"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/377 E., 2022/174 K.
DAVA TARİHİ : 28.06.2013
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın takip edilmediği gerekçesiyle işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, birleşen işbu dava dosyası ise tefrik edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... Beton AŞ’nin alt işvereni Günaylar İnşaat Ltd. Şti.nde 29.09.2007-01.08.2012 tarihleri arasında mikser operatörü olarak çalıştığını, ağır ve belirsiz zamanlı çalışma koşulları ve yapılan fazla işler karşılığı fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi sebebi ile iş sözleşmesini haklı sebeple tek taraflı olarak feshettiğini, iş sözleşmesini haklı sebeple tek taraflı olarak feshedeceğini ihbar süresi içinde Şirkete bildirdiğini, 15.02.2012 tarihine kadar 24 saat vardiyalı çalışma sisteminde 24 saat çalışıp 24 saat istirahat ettiğini, bu sürede haftalık izin kullanmadığını, normal vardiyalı sisteme geçildiğinde ise 08.00'de işe başladığını, çalışma saati bitiminin günlük değiştiğini, bazı günler 18 saate kadar çalışıldığını, son ücretinin 1.100,00 TL olduğunu, primlerle ücretinin ortalama 1.800,00TL’sini geçtiğini, primlerin elden verildiğini belirterek kıdem tazminatı ile yol parası alacağı, fazla çalışma ücreti alacağı, hafta tatili ücreti alacağı ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinde haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı müflis Günaylar İnşaat Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinde haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.05.2015 tarihli ve 2013/571 Esas 2015/240 Karar sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamına göre toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak iş sözleşmesi işçi tarafından haksız nedenle feshedildiğinden işverenin ihbar tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle asıl davanın kabulüne karar verilmiş, birleşen dava yönünden ise davacı işçinin ulusal bayram ve genel tatil ücretine hak kazandığı gerekçesiyle birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı birleşen dosya davacısı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 22.10.2018 tarihli ve 2015/23060 Esas, 2018/18933 Karar sayılı ilâmı ile; iş sözleşmesinin ücret alacakları ödenmediğinden davalı/birleşen dosya davacısı tarafından haklı nedenle feshedilmiş olduğundan birleşen dosya yönünden kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddinin hatalı olduğu, işçi feshi haklı nedene dayandığından asıl dava yönünden ihbar tazminatının reddi gerektiği, imzasız bordrolarda yer alan fazla çalışma ücretlerinin dışlanması yerine mahsup sistemi geçerli olduğundan birleşen dosya davacısının 45 saati aşan fazla çalışmaları bulunduğundan belirtilen yöntemle fazla çalışma alacağı hesaplanarak bir sonuca gidilmesi gerektiği gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 17.10.2019 tarihli ve 2019/243 Esas, 2019/760 Karar sayılı kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda bilirkişi ek raporu aldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 29.06.2020 tarihli ve 2020/1538 Esas, 2020/6568 Karar sayılı ilâmı ile; davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının yerinde olmadığı belirtilerek bozmadan sonra yapılan ıslaha değer verilerek hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; işbu davanın hiçbir aşamasında ıslah yapılmadığını, dava belirsiz alacak davası şeklinde açıldığından bozma ilâmından sonra talep artırım dilekçesi verildiğini belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davanın türü ve bozmadan sonra ıslah yapılıp yapılmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesi, 177 nci maddesi.
3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.02.1988 tarihli ve 1987/2-520 Esas, 1988/89 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Yargıtayca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebi olarak açıklanmıştır. Ayrıca belirtmek gerekir ki Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1957/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı kararı ile 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtayca maddi hata sonucu verilen bir karara Mahkemece uyulmasına karar verilmesi hâlinde dahi usuli kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtayın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, Dairemizin 29.06.2020 tarihli ilâmıyla, bozmadan sonra ıslah yapılamayacağı gerekçesi ile bozulmuş ise de söz konusu ilâmın maddi hataya dayalı olduğu anlaşılmaktadır. Zira dosyanın incelenmesinde davacı tarafından davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı ve 09.09.2019 tarihli “talep arttırım” dilekçesi verilmiş olduğu, ancak tamamlama harcı yerine ıslah harcı ödendiği anlaşılmaktadır. Dilekçe içeriğinden davacının, davanın ıslahına yönelik bir talebinin bulunmadığı, açıkça talep arttırımı konusunda beyan ve talepte bulunduğu görülmektedir. Bu nedenle Dairemizin yukarıda esas ve karar numarası yazılı 29.06.2020 tarihli bozma ilâmının maddi hataya dayalı olduğu açıktır. Maddi hataya dayalı bozma ilâmı usuli kazanılmış hak oluşturmaz.
3. Bozma ilâmından sonra talep arttırımının yapılabilmesi mümkündür. Dolayısıyla Mahkemece yapılması gereken iş, davacının bozma ilâmından sonra yapmış olduğu arttırım talebi dikkate alınarak uyuşmazlık konusu alacaklar hakkında yeniden karar verilmesidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacıya iadesine,Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,05.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.