"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/4357 E., 2024/27 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 34. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/118 E., 2023/634 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı işverenin Cezayir'de bulunan işyerinde çalıştığını, davacıya çalıştığı süre boyunca işçilik alacaklarının eksik ödendiğini iddia ederek fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ile genel tatil alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının ödenmemiş hakkının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının fazla çalışma yaptığı ve karşılığının ödenmediği, yine hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yaptığı ve ücretinin ödenmediği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; menfaat birliği içindeki davacı tanıklarının anlatımlarına itibar edilemeyeceğini ve tanıkların 10.08.2014 tarihinden sonra davacı ile birlikte çalışmadıklarını, davacı tanık beyanlarının iddia ile çeliştiğini, davacı tanıklarının kendi çalışma saatlerine dair beyanlarının dahi birbiriyle uyuşmadığını, davacı tanıklarının anlatımlarının da davacının kendi çalışma saatlerini belirlediğini ortaya koyduğunu, davacının çalışmasını belirlediği işçilerden daha fazla çalıştığının kabul edilmesinin hayat tecrübelerine ters olduğunu, davacının tünel grubunda çalıştığının kabulu ile ilan panosundaki saatlerin dikkate alınmasının hatalı olduğunu, davacının davalı tanıklarına göre 07.00-17.00 arasında çalıştığının sabit olduğunu, ilan panosunda çalışma saatleri bildirilen işyerinde davacı tanıklarının çalışmasının bulunmadığını, bordrodaki ödemelerin dışlanması gerektiğini, davacının ilk dönem çalışmasıyla ilgili geçici kabulun 06.09.2014 tarihinde yapıldığını ve bu tarihten 13.10.2015 tarihine kadar kesin kabul işlerine yardımcı olduğunu, işyerinde fazla çalışma yapılmasının söz konusu olmadığını, davacı beyanlarının çelişkili olduğunu zira 4 yıl şantiye kurulumuyla uğraşılan daha sonra 2 yılda bitirilen bir proje olamayacağını, çalışan sayılarının da bunu ortaya koyduğunu, Mahkemece yemin delili hatırlatılmadan karar verildiğini, davacının başka bir dosyada verdiği ifadesinin ikrar mahiyetinde olduğunu, davacının ikinci dönem çalışmasında imzalı puantajların olduğu dönemin puantaj kayıtlarına göre değerlendirilmesi gerektiğini, genel duyuru mahiyetindeki yabancı dilde düzenlenmiş belgenin yazılı delil kabul edilemeyeceğini, indirimin yetersiz olduğunu, davacının ücretinin hatalı belirlendiğini, davacının sunduğu ücrete dair belgelerin kendisini bağlayacağını, davacının sunduğu belgeleri aşan tutarlar var ise fazla çalışma ödemesi kabul edilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının davalı işverenin Cezayir’de yer alan iki farklı projesinde makine mühendisi/atölye şefi olarak çalıştığının anlaşıldığı, kabul edilen çalışma süresinin tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde isabetli olduğu, davalı tarafça davacının üst düzey yönetici olduğu ve kendi çalışma düzenini belirlediği ileri sürülse de gerek bordrolarda mevcut ödeme ve bilgiler gerekse de davalı tanıklarının ifadelerinden davacının üzerinde çalışma saatlerini belirleyen amirlerin bulunduğunun anlaşılması karşısında söz konusu savunmaya itibar edilmediği, davacının tanık olarak verdiği ifadelerin mevcut kabul ve hesaba etkisinin bulunmadığı, kabul edilen çalışma düzenine göre hak edildiği anlaşılan işçilik alacaklarının ödendiğinin davalı tarafça ispatının gerektiği, davacıya yapılan tüm ödemeler sonucu oluşan ödeme tutarının süreklilik gösterecek şekilde benzer miktara tamamlanması karşısında bordrolarda sonuç tutar olarak davacıya ödenen miktarın davacının gerçek ücreti olduğu sonucuna varıldığı, Mahkemece yapılan indirimin yerleşik uygulama ile örtüştüğü, Mahkemenin davalı tarafa yemin delilini hatırlatma yükümlülüğünün bulunmadığı gerekçeleriyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık davacının talep konusu alacaklara hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı ve hesaplanması noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, talep konusu alacakların hesabında 01.04.2013-13.03.2017 tarihleri arası için, davacının ücret seviyesinin 7.000,00 USD kabul edildiği görülmektedir. Ancak dosya kapsamında mevcut, davacı vekili tarafından ibraz edilmiş 14.09.2017 tarihli beyan dilekçesinde davacının 04.09.2015 tarihinde ücretinin 6.800,00 USD olduğu iddia edilmiş ve dilekçe ekinde davacının ücretinin 6.800,00 USD olduğunu gösterir işverenden alınmış belge sunulmuş, davacının son ücretinin ise 7.000,00 USD olduğu belirtilmiştir. Davacı vekilinin bu iddiası ve sunduğu belge karşısında, 01.04.2013 tarihinden 04.09.2015 tarihine kadar davacının ücreti 6.800,00 USD kabul edilerek talep konusu alacakların hesaplanması gerekirken bu yönde işlem tesis edilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3. Ayrıca Mahkemece hüküm altına alınan alacaklara 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un 4 üncü maddesinin (a) bendi uyarınca Devlet bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranına hükmedilmesi gerekirken bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize hükmedilmesi hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.