"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2468 E., 2023/1682 K.
DAVA TARİHİ : 22.04.2019
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 32. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/273 E., 2021/442 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 05.12.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat .... ile davacı vekili Avukat ... geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı bünyesindeki yurt dışı şantiyelerinde şantiye şefi olarak 07.05.2017-06.02.2018 tarihleri arasında çalıştığını, en son ücretinin aylık net 5.500,00 USD olduğunu, çalıştığı süre boyunca ücret almadığını, biriken ücretinin tamamının bir seferde ödeneceğinin vaat edilmesine rağmen ödenmediğini, iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, işyerinde haftanın 7 günü 07.00-19.00 saatleri arasında çalıştığını, iş yoğunluğuna göre 19.00'dan aşağı olmamak üzere saat 23.00'e kadar çalıştığını, alt işverenler bünyesinde de çalıştığı dönemlerden üst işveren olan davalının sorumlu olduğunu belirterek ihbar tazminatı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ve ücret alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde ve husumet itirazında bulunduklarını, davacının müvekkili Şirkette çalışmasının bulunmadığını, müvekkili Şirketten bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 07.05.2017-06.02.2018 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı, davacının yaptığı iş, dinlenen tanık anlatımları ve emsal ücret araştırması birlikte değerlendirildiğinde; ücret hususunda davacının iddiasını ispatladığı, son aylık ücretinin net 5.500,00 USD olduğu, davalı tarafından haklı fesih yapıldığına ve ihbar önelinin kullandırıldığına ilişkin delil sunulmadığı, ücret ödemelerinin yapıldığı hususunda ispat yükünün davalı işverende olduğu, talep konusu aylara ilişkin ödeme yapıldığına ilişkin belge sunulmadığı, dinlenen tanık anlatımları ve tüm dosya kapsamına göre davacının ayda iki kez hafta tatilinde çalıştığı, haftada ortalama 20,5 saat fazla çalışma yaptığı, dinî bayramların ilk günü izin kullandığı, diğer günler çalıştığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının davalı Şirkette ve ihbar edilen Şirkette çalışmasının bulunmayıp salt davacının iddiası ile davalı Şirkette çalıştığının kabul edilmesinin hatalı olduğunu, yurda giriş çıkış kayıtlarında yurt dışı çıkışı gözükmekte ise de davacının Türkmenistan'a gidip gitmediği, gitmiş olsa dahi davalı Şirketin şantiyesinde çalışıp çalışmadığının araştırılmadığını, davacının çalışma olgusunu ispat edemediğini, davacı tarafça sunulan belgelerin davalı Şirket tarafından kaşeli ve imzalı olmadığını ve süresinde sunulmadığını, bu belgelerin hükme dayanak yapılamayacağını, ücret tespitinin emsale ve esasa aykırı olup emsal ücretin dikkate alınmadığını, ücretin hatalı olarak belirlendiğini, davacının önceki dönem ücreti hesaplanırken son ücretinden geriye doğru geçmiş yıllara ait ücretinin tespitinin gerektiğini, davacının ödenmeyen ücretinin bulunmadığını, davacının davalı Şirketten fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil alacağı dâhil herhangi bir alacağının bulunmadığını, 20 saat üzerinden fazla çalışma hesaplaması yapılmasının hatalı olduğunu, Yargıtay içtihatları gereği günlük 3 saatten fazla fazla çalışmanın insan bedeni ile bağdaşmayacağını, pazar gününe denk gelen ulusal bayram ve genel tatil günlerinin hesaplamaya dâhil edilemeyeceğini, davacı ile beraber çalışmayan ve menfaat birliği içinde olan tanık beyanlarına dayanılarak karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, tanıkların birbirinin çalışma düzenini görmesinin mümkün olmadığını, yapılan indirim oranının yetersiz olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının şantiye şefi olarak davalı işverenin yurt dışı projelerinde çalışırken iş sözleşmesinin davalı işverence haklı olmayan nedenle feshedildiği, ihbar tazminatına hak kazandığı, çalışma olgusunun yurda giriş çıkış kayıtları, davacının şantiye şefi olduğunu belirten kimlik kartı ve tanık beyanlarıyla ispatlandığı, ücretin tanık beyanları ve emsal ücret kayıtlarına göre belirlendiği, tanık beyanlarına göre davalı işyerinde elden ödeme yapıldığı, davacı tarafça fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ve hafta tatili alacaklarının tanıkla ispatlandığı, ücretlerin eksiksiz olarak ödendiğinin davalı işverence yazılı delille ispatlanamadığı, bilirkişi raporundaki hesaplamaların doğru olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepler ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; iş sözleşmesinin feshi, davacının yaptığı işin niteliği ve buna bağlı olarak aylık ücretinin miktarı ile fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil, hafta tatili ve ücret alacaklarının ispatı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17, 32, 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İşyerinde üst düzey yönetici konumda çalışan işçi, görev ve sorumluluklarının gerektirdiği ücretinin ödenmesi durumunda, ayrıca fazla çalışma ücretine hak kazanamaz. Bununla birlikte üst düzey yönetici konumunda olan işçiye, aynı yerde görev ve talimat veren bir başka yönetici ya da Şirket ortağı bulunması hâlinde, işçinin çalışma gün ve saatlerini kendisinin belirlediğinden söz edilemeyeceğinden, kanuni sınırlamaları aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti talep hakkı doğar. O hâlde üst düzey yönetici bakımından Şirketin yöneticisi veya yönetim kurulu üyesi tarafından fazla çalışma yapması yönünde bir talimatın verilip verilmediğinin araştırılması gerekir. İşyerinde yüksek ücret alarak görev yapan üst düzey yöneticiye işveren tarafından fazla çalışma yapması yönünde açık bir talimat verilmemişse, görevinin gereği gibi yerine getirilmesi noktasında kendisinin belirlediği çalışma saatleri sebebiyle fazla çalışma ücreti talep edemeyeceği kabul edilmelidir.
3. Somut uyuşmazlıkta davacının, davalıya ait işyerinde şantiye şefi olarak görev yaptığı anlaşılmaktadır. Davacı tanıkları tarafından da davacının şantiye şefi olarak çalıştığı beyan edilmiştir. Şantiye şefinin çalışma düzenini kendisinin belirlemesi ve dosya kapsamına göre çalıştığı şantiyede davacı işçi üzerinde çalışma koşullarını düzenleyen başka bir amirinin olmaması, davacının projeyi sevk ve idare eden kişi olması nedeniyle fazla çalışma ücreti talep edemeyeceği kabul edilmelidir. Buna göre, davacının çalışma düzenini kendisinin belirlediğinin anlaşılması karşısında, Dairemizin yerleşik uygulamasına göre fazla çalışma ücreti talebinin reddi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Davalı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine, Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,05.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.