"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/635 E., 2022/1339 K.
DAVACI-KARŞI DAVALI : ... vekili Avukat ...
DAVALI-KARŞI DAVACI : Tük Hava Yolları AŞ vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 03.11.2014
BİRLEŞEN DAVA
MAHKEMESİ : ... 7. ... Mahkemesi
SAYISI : 2014/542 E., 2017/44 K.
KARAR : Dava ve karşı davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
Taraflar arasında ... 7. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; dava ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 22.02.2006 tarihli hizmet sözleşmesi ile davalı Şirkette ikinci pilot olarak çalışmaya başladığını, ... sözleşmesinin 01.09.2014 tarihinde kendisine tebliğ edilen fesih bildirimi ile ihbar ve kıdem tazminatı ödenmek kaydı ile feshedildiğini, müvekkilinin ... 26. ... Mahkemesinde feshin geçersizliği ve işe iade istemi ile dava açtığını, fesih bildiriminde açıkça ödeneceği bildirilen ihbar ve kıdem tazminatlarının ödenmeyerek 17.10.2014 tarihli e-posta yazısı ile gönderilen bordroda ihbar ve kıdem tazminatı ve diğer alacaklarının hesaplandığını; ancak müvekkilinden 72.088,43 TL pilot eğitim ücreti talep edilerek müvekkilinin 21.203,44 TL borçlu olarak gösterildiğini, ... sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın fesheden davalının taraflar arasında imzalanmış sözleşmeye göre pilot eğitim tazminatı talep hakkı olamayacağını ileri sürerek ödenmeyen ihbar ve kıdem tazminatları ile yıllık ücretli izin, ikramiye, kıdem ücreti, ... uçuş tazminatı, sosyal yardım ücreti, özel sağlık sigortası alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde; davacının 01.03.2006 tarihli eğitim sözleşmesine göre her ay ücretinden kesilen meblağdan geri kalan 31.630,36 USD eğitim borcunu müvekkili Şirkete ödemesi gerektiğini, davacı-karşı davalının müvekkilinden ihbar ve kıdem tazminatı ile ücretli izin ve diğer işçilik kalemleri dâhil toplam 59.468,86 TL alacağı bulunmakla birlikte Şirkete 31.630,36 USD (80.672,30 TL) bakiye eğitim borcu bulunduğundan söz konusu alacağının borcuna mahsubu gerektiği, mahsup sonrası 21.203,44 TL karşılığı 9.304,24 USD'nin Şirkete ödenmesi gerektiğini ileri sürerek davanın reddi ile karşı dava konusu 9.304,24 USD'nin davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 7. ... Mahkemesinin 24.01.2017 tarihli ve 2014/542 Esas, 2017/44 Karar sayılı kararıyla; eldeki dava açılmadan önce davacı-karşı davalı işçi tarafından açılan işe iade davasında verilen feshin geçersizliğine ilişkin kararın kesinleşmesi sonrası davacı-karşı davalı işçinin işe başlatılmadığı, işe başlatılmamakla meydana gelen fesih tarihine göre feshe bağlı alacaklar yönünden erken açılan dava söz konusu olduğu, bordrolara göre diğer alacak taleplerinin ispatlandığı, ... sözleşmesinin işverence feshedilerek işçinin çalışma olanağının ortadan kaldırıldığı, feshin geçersizliğine karar verilmesine rağmen işçinin işe başlatılmayarak zorunlu hizmet süresinin tamamlanması imkânı da sağlanmadığı, zorunlu hizmet süresi bitiminden önce sözleşmenin feshinde kusuru bulunmayan davacı-karşı davalı işçiden eğitim gideri ile alakalı bir talep hakkı olamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, karşı davanın ise reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 07.03.2019 tarihli ve 2017/1484 Esas, 2019/444 Karar sayılı kararıyla; feshe bağlı alacak talepleri usulden reddedildiğinden işveren lehine maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken nispi vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı-karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davacı-karşı davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne, karşı davanın ise reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-karşı davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 28.01.2021 tarihli ve 2019/5144 Esas, 2021/2771 Karar sayılı ilâmı ile; tarafların karşı dava konusu eğitim masraflarını ... sözleşmesinden bağımsız olarak düzenledikleri, işverence verilen eğitime dair masrafların, eğitim sözleşmesinde belirlenen 15 yıllık mecburi hizmet süresi tamamlandığı takdirde işçiden alınmayacağına ilişkin bir düzenlenme olmadığı gibi aksine eğitim sözleşmesinin 9 uncu maddesi uyarınca işçinin söz konusu eğitimin masraflarına ilişkin borcunu aylık taksitler hâlinde ödemeyi kabul ettiği ve borcu işverene 180 ayda ödeyeceğinin kararlaştırıldığı, dava tarihi itibarıyla işçinin eğitim masrafından doğan ve 180 aylık ödeme periyoduna göre vadesi gelen alacak hesaplanarak sonucuna göre karşı dava hakkında bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasındaki sözleşme uyarınca eğitim masraflarının 180 ay taksitle davacı-karşı davalı işçiden tahsilinin kararlaştırıldığı, karşı dava tarihi itibarıyla 2014 yılı Eylül, Ekim ve Kasım aylarına ait taksitlerin vadesinin geldiği, dava tarihi itibarıyla muaccel olan alacak miktarının (3 ay x 327,78 USD) 983,34 USD olduğu gerekçesiyle dava ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı-karşı davalı vekili; davalı-karşı davacının karşı dava konusu eğitim masraflarını işçilik alacaklarından ... seferde kestiğini, ... sözleşmesi işverence haksız olarak feshedildiğinden eğitim masrafı talep edilemeyeceğini, karşı taraf lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı-karşı davacı vekili; karşı dava konusu alacakların eksik hesaplandığını, takas mahsup def'inin dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, duruşmaya katılmayan davacı-karşı davalı lehine istinaf duruşma vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eğitim masraflarının hesaplanması, takas mahsup def'i ile hükmedilen vekâlet ücretlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu’nun 139 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraflar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.