"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2021/500 E., 2022/438 K.
DAVA TARİHİ : 29.01.2016
KARAR : Asıl davanın kabulü ile birleşen davanın kısmen kabulü
BİRLEŞEN DAVA
MAHKEMESİ : ... 23. ... Mahkemesi
SAYISI : 2018/598 E., 2018/484 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin tesisat formeni olarak yurt dışı ... sözleşmesi ile davalı Şirketin ..., ... ve Libya'da bulunan şantiyelerinde 1994-2010 yılları arasında çalıştığını, 1.700,00 USD aylık ücretin 200-300 USD'sinin şantiyede avans olarak elden, geri kalanının banka hesabına yatırılarak ödendiğini, 3 öğün yemek ve barınmanın işverence sağladığını, ... sözleşmesinin nedensiz ve bildirimsiz bir biçimde işçilik alacakları ödenmeden feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatının davalıdan tahsilini istemiştir.
2. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; davalı aleyhine başlattığı icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini ve davalının, alacağın %20’si tutarında icra inkâr tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, hak etmiş olduğu işçilik alacaklarının davacıya ödendiğini, ödeme belgeleri ve ibranamelerin mevcut olduğunu, davacının imzaladığı ibranamede ihbar ve kıdem tazminatı dâhil tüm işçilik alacaklarını aldığını belirttiğini ve işverenden hiçbir alacağının kalmadığını savunarak davanın ve birleşen davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 20.12.2018 tarihli ve 2016/1108 Esas, 2018/603 Karar sayılı kararıyla; davacının ... sözleşmesinin davalı işverence haklı neden olmaksızın feshedildiği, sözleşmenin kıdem ve ihbar tazminatını hak edecek şekilde sona erdiği gerekçesiyle bilirkişi tarafından yapılan hesaplamalar doğrultusunda davanın ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 24.03.2021 tarihli ve 2020/706 Esas, 2021/636 Karar sayılı kararıyla; davalı işverenin bildirdiği hizmet süreleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet cetveli ile yurda giriş ve çıkışlara ilişkin Emniyet Müdürlüğü kayıtlarına göre davacının aralıklı şekilde devam eden çalışma dönemleri toplanmak suretiyle kıdeme esas süresinin belirlendiği, aralıklı çalışmalar arasında 10 yıllık süre geçmediği, kıdem ve ihbar tazminatı ödemesine rastlanmadığı, 04.03.2008 tarihli ve matbu şekilde düzenlenmiş dilekçede "sözleşme bitimi ayrılmak istiyorum" şeklindeki ifadenin Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre istifa dilekçesi olmayıp ...'ye dönüş esnasında imzalanan evrak olarak kabul edildiği, giydirilmiş ücretin tespitinde esas alınan yemek ve barınma giderine yönelik istinaf talebinin yerinde olmadığı, davacıya ücret ödemelerinin USD olarak yapıldığı ve dava dilekçelerindeki talebin de USD olduğu dikkate alındığında yabancı para cinsinden hesaplama yapılmasına bir engel bulunmadığı, dava konusu alacaklar belirlenebilir olmakla davacının icra inkâr tazminatı talebinin kabulüne karar verilmesinde ve yabancı para cinsinden hüküm altına alınan alacaklar için uygulanan faiz türünde bir hata bulunmadığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 15.12.2021 tarihli ve 2021/11575 Esas, 2021/16593 Karar sayılı ilâmı ile özetle diğer temyiz itirazları yerinde görülmeyerek giydirilmiş ücrete esas yemek ve barınma giderinin 150,00 USD olarak belirlenmesi gerektiği ve alacaklar likit olmadığından icra inkâr tazminatının reddi gerekirken kabulünün hatalı olduğu gerekçesi ile karar bozularak dosya İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesince yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma doğrultusunda ek bilirkişi raporu alınarak giydirilmiş ücret yeniden belirlenerek hesap yapılmış ve icra inkâr tazminatı reddedilmek suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; uygulanması gereken hukuka ilişkin itirazlarının dikkate alınmadığını, hizmet süresinde talep aşımı olduğunu, ödemelere ilişkin banka kayıtlarının eksik getirildiğini, davacının 22.08.2007-14.03.2008 döneminde Rusya'da geçen çalışmalarına ilişkin sunulan istifa dilekçesinin dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, kıdem ve ihbar tazminatlarına ilişkin bir ödeme var ve dava tarihine kadar on yıllık zamanaşımı geçmiş ise ilgili dönemin tasfiyesinin gerektiğini, giydirilmiş ücretin hatalı belirlendiği, haksız brütleştirme yapıldığını, vekâlet ücretinin eksik olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, kıdem ve ihbar tazminatına esas alınacak olan giydirilmiş ücretin tespiti ve icra inkâr tazminatı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 17 ve 32 nci maddesi ile aynı Kanun'un 120 nci maddesinin atfıyla yürürlükte olan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
12.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.