"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/16 E., 2024/626 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/773 E., 2023/1226 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... Büyükşehir Belediyesine bağlı davalı ... Hafif Raylı Sistemler Ulaşım San. ve Tic AŞ'de (... Şirketi) 19.01.2014-01.04.2022 tarihleri arasında vatman olarak çalıştığını, davalı işveren ile ... Sendikası arasında imzalanan toplu iş sözleşmesine göre çalıştığını, ücretlerine uygulanması gereken artışların uygulanmadığını, iş sözleşmesini ... 1. Noterliğinin 01.04.2022 tarihli ihtarnamesi ile işçilik ücret ve alacaklarının kendisine ödenmemesi ve ihtarnamede yazan diğer sebeplerle haklı nedenle feshettiğini, alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ayrımcılık tazminatı, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Belediyesi vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, davanın müvekkili Belediye bakımından husumetten reddi gerektiğini, davacının kendi isteği ile işten ayrıldığını, alacaklarının ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, yurt dışına gitmek için iş sözleşmesini kendisinin feshettiğini, kıdem tazminatına hak kazanmadığını, davacının alacaklarının kendisine ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının hafta tatili alacağı talebinin işbu dosyadan tefrik edilerek başka bir dosyaya kaydedildiği, davacının davalı işyerinde toplu iş sözleşmesi kapsamında çalıştığı, yürürlükte bulunan 01.05.2021-30.04.2023 dönemine ait toplu iş sözleşmesinin 39 uncu maddesinde; çalışanlara uygulanacak ücret artışlarının düzenlendiği ve davacının vatman (tramvay sürücüsü) olarak 31.10.2021 tarihindeki çıplak net ücretinin 4.430,00 TL olduğu, 01.11.2021-30.04.2022 döneminde ise, artışın %9 olduğu ve davacının da ilgili dönemdeki aylık ücretinin %9 artış sonucu 4.828,70 TL olduğu, böylece davacının ücretlerinin toplu iş sözleşmesine uygun olarak ödendiği, çalışanlar arasında yeni işe giren ve düşük kıdeme sahip çalışanların da kademeli ücret artışı ile ücretlerine ayrıca artış sağlandığı, bu hususta işyerinde ayrımcılık yapılmadığından ve şartları oluşmadığından davacının ayrımcılık tazminatı talebinin reddi gerektiği, davacının ulusal bayram ve genel tatil günlerinde vardiyasına denk geldiği zamanlarda çalıştığı, dosyadaki belgelere göre çalıştığı zamanlarda karşılığının ödendiği, davacının fazla çalışma hususunda somutlaştırmada bulunmadığı, dosya kapsamında yer alan davacıya ait puantaj kayıtlarına göre haftanın 6 günü çalışma ve 2 gün dinlenme ile ikili vardiyada 05.30-14.30 ile 14.30-01.00 arası çalışmasının olduğu, tanık beyanlarından da anlaşıldığı üzere iki ayda bir denkleştirmede bulunulduğu ve genel olarak fazla çalışma yapılmadığı; ancak yapıldığında bu çalışmalarının karşılığının gece çalışması ve fazla çalışma olarak davacıya ait banka kayıtları ile uyumlu tahakkuku yapılmış ücret bordoları ile ödendiği ve davacının iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ispatlayamadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacının iş sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, yurt dışına gitmek amacıyla feshettiği kabulünün hatalı olduğunu, iş yerinde dört yıl ve üzeri kıdemi bulunan vatmanlara zam yapılmadığını, ayrımcılığa ve psikolojik baskıya maruz kaldığını, 2021 yılı Kasım ayından itibaren ulaşım yardımlarının ödenmediğini, 2020 yılında verilmesi gereken ayakkabı çekleri ve yazlık elbiselerin verilmediğini, ara dinlenme sürelerinin tek seferde kullandırılmadığını, hafta tatillerinin kullandırılmadığını, yıllık ücretli izinlerinin işverenin belirlediği zaman ve süreler dışında kullandırılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi istemiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının işyerinde çalıştığı dönem içerisinde hak kazandığı fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yaptığında ücretinin işverence ödendiği, işyerinde yapılan zam artış oranının farklı miktarda olmasının tek başına ayrımcılık tazminatına hak kazandırmayacağı, işçi tarafından işverenin iş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrımcılık yapıldığının ispat edilememesi gerekçeleriyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrar ederek ve resen dikkate alınacak nedenlerle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının iş sözleşmesinin feshi ve buna göre kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, ayrımcılık tazminatının davaya konu olayda şartlarının oluşup oluşmadığı, ulusal bayram ve genel tatil ile fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2, 5, 24, 32, 41, 44, 46, 53 ve 59 uncu maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.