"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait Bandırma Şubesinde, 12.05.2008- 18.05.2012 tarihleri arasında ticari bankacılık yönetmen yardımcısı olarak çalıştığını, davacının en son ücretinin brüt 3.591,54 TL olduğunu, müvekkilinin davalıya ait işyerinde hafta içi 5 gün 08.15-20.30 saatleri arasında çalıştığını, bazı günler ise çalışmasının saat 21.00’e kadar uzadığını, Cumartesi günleri ise 10.30-17.00 saatleri arasında çalıştığını, davalı işyerinde 2007 yılı Ekim ayından sonra bir personelin dava açması nedeniyle ayda 10 saat fazla çalışma tahakkuklarının yapıldığını, oysaki müvekkilinin bu saatlerden daha fazla çalışma yaptığını, ara dinlenme süresinin yarım saat olduğunu ileri sürerek fazla çalışma ücreti alacağını istemiştir.
Davalı Cevaplarının Özeti:
Davalı vekili, davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının davalıya ait işyerinde 12.05.2008 - 18.05.2012 tarihleri arasında Bandırma Şubesinde ticari bankacılık yönetmen yardımcısı olarak çalıştığını ve en son brüt 3.180,00 TL ücret aldığını, ... sözleşmesinin davacı tarafından feshedildiğini, davacının davalı işyerinde fazla çalışma yapmadığını, davacıya ödenen ücretin içinde fazla çalışma ücretlerinin de olduğunu, davacının yapmış olduğu fazla çalışmalarına karşılık gelen ücretlerin bordrolara yansıtılmak suretiyle kendisine ödendiğini, davacının işyerinde saat 08.30’da işe başladığını beyanla davacının iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, bozma ilâmına uyularak toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında, fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanma yöntemi konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
... sözleşmelerinde fazla çalışma ücretinin aylık ücrete dahil olduğu yönündeki kurallara sınırlı olarak değer verilmelidir. Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre yıllık 270 saatle sınırlı olarak söz konusu hükümlerin geçerli olduğu kabul edilmektedir. Fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması halinde, yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin (aylık 22,5 saat- haftalık 5,2 saat) ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir.
Fazla çalışmanın ücrete dahil olduğu kuralı fazla sürelerle çalışma ücretini de kapsar. Bu durumda öncelikle fazla sürelerle çalışmanın temel ücret içinde ödendiği varsayılır. Haftalık 5.2 saati aşan fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma varsa hesaplanarak ödenir.
Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde işyerinde haftalık çalışma süresinin 42,5 saat olduğu ve fazla çalışmanın aylık ücrete dahil olduğu kararlaştırılmıştır. Hükme esas alınan 26.11.2021 tarihli ek raporda davacının ispatladığı kabul edilen haftalık çalışmasının 45 saate kadar olan 2,5 saatlik bölümü %25 artırılmış ücret üzerinden fazla sürelerle çalışma alacağı olarak hesaplanmıştır. Haftalık 45 saati aşan kısım yönünden de fazla çalışmanın ücrete dahil olduğu gerekçesiyle haftalık 5,2 saatin mahsubu sonucu bulunan haftalık fazla çalışma saati dikkate alınmıştır. Bu şekilde belirlenen fazla çalışma süresi ve %50 artırılmış ücret üzerinden fazla çalışma ücreti hesaplanmış ise de fazla çalışmanın ücrete dahil olduğu kuralı fazla sürelerle çalışma ücretini de kapsadığından öncelikle fazla sürelerle çalışmanın temel ücret içinde ödendiği varsayılarak hesaplama yapılmalıdır. Buna göre davalıya ait işyerinde haftalık 42,5 saat çalışma süresi kabul edildiği ve davacıya haftalık 5,2 saat fazla sürelerle çalışma ve fazla çalışma ücreti ödendiği gözetilerek davacının haftalık 48 saati aşan çalışmaları fazla çalışma olarak değerlendirilmeli ve %50 yükseltilmiş ücret üzerinden hesaplanmalıdır. Mahkemece yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup kararın bu sebeple tekrar bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.