"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/109 E., 2022/342 K.
DAVA TARİHİ : 03.10.2017
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 11. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/545 E., 2019/733 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 14.02.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat Yusuf Cem İnanç geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 13.11.2014 tarihinden itibaren davalı Şirketin Rusya'da yapımını üstlendiği projede çalıştığını, ... sözleşmesinin 26.....2016 tarihinde haklı bir neden olmaksızın feshedildiğini ve işçilik alacaklarının da ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacıya tüm hak ettiği alacakların ödendiğini, davacının Rusya’da çalıştığını ve uyuşmazlığa Rusya mevzuatının uygulanması gerektiğini, ... sözleşmesinin davacının istifası ile son bulduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamına göre davacının ... sözleşmesinin ... bitimi gerekçe gösterilerek feshedildiği, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatı talep etmeye hakkı olduğu, tanık beyanlarına göre ortalama haftalık fazla çalışma süresinin 16,25 saat olduğu, dinî bayramların ilk günü haricinde diğer ... bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasına devam ettiği ve ayda iki hafta tatilinde çalıştığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin ikale ile sona erdiğini, bu nedenle işçilik alacaklarına hak kazanmasının mümkün bulunmadığını, ... sözleşmesi davacının talebi üzerine ve kendisine makul yararı kapsamında bir kısım ödemeler yapılarak ikale ile sona erdirildiğinden davacının ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, ayrıca davacıya yapılan 6.500,00 euro ödemenin yalnızca kıdem tazminatından mahsup edilmesinin de yerinde olmadığını, diğer taraftan dosya kapsamında imzalı ve ihtirazı kayıt içermeyen puantaj cetvelleri ile ücret bordroları bulunuyor olmasına rağmen davacı ile menfaat birliği içindeki tanık beyanlarına itibar edilerek hüküm kurulmasının isabetsiz olduğunu, müvekkili Şirket tarafından davacı tarafın hak kazandığı tüm ödemelerin kendisine zamanında yapıldığını, davacının müvekkili Şirketten herhangi bir alacağı bulunmadığını, öte yandan faizin başlangıç tarihine ilişkin verilen kararın da hukuka aykırı olduğunu, faizin dava dilekçesiyle talep edilen miktar bakımından dava tarihinden, ıslah ile artırılan miktar bakımından ise ıslah tarihinden itibaren işletilmesi gerektiğini, kaldı ki dava konusu uyuşmazlığa ... hukukunun uygulanması gerekirken ... hukuku uygulanarak hüküm tesis edilmesinin de hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya arasında davacı ile davalı arasında imzalanmış yurt dışı ... sözleşmesinin bulunmadığı, ... ... Kurumu Genel Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabında da davacı tarafından davalı işveren ile ya da farklı firmalarla imzalanmış herhangi bir ... sözleşmesine rastlanılmadığını belirtildiği, bu hâliyle davacı ile davalı Şirket arasında bir hukuk seçimi yapıldığından bahsedilemeyeceğinden, uyuşmazlığın çözümünde ... hukukunun uygulanması gerektiğini. davalı tarafça davacıya 6.500,00 euro ödeme yapıldığı iddia edilmiş ise de dosya içeriğinde yapılan ödemeye ilişkin herhangi bir bilgi ve belgenin de bulunmadığı, davalı vekilince ... sözleşmesinin ikale ile sona erdirildiği iddia edilmiş ise de dosya arasında taraflarca imzalanmış herhangi bir ikale sözleşmesinin bulunmadığı, davalı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf başvurusunun yerinde olmadığı, davacının belirsiz süreli ... sözleşmesinin haklı bir neden gösterilmeden ve bildirim şartına uyulmadan sona erdirildiği, davacının ihbar tazminatına hak kazandığı, sunulan belgelerin yabancı dilde yazılı olduğu, tercümesinin yapılmadığı, içeriğinin anlaşılamadığı, kaldı ki davacının belgelerdeki yabancı dili bilip bilmediğinin de dosya kapsamından tespit edilemediği, hâl böyle olunca belgeler davacı tarafça imzalı olsa dahi içeriğinin bilinerek imzalandığının davalı tarafça ispat edilemediği, yabancı dilde yazılı belgelere itibar edilerek sonuca gidilmesinin mümkün bulunmadığı, davacının davalıya ait şantiye işyerinde ayda iki hafta haftanın 7 günü, iki hafta 6 günü 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı, dinî bayramların ilk günü izinli olduğu, diğer ... bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya devam ettiği, ancak karşılığı ücretin ödendiğinin davalı tarafça ispat edilemediği, bu hâliyle davacının fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram genel tatil alacağının bulunduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepler ile kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, uygulanacak hukuk, fesih, davacı ile menfaat birliği içinde olan tanık beyanına itibar edilip edilmeyeceği, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, karşılığının ödenip ödenmediği ve faiz başlangıç tarihleri noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 27 nci maddesi.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 17, 41, 44, 46, 47, 63 ve 120 nci maddeleri ile (mülga) 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş ve işyerinden çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
3. Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dâhilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
4. Aynı ispat kuralları, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacakları için de geçerlidir.
5. Çalışma sürelerinin ispatı noktasında işverene karşı dava açan tanıkların beyanlarına ihtiyatla yaklaşılması gerekir. Fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil alacaklarının ispatında salt davacı ile menfaat biliği içinde olan tanık beyanlarıyla sonuca gidilemez. Bununla birlikte yan delil ya da olgularla desteklenen bu tanık beyanlarına itibar edilmelidir. Bu çerçevede; işin ve işyerinin özellikleri, davalı tanıklarının anlatımları, ... müfettişinin düzenlediği tutanak veya raporlar ve aynı çalışma dönemi ile ilgili olarak söz konusu alacakların varlığına ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararları gibi hususlar yan delil ya da olgular olarak değerlendirilebilir.
6. Somut uyuşmazlıkta; davacı işçi talep ettiği fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına dair iddiasını ispat amacıyla tanık deliline dayanmıştır. Dinlenen davacı tanıklarının ise davalı işverene karşı işçilik alacakları ile ilgili dava açtıkları anlaşılmaktadır. Davacı ile menfaat birliği içinde olan tanık beyanlarına ihtiyatla yaklaşılması gerektiğinden ve davacı iddiasını ispat amacıyla menfaat birliği içinde olduğu tanık beyanı dışında başkaca delil de sunmadığından, ispatlanamayan fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti taleplerinin reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.