"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1330 E., 2022/367 K.
DAVA TARİHİ : 17.08.2016
KARAR :İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2016/482 E., 2019/33 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22.11.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat Berra Yemenici ile davacı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 22.12.2011-11.04.2016 tarihleri arasında davalı Şirketin ...'da bulunan projelerinde prodüksiyon amiri olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin davalı tarafından feshedildiğini, işyerinde 08.00-19.00 saatleri arasında çalışıldığını, ayda ortalama 10 gün saat 19.00'dan sonra 3 saat daha çalıştığını, ücretinin bir kısmının elden avans olarak verildiğini, kalan kısmının ise bankaya yatırıldığını beyanla fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 14.01.2014 tarihinden önceki çalışmasının dava dışı şirket nezdinde olduğunu, davacının 14.01.2014 tarihinden önceki çalışması yönünden husumet itirazı ileri sürdüklerini, davacının tüm hak edişlerinin eksiksiz ödendiğini, üst düzey yönetici olarak çalıştığından fazla çalışmasının bulunmadığını, günde 3 saatin üzerinde fazla çalışma yapılmasının insan bedenine ve hayatın olağan akışına uygun olmadığını, davalı Şirkette hafta tatili çalışması yapılmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının, ... sözleşmesi ve işyeri kayıtlarına göre davalı nezdinde 22.12.2011-11.04.2016 tarihleri arasında toplam 4 yıl, 3 ay, 19 gün çalıştığı, dosya kapsamında dinlenen davacı tanıklarının beyanları, dosyaya sunulan ücret ödeme tablosu ile işverenden sadır olan 12.11.2014 tarihli belge gözetilerek davacının ücretinin, beyanı ile sunduğu belgelere itibar edilerek tespit edildiği, davacının çalışma düzenine ilişkin işyeri kaydı bulunmadığı gözetilerek tanık beyanlarına göre davacının haftalık 18 saat fazla çalışma yaptığı, ayda 2 kez hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil günlerinde çalışıldığının ispatlandığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; taraflar arasında imzalanan ... sözleşmesinin ilgili hükümleri gereği davacının fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil alacaklarının çalışılan ülke hukukuna göre hesaplanması gerektiğini, alacaklardan yapılan indirimin aşırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının tüm çalışma süresinden davalının sorumlu tutulmasının isabetli olmadığını, davacının ücretine ilişkin tespitin hatalı olduğunu, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatlanamadığını, yapılan hesaplamaların hatalı olduğunu, yapılan ödemelerin dışlanmadığını, pazar ve tatil günlerine denk gelen genel tatil günlerinin dışlanmadığını, davacının yurt içinde ve yıllık izinde olduğu dönemlerin dışlanmadığını, dinlenen davacı tanıklarının müvekkili Şirkete karşı açtıkları davalar olduğunu ve beyanlarına itibar edilemeyeceğini, alacaklardan yapılan indiriminin yetersiz olduğunu, en az %60 oranında indirim yapılması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 14.01.2014 tarihi öncesi çalıştığı dava dışı şirket ile davalı arasında birlikte istihdam olgusu bulunduğu, incelenen banka kayıtlarında davacıya yapılan ücret ödemelerinin "maaş +fazla mesai" olarak açıklandığı, bu şekilde yatırılan ücretlerin hemen hemen aynı miktar olduğu ve fazla çalışma açıklamasının aslında gerçeği yansıtmadığı, yatan miktarın davacının bankadan ödenen ücreti olduğu ve elden ödenen avans miktarı ile birlikte davacının ücretinin 5.250,00 ... doları (USD) olduğu, davalı tarafça dosyaya bordro, puantaj kaydı ve yıllık izin belgeleri sunulmadığı, bu durumda itiraz edilen durumlara ilişkin hesaplama yapılamayacağı, ayrıca bu günlere ilişkin indirim yapıldığından davalı vekilinin fazla çalışma, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil alacaklarına ilişkin itirazlarının yerinde olmadığı, tanıkların davacı ile menfaat birliği içinde olduğu itirazı bakımından davacı tanık beyanlarını destekleyen aynı çalışma dönemi ile ilgili olarak söz konusu alacakların varlığına ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı bulunduğu, hesaplamalarda ... hukuku uygulanmasının yerinde olduğu, yapılan indirimde isabetsizlik olmadığı gerekçe gösterilerek tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu fazla çalışma, hafta tatili ve ... bayram genel tatil alacaklarının ispatı, hesaplanması ve karşılığının ödenip ödenmediği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
3. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
4. Dava konusu hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ile fazla çalışma alacaklarının hesaplandığı 22.12.2011-11.04.2016 tarihleri arası dönemde davacının yurt dışı giriş çıkış kayıtlarına göre yurt içinde bulunduğu anlaşılan süreler değerlendirilmeksizin tüm dönemde yurt dışında olduğu kabul edilerek hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır. Söz konusu alacakların davacının yurt içinde bulunduğu dönemler dışlanmak suretiyle hesaplanması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Davalı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.