"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalılardan ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, "müvekkilinin devredilen ... İl Özel idaresi'nde ... Sendikası üyesi olarak davalı Belediyeye devredildiği 31.03.2014 tarihine kadar çalıştığını, davalı idarede ...Sendikası üyesi olmadan önce büro işkolunda faaliyet gösteren Koop-İş Sendikası üyesi olduğunu, müvekkili ve diğer işçilerin 05.11.2010 tarihinde ...Sendikasına üye olduklarını ve üyelik tarihinden itibaren ...Sendikası ile davalı işveren adına Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesi'nden yaralanmaya başladığını, müvekkilinin Yol-lş Sendika üyeliğine geçirilirken, kademe ve derecesinin belirlenmesi hususunda ilk işe giriş tarihi ile ...Sendikasına üyelik tarihi arasındaki hizmet süresinin değerlendirilmediğini, dava konusu derece ve kademelendirme uygulamasının İş Kanunu'na ve Anayasa'ya aykırı olduğunu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca konuyla ilgili tanzim olunan raporda, benzer konumdaki işçilerin derece ve kademelerinin belirlenmesinde tüm kıdem sürelerinin dikkate alınması gerektiği, aksi uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğunun değerlendirildiğini, müvekkilinin daha önce davalı işyerinde geçen hizmet sürelerinin yok sayılarak intibakının yapılmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğunu" belirterek müvekkilinin davalı kurumda ...Sendikasına üye olmadan önceki hizmet sürelerinin hesaplanarak belirlenecek derece ve kademe intibaklarının yapılması ile bu intibaktan sonra müvekkilinin ...Sendikasına üyeliğinin kabul tarihinden itibaren dava tarihine kadar eksik ödenen ücret (maaş, ikramiye vs.) fark alacaklarının ödenmesi gerektiğinin tespiti ile fazlaya dair haklan saklı kalmak üzere 1.000,00-TL'nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevabında, davacının 1992 yılında ... İl Özel İdaresi'nde mevsimlik işçi statüsünde işe başladığını, 6360 sayılı Kanun kapsamında İl Özel İdaresi 'nin müvekkili belediyeye devredildiğini, 31.03.2014 tarihinde davacının ...'de işe başladığını, müvekkili belediyeye husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkili idare bünyesinde Koop-İş Sendikası üyesi olarak çalışmakta ve bu iş kolunda Toplu İş Sözleşmesi'nden yararlanmakta iken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından işkolu tespiti kararı üzerine ...Sendikası ile davalı işveren adına Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası arasında imzalanan 01.03.2011-28.02.2013 tarihleri arası yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinden, davacının da 01.03.2011 başlangıç tarihinden itibaren yararlandığını, davacının önceki döneme ilişkin taleplerinin hiçbir hukuki dayanağının olmadığını, davacının geriye dönük hizmet sürelerinin derece ve kademesinde değerlendirilmesinin Toplu İş Sözleşmesi'nin geçici 4. maddesine aykırı olduğunu, müvekkili idare ile ...Sendikası arasında 01.03.2011-28.02.2013 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesi'nin 26.06.2012 tarihinde akdedildiğini, Toplu İş Sözleşmesi'nin 3. maddesine göre davacı ve diğer işçilerin sendikaya üyeliği bildirim tarihi ile kesinlik kazandığını, dolayısıyla, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine tâbi olduklarını, yine Toplu İş Sözleşmesi'nin 4. maddesine göre bu maddeye dayanılarak başka işverenin veya aynı işveren olmakla birlikte ...Sendikası üyeliğinden önce başka işkolunda çalışılan çalışma süreleri için derece-kademe ilerlemesi talebinde bulunulmayacağının açık olduğunu, bu hususun Toplu İş Sözleşmesi ile hüküm altına alındığını, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin bağlayıcı olduğunu" belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, yazılı gerekçe ile davanın davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (...) yönünden kabulüne, diğer davalı yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı taraflarca istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, davalıların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir. Kararın temyizen incelenmesinin davalılar vekillerince istenmesi üzerine Dairemizin 14.01.2021 tarih ve ... sayılı kararı ile; "Somut dosyada; davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü harçtan muaf olmamasına rağmen İlk Derece Mahkemesince karar ve ilam harcından muaf tutulması hatalı olduğu gibi; Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluna başvurma harcı ve istinaf karar harcı yatırılmadan istinaf incelemesi yapılması da isabetsiz olmuştur. Belirtilen sebeple; Bölge Adliye Mahkemesince öncelikle istinaf yoluna başvurma harcı ile istinaf karar harcının davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından tamamlanması için muhtıra