"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 3. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında Muş 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin sosyal hizmet uzmanı personeli hizmeti alımına ait sözleşme ile ... bünyesinde sosyal hizmet uzmanı olarak çalışmaktayken yürürlüğe giren 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçmesi gerekirken kadroya geçişinin sağlanmadığını, hukuka aykırı olan karar için yürütmenin durdurulması için dava açıldığını ve İdare Mahkemesince müvekkili lehine karar verilmesi üzerine 08.04.2019 tarihinde sürekli işçi öğretmen olarak ... bünyesinde 4/D işçi öğretmen statüsünde kadroya alındığını; ancak bu kez de ücretinin eksik belirlendiğini ... sürerek müvekkilinin ücretinin asgari ücretin %35 fazlası olduğunun tespitine, ücret tespiti yapıldıktan sonra geçmişe dönük olarak müvekkilinin atamasının yapıldığı 08.04.2019 tarihinden karar tarihine kadar geçen süre zarfında mahrum kalmış olduğu toplam eksik ücret alacağının tahsilini, müvekkilinin atamasının yapılması gereken 02.04.2018 tarihi ile atamasının yapıldığı 08.04.2019 tarihi aralığında mahrum kalmış olduğu ücret alacağının tazminat olarak tahsilini ve ek ders alabileceğinin tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ... davası açılması mümkün olan hâllerde tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, davacının Muş Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünde alt işveren işçisi olarak çalışmaktayken 08.04.2019 tarihinde 4/D işçi öğretmen statüsüyle sürekli işçi kadrosuna alındığını, kadroya geçirilen davacının kadroya geçmeden önceki en son aldığı ücret üzerine toplu ... sözleşmesi düzenlemeleri doğrultusunda 6 aylık dönemlerde %4 oranında zam yapıldığını, davacının taleplerinin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Muş 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesinin 01.....2021 tarihli ve 2020/841 Esas, 2021/571 Karar sayılı kararı ile davacının aylık ücretinin asgari ücretin %35 fazlası olduğuna ilişkin tespit talebinin ve buna bağlı olarak davacının 02.04.2018-08.04.2019 tarihleri arasındaki dönem ile 08.04.2019 tarihinden dava tarihine kadar olan dönem yönünden ücret farkı alacağı taleplerinin yerinde olmadığı, davacının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Personel Dairesi Başkanlığının 18392524 Sayı 412895 Esas numaralı yazısına istinaden 15.02.2019 tarihli tespit komisyonu kararı ile Sosyal Çalışma Görevlisi ünvanı ile istihdam edildiği, davacı vekilince kadro değişikliğine ilişkin açılmış idari dava bulunmadığı, davacının kadrosu değiştiği için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esaslar isimli tespit düzenlemesi kapsamında ek ders ücreti alabilecekler arasında bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 09.12.2021 tarihli ve 2021/2049 Esas, 2021/1891 Karar sayılı kararı ile davacının ücretinin aylık asgari ücretin %35 fazlası olduğunun tespiti ile ek ders alabileceğinin tespitine ilişkin talepleri yönünden ... davası açma ... bulunduğu, bu talepler açısından tespit davası açılmasında hukuki yararın bulunmadığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve 115 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken İlk Derece Mahkemesince işin esasına girilerek karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 12.04.2022 tarihli ve 2022/2643 Esas, 2022/4322 Karar sayılı ilâmı ile, davacının ücretinin asgari ücretin %35 fazlası olduğunun tespiti, ücret tespiti yapıldıktan sonra geçmişe dönük olarak davacının atamasının yapıldığı 08.04.2019 tarihinden karar tarihine kadar geçen süre zarfında mahrum kalınan eksik ücret alacağının tahsili ve ek ders alabileceğinin tespiti taleplerinin davacının sürekli işçi kadrosuna geçtikten sonraki döneme ilişkin olup, işçi işveren ilişkisi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği; ancak davacının sürekli işçi kadrosuna atamasının yapılması gereken 02.04.2018 tarihi ile atamasının yapıldığı 08.04.2019 tarihi aralığında mahrum kalınan ücret alacağının tazminat olarak tahsiline ilişkin talep bakımından, bahsi geçen dönemde davacı ile davalı arasında işçi işveren ilişkisi bulunmadığından idari yargının görevli olduğu, bu talep yönünden davanın yargı yolu caiz olmaması sebebiyle usulden reddi gerekirken işin esasına girilerek reddine dair hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmında belirtilen hususlar dikkate alınarak davacının aylık ücretinin asgari ücretin %35 fazlası olduğunun tespiti ve ek ders alabileceğinin tespiti taleplerinde hukuki yarar bulunmadığından söz konusu taleplerin ayrı ayrı usulden reddine, davacının atamasının yapıldığı tarihten karar tarihine kadar olan ücret alacağı talebinin reddine, davacının 02.04.2018-08.04.2019 tarihleri arasına ilişkin ücret alacağı talebinin yargı yolu caiz olmaması sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; ücretin her yıl asgari ücrete göre uyarlanmasının tespiti şeklindeki talep açısından usulden ret kararı verilmesinin hatalı olduğunu, söz konusu düzeltmeyi ... davasıyla sağlamak gibi bir imkânın bulunmadığını, sadece eksik ücret alacağını istemiş olması hâlinde mahkemenin sadece alacak yönünden karar verip müvekkilinin ücretinin düzeltilmesi ve her yıl buna göre uyarlanması şeklinde bir karar veremeyeceğini, müvekkilinin mevcut zararının artmaması ve hakkının korunması açısından öncelikle ücretinin tespiti gerektiğini, davalı Kurum ile dava dışı alt işveren tarafından imzalanan ihale sözleşme ve şartnamelerinde müvekkilinin ücretinin asgari ücretin %35 fazlası olarak kararlaştırıldığını, işverenin müvekkilini kadroya geçirirken geçiş öncesi mali şartları koruması gerektiğini, davacının atamasının yargı kararına istinaden 08.04.2019 tarihinde gerçekleştirildiğini, buna göre artık 4857 sayılı ... Kanunu'na tabi olması ve işveren ile aralarındaki uyuşmazlıklara ... mahkemesinin bakması gerektiğini, müvekkilinin ... olmasına rağmen ek ders alamayarak ciddi zarara uğradığını ve bu ek dersleri alması gerektiği yönünde tespit istemek dışında herhangi bir seçeneklerinin bulunmadığını, aleyhlerine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının, sürekli işçi kadrosuna atamasının yapılması gereken 02.04.2018 tarihi ile atamasının yapıldığı 08.04.2019 tarihi aralığında mahrum kalınan ücret alacağının tazminat olarak tahsiline ilişkin talebi bakımından adli yargının mı yoksa idari yargının mı görevli olduğu ve vekâlet ücreti noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı veklince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.