"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 4. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Şirkete ait işyerinde 01.01.2013-31.12.2017 tarihleri arasında çalıştığını, işverence çalışmasının hiçbir döneminin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediğini ve ... sözleşmesinin haksız nedenle feshedildiğini ... sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ile yıllık izin ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı Şirkette çalışmadığını, davacının kardeşinin davalı Şirkette bir dönem çalışması olduğunu, davacının işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak ve tazminat talebinde bulunamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tüm dosya kapsamı, dinlenen tanık beyanları gereğince davacının davalı işyerinde aralıksız, tam zamanlı çalışma yaptığı hususunu ispatlayamadığı, davacının hizmet tespiti davası açmadığı ve dava dilekçesi ile talep etmiş olduğu alacak kalemlerini hesaplamaya yarar bilgi, belge ve tanık beyanı dosyaya sunamadığı bu itibarla davacının talep etmiş olduğu alacaklar yönünden ispat külfetini yerine getiremediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; hukuki dinlenme hakkının ihlal edilerek tanıklarınun usulüne uygun dinlenmediğini, internet, gazete haberleri ve video kayıtları ile çalışma olgusunun ispat edildiğini, davacı tanık anlatımları işe çalışmanın ve çalışma sürelerinin ispat edildiğini, davalı tanıklarının hâlen ... yerinde çalıştığı hususunun göz ardı edildiğini, telefon görüşme trafiği ve sinyal bilgilerinin tespiti ve ... yeri kamera kayıtlarının celbi talebinin İlk Derece Mahkemesince reddinin hatalı olduğunu, hizmet tespit davası açması için süre verilmediğini, yemin delilinin hatırlatılmadığını, hizmet tespit davası açılarak gerçeğe aykırı beyanda bulunan davalı tanıkları hakkında suç duyurusunda bulunulacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafından dosyaya sunulan görüntü haber kaydının davacının işyerinde sürekli ve tam gün çalıştığına yönelik çalışma olgusunu ispata yeterli olmadığı, hizmet tespiti davası açıldığına dair istinaf incelemesi yapıldığı tarihe kadar bir beyanda bulunulmadığı, dosya kapsamına ve tanık anlatımlarına göre, davacının davalı işyerinde fiilen tam günlü mesai yaparak sürekli çalıştığını ispatlayamadığı, davalı tanıklarının Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre işyeri çalışanı olduğundan dolayı beyanlarına itibar edilmesinin uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürdüğü sebepleri tekrar ederek ve hizmet tespiti davasının ... 6. ... Mahkemesinin 2020/536 Esas sayılı dosyası ile devam ettiğini, söz konusu davanın İlk Derece Mahkemesinin ret kararından hemen sonra 17.07.2020 tarihli dilekçe ile açılmış olduğunu, istinaf incelemesi sırasında ve hâlen dosyanın derdest olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, çalışma olgusunun ispatı bu bağlamda hizmet tespit davasının bekletici mesele yapılmasının gerekip gerekmediği ve buna bağlı olarak davacının davalı işyerinde işçi olarak çalışıp çalışmadığı hususu noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Bekletici Sorun" kenar başlıklı 165 inci maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
"Bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir.
..."3. Değerlendirme
1. Bir davadaki asıl sorun hakkında karar verilebilmesi için daha önce çözülmesi gereken bir sorunun başka bir mahkeme tarafından başka bir davada karara bağlanması gereken hâllerde bekletici mesele söz konusu olur.
2. Derdest olan bir davanın sonuçlanmasının başka bir davada bekletici sorun yapılabilmesi için bekletici mesele yapılacak davanın başka bir mahkemede görülmekte olması ve iki dava arasında bağlantı bulunması gerekir. Mevcut olup olmadığı diğer davada kesin olarak karara bağlanacak olan hukuki ilişkinin, kısmen veya tamamen bekletilerek davaya etkili olması başka bir ifadeyle diğer dava hakkında verilecek hükmün bekletilerek davada verilecek hükmü etkileyecek nitelikte olması gerekir.
3. Dosya içeriğine göre davalı vekili temyiz dilekçesinde, davacı tarafından davalı aleyhine hizmet tespit davası açıldığını beyan etmiş olup bu kapsamda Dairemizin 01.11.2022 tarihli Daire Eksiklik Talebi yazısı ile "iddia edildiği şekliye açılan bir hizmet tespit davası olup olmadığı ile açıldı ise dosya akıbeti sorularak buna ilişkin belgelerin gönderilmesi" istenmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen cevabi yazı ile söz konusu hizmet tespit davasına ait evraklar gönderilmiştir. Bu belgelerin incelenmesinde, davacı tarafından davalı aleyhine ... 6. ... Mahkemesinin 2020/536 Esas sayılı dosyasında 17.07.2020 tarihinde açılan hizmet tespit davasının yargılamasının devam ettiği anlaşılmıştır.
4. Hizmet tespiti davasında hizmet süresi yönünden verilen karar alacak davası bakımından kesin delil teşkil eder. Bu davada verilen karar, eldeki alacak davasını doğrudan etkileyeceğinden hizmet tespiti davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekmektedir. Buna göre, tespit davası bekletici mesele yapılmalı, kesinleşmesi beklenilmeli ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgilisine iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.