çıkartılması sağlanmalı, harçlar tamamlanırsa İlk Derece Mahkemesince karar ve ilam harcına mahkum edilmemesinin hatalı olduğu da göz önünde bulundurularak işin esasına girilmeli ve harçlar tamamlanmazsa oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Ayrıca, diğer davalı ... Belediyesi de harçtan muaf olmadığı halde, Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararda her ikisinin de harçtan muaf tutulması da yerinde değildir. Bu yönler gözetilmeden işin esasına girilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir." şeklinde kararın bozulmasına karar verilerek Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davalı ... Su ve Kanalizasyon Genel Müdürlüğü vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine, davalı ... vekilinin istinaf talebinin kabulü ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.3 maddesi uyarınca ... 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi'nin 23/05/2017 tarih ve 2014/563 Esas - 2017/321 Karar sayılı kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili ile davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin tüm, davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'nün aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Tez- Koop-İş Sendikası üyesi iken işyerinin işkolunun değişerek Türkiye ...Sendikası üyeliğine geçen davacı işçinin Tez- Koop- İş üyesi olarak geçen çalışmalarının derece ve kademe tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut olayda, talebin davacının geçici/mevsimlik iş ilişkisinin kurulduğu 17.08.1992 tarihinden itibaren davalı idare bünyesinde Koop-İş sendikası üyesi olduğunu ve davalı idarenin işkolu değişikliği sebebi ile 05.11.2010 tarihinde Türkiye ...Sendikası üyesi olduğunu, davalı idare nezdinde geçici/mevsimlik olarak işe başladığı tarihten Türkiye ...Sendikasına üye olduğu tarihe kadarki hizmet süresinin hesaplanarak belirlenecek derece ve kademeye intibakının yapılması gerektiğinin tespiti, dava tarihinden geriye dönük Türkiye ...Sendikası üyelik tarihinden itibaren ödenen ile ödenmesi gereken ücretin hesaplanması talep edildiği anlaşılmaktadır.
Başka bir işkolundan gelen ve Türkiye ...Sendikasına üye olan davacının, İkinci Dönem Toplu İş Sözleşmesi kapsamına girdiği 05.11.2010 tarihinden önceki kıdeminin "Kademe İlerlemesi (TİS/Madde:98)" ve "Derece Terfii (TİS/Madde:99)" maddelerinden istifade etmesine dayanak teşkil edecek bir düzenleme yer almadığından, davalı Kurumca II. Dönem Toplu İş Sözleşmesi hükümleri bağlamında yapılan yevmiye uygulamasının doğru olduğu, davacıya almakta olduğu yevmiyenin altında bir belirleme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Üçüncü Dönem Toplu İş Sözleşmesinin "İşe Yeni Giren İşçinin İntibakı" başlıklı 17. maddesinin 4. fıkrasında "Başka kamu kuruluşlarından kanunla devredilen işçiler ile işyerinde 17 nolu büro işkolunda çalışmakta iken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca inşaat işkolunda olduğu tespit edilen işçiler almakta oldukları gündelikler ile pozisyonlarının başlangıç derecelerinin 1. kademesinden itibaren gündeliği aranarak, bulunacak en yakın lehte dereceye ve kademeye intibakı yapılır. Bu işçilerin almakta oldukları gündelikleri, pozisyonlarının başlangıç derecesinin 1. kademesinden düşükse, doğrudan 1. kademeye intibak ettirilir." hükmü ve geçici 4. maddesinde "Başka Kamu kurumlarından kanunla devredilen işçilerin bu sözleşmeden doğan her türlü hak ve menfaatlerinin hesaplanmasında devredildiği işyerinde geçen çalışma süresi bu işyerinde geçmiş gibi dikkate alınır (yıllık ücretli izin hakkı, kıdem ve ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan çalışma süresi, pozisyon değişikliği sınavında aranan çalışma süreleri v.b.) ancak bu maddeye dayanılarak başka işverenin veya aynı işveren olmakla birlikte ...Sendikası üyeliğinden önce başka işkolunda çalışılan çalışma süreleri için derece kademe ilerlemesi talebinde bulunamaz." hükmünün düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu açık düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, davacının iş kolu değişikliği öncesi çalışmalarının derece ve kademe hesaplamasında dikkate alınmaması gerekmektedir. Hal böyle olunca; davalı idarede Türkiye ...Sendikası üyeliğinden önce başka işkolunda çalışan davacının Türkiye ...Sendikası üyeliğinden önceki dönemde geçen hizmet sürelerinin de ücret tespitinde dikkate alınarak Toplu İş Sözleşmesi Ek/l’e göre ücretinin belirlenmesi talebinin ve buna bağlı fark ücret alacak taleplerinin yerinde olmadığı anlaşılmakla; davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile talep edilen alacaklara hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22.09.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.