ileri sürerek ihbar tazminatı, ödenmeyen ücret, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili Şirketin işçisi olmadığını, davacının taleplerinin hukuki dayanağının bulunmadığını ve somutlaştırılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.11.2019 tarihli kararı ile; davalının Cezayir'de bulunan şantiyesinde 12.10.2016-16.....2017 tarihleri arasında çalıştığı, ... sözleşmesinin işverence haklı ya da geçerli nedenle feshedildiği hususunun ispat edilemediği, davacının ücret, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarına hak kazandığını ispatlamasına rağmen söz konusu çalışmaların karşılığının ödendiğinin işverence ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 11.10.2022 tarihli kararı ile; davalı tarafça Cezayir veya Rusya hukukunun uygulanmasına ilişkin olarak yazılı sözleşme ibraz edilmediğinden uyuşmazlığa ... hukukunun uygulanmasında bir hata bulunmadığı, yurt dışı giriş çıkış kayıtları, tanık beyanları, ödeme kayıtları ve sair dosya bilgileri birlikte değerlendirildiğinde; davalı Şirkete yöneltilen husumette hata bulunmadığı, Mahkemece dosya kapsamıyla uyumlu tanık beyanları esas alınarak değerlendirme ve hesaplama yapıldığı, davalı tarafça ... sözleşmesinin ihbar tazminatının ödenmesini gerektirmeyecek bir şekilde son bulduğuna ilişkin delil sunulmadığı, hükmolunan alacakların zamanaşımına uğramadığı, alacaklara uygulanan indirim oranının yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 29.05.2023 tarihli kararı ile; tanık anlatımları ve dosya kapsamına göre, ... sözleşmesinin davacı tarafça eylemli şekilde feshedildiği anlaşıldığından davacının ihbar tazminatı talebinin reddi gerektiği; ayrıca tanık anlatımları ile ispatlanan ... ... ve genel tatil ücreti alacağından işçinin çalışma şekline, işin düzenlenmesine ve hesaplanan ... ... ve genel tatil ücreti miktarına göre uygun oranda indirim yapılması gerekirken bu hususa dikkate edilmeksizin hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma kararı doğrultusunda, davacının ihbar tazminatı talebinin reddine; tanık anlatımları ile ispatlanan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarından uygun oranda indirim yapılmak suretiyle söz konusu alacakların kısmen kabulüne, ücret alacağının ise kabulüne dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının dava dışı Öncü İnşaat çalışanı olduğundan davanın husumetten reddi gerektiğini, husumete ilişkin itirazları saklı kalmakla beraber davacının mutad işyeri Cezayir olduğundan uyuşmazlığın Cezayir hukukuna göre sonuçlandırılması gerektiğini, Cezayir hukukuna göre de davacının tüm talepleri zamanaşımına uğradığından davanın bu sebeple de reddi gerektiğini, davacının ücret miktarının hatalı tespit edildiğini, ücretin brütleştirilmesinin de hatalı yapıldığını, davacı tarafça fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatına yönelik hiçbir somut belge sunulmadığını, davalı aleyhine dava açmış tanık beyanlarına itibar etmenin mümkün olmadığını, söz konusu alacakların reddi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususu ile ... ... ve genel tatil ücreti alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 ... Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. 4857 ... ... Kanunu'nun 17 nci maddesi ile 44 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.