"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 50. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 24. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 26.10.2006-26.08.2014 tarihleri arasında davalı Şirkette çalıştığını, müvekkilinin aldığı aylık son ücretin brüt 1.986,77 TL olduğunu, müvekkilinin davalı Bankada telefon bankacılığında göreve başladığını, 01.04.2010 tarihine kadar bu görevine devam ettiğini, 01.04.2010 tarihinde şubede göreve başladığını ve 26.08.2014 tarihine kadar bu görevine devam ettiğini; müvekkilinin davalı işyerinde çalıştığı 01.04.2010-26.08.2014 tarihleri arasında haftanın 5 günü 08.30-19.30 saatleri arasında çalışma yaptığını, çalıştığı şubenin öğle arası açık olduğunu ve yemek molasının bulunmadığını, 01.04.2010-26.08.2014 tarihleri arasında 5-10 dakikalık ayak üstü sürelerle yemek ihtiyacını karşıladığını, ilgili tarihlerde günlük 11 saat çalıştığını, haftalık yaklaşık 10 saatlik fazla çalışmasının bulunduğunu, müvekkilinin Temmuz 2013 tarihinde doğum iznini kullandığını, 01.04.2010-2013 Temmuz ayı tarihleri arasında yıllık 150 saatlik fazla çalışmasının ödenmiş olduğunu, bu dönemdeki diğer fazla çalışmaları ise ödenmediği gibi yıllık 150 saatten fazla olan fazla çalışmasının da sisteme girilmesine izin verilmediğini, davacının haftalık 10 saat fazla çalışması olduğu düşünüldüğünde yıllık 500 saate yakın fazla çalışması olduğunu, buna göre fazla çalışmasının çok büyük bir kısmının ödenmediğini, müvekkilinin doğum izninden döndüğü 18.12.2013 tarihinden itibaren ise hiçbir fazla çalışmasının ödenmediğini, 18.12.2013'ten sonraki çalışma dönemindeki fazla çalışmalarını sisteme girmemesi için baskı yapıldığını, müvekkilinin Bankada çalıştığı 8 yıl boyunca kendisiyle aynı seviyedeki personelin terfi ettiğini, davacıya ise başarılı olmasına rağmen kasıtlı olarak terfi verilmediğini; bu nedenle müvekkilinin 30.....2014 tarihli ihtarname ile ... sözleşmesini haklı olarak feshettiğini ... sürerek kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücreti alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını davacının davalı Banka nezdinde 26.10.2006 tarihinden ... sözleşmesinin sona erdirdiği 26.08.2014 tarihine kadar çalıştığını, görevinin ... Bankacılık-Beyoğlu şubesi gişe yetkilisi olduğunu, son aldığı brüt ücretin 1.986,77 TL olduğunu ve davacının istifa ettiğini, davacının ... sözleşmesini istifayla sona erdirdiği için kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, fazla çalışma alacağı olmadığı için istifasının dayanaksız ve haksız olduğunu, davacının çalıştığı dönemde hak kazandığı tüm alacaklarını aldığını, herhangi bir hak ve alacağı olmadığını, taraflar arasında imzalanmış ... sözleşmesinin 9 uncu maddesiyle belirtilen hâllerde yılda 270 saatlik fazla çalışma ücretinin ücretin içinde olduğunun belirtildiğini, davacının bordrolarını ihtirazı kayıtsız aldığını, fazla çalışma yapılan aylarda davacıya fazla çalışma ücretinin ödendiğini beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"... tanıkların davacıyla birlikte çalıştığı süreler itibariyle beyanları esas alınarak dosya incelendiğinde davacının haftalık 45 saatlik çalışma süresini aşar şekilde 0,5 saatlik fazla çalışma süresi bulunduğunun tespit edildiği, ... sözleşmesinin 9. Maddesinde de ödenen aylık maktu ücrete fazla çalışma ücretlerinin de dahil olduğunun belirlendiği, yılda 270 saat, ayda 22,5 saat ve nihayetinde haftada 5,19 saatlik fazla mesai ile sınırlı olarak ilgili hükmün geçerli olduğu ancak davacının tespit olunan haftalık 0,5 saatlik fazla çalışmasının sözleşme gereği aylık ücrete dahil olan 5,19 saatlik ücretin içerisinde yer aldığı anlaşılmakla bu yöndeki talebin de ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir. Her ne kadar davacı vekili ... ... Kurumu Genel Müdürlüğü'ne yapılan şikayet nedeniyle davalı banka nezdinde yapılan inceleme sonucu 16/02/2017 tarihinde rapor hazırlanmış olup bu rapor nazara alınarak davacının fazla mesai ücretinin ödenmesi gerektiğini beyan etmiş ise de, davalı yanca söz konusu soruşturma dosyasının hukuka aykırılığına dair ... 6. Sulh Ceza Hakimliği'nin 2015/4140 D.... sayılı dosyasıyla yapılan yargılama sonucunda soruşturma raporuna dayanak idari para cezasının iptaline karar verilmiş olup, karara itirazın da reddine dair karar verilmiştir. Söz konusu değişik ... karar gerekçesi incelendiğinde banka nezdindeki fazla çalışma olgusunun her bir çalışan bazında ayrı ayrı tespit edilmediği, bu yönde somut veriler ortaya konulmadan, çalışanlar bazında ... ... detaylı inceleme yapılmadan salt genel anlamda sistem verileri ile matematiksel hesaplama yapılarak rapor hazırlandığı ayrıca raporun banka kayıtları ile çelişkiler taşıdığı vs. gerekçeler ile rapora dayanak idari para cezasının kesin olarak iptaline karar verildiği anlaşılmış, karar gerekçesi nazara alındığında da davacı vekilinin itirazları doğrultusunda ek rapor alınmasına yer olmadığı kanaatine varılmıştır.
..." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekil istinaf dilekçesinde; İlk Derece Mahkemesine dört tanık bildirdiklerini, tanık delili haklarının kısıtlanmış olduğunu, bu durumun fazla çalışma ispat haklarını ve hesabı etkilediğini, fesih tarihinde davacının ücretinin asgari ücret düzeyinde kaldığını, bilirkişinin hükme esas alınan raporda fazla çalışma sürelerini tanıkların beyanlarının en düşüğüne göre hesapladığını, ortalama hesabı dikkate alması gerektiğini, bir saat öğle arası dinlenme süresinin gerçekte 10-15 dakika olarak kullanıldığını, fazla çalışma hesabında bir saat olarak bu sürenin düşülmesinin hatalı olduğunu, davacının istifaya zorlandığına ilişkin beyanlarının fesih iradesi yönünden gerekçede tartışılmadığını ... sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Davacı vekilinin davacının istifiya zorlandığına dair hususun gerekçede tartışılmadığına yönelik istinaf incelemesinde; dosya kapsamı ile davalı işverenin davacı ile yapılan ... sözleşmesinde davacının terfi ettirileceğine dair hüküm bulunmadığı, davalının yönetim ... kapsamında terfi için takdir ... bulunduğu, bu hususun gerekçede tartışılmış olduğu anlaşılmakla dacı tarafın aksi yöndeki istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Tanık delilinin kısıtlanmış olduğuna yönelik istinaf incelemesinde ; mahkemece tanık dinlenmiş olduğu, taraflar arasındaki ... sözleşmesinin 9. Maddesinde fazla çalışma sürelerinin ücrete dahil olduğunun düzenlenmiş olduğu, dosya kapsamındaki sunulan bordrolara göre ücret ve hizmet süresinde ihtilaf olmadığı, davalının banka olduğu düşünüldüğünde dinlenen tanık beyanları ve sunulan belgelere göre çalışma düzenin anlaşıldığı, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamaların yerinde olduğu, ara dinlenme sürelerne ilişkin çelişkili tanık beyanlarına göre kanuni ara dinlenme süresinin kabul edilmesinin yerinde olduğu, bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacı vekilinin tanık dinlenmemesi, ara dinlenme ve fazla mesai hesabında kabul edilen ücrete yönelik istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
..." gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının fazla çalışma alacağının ispatı hesaplanması, ödenmeyen fazla çalışma ücretlerinin bulunup bulunmadığı ve ... sözleşmesinin feshinde haklı olup olmadığı ile kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.