"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TARİHİ : 27.08.2013
KARAR : Asıl ve birleşen davaların kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
MAHKEMESİ : ... 7. ... Mahkemesi
SAYISI : 2015/20 E., 2018/425 K.
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davacı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 438 inci maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; davalı işverene ait ... isimli işyerinde 02.01.2010 tarihinden itibaren garson olarak çalıştığını, ....07.2013 tarihinde davalı işverenin haklı nedene dayanmaksızın ... sözleşmesini feshettiğini, hak ve alacaklarının ödenmediğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile aylık ücret, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil, hafta tatili, yıllık izin ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının, işyerinde çalışan başka bazı garsonlarla birlikte hareket ederek müşteri masasına bırakılan siparişlerin hesap adisyonlarına yazmamak suretiyle kendilerine haksız menfaat temin ettiklerinin tespit edildiğini, ... sözleşmesinin bu nedenle 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 25 inci maddesinin (II) numaralı bendi uyarınca haklı nedenle feshedildiğini, herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.12.2014 tarihli ve 2013/611 Esas, 2014/653 Karar sayılı kararı ile; davacının ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir sebebe dayanarak feshedildiğinin ispat edilemediği, kullanılmayan 14 günlük iznin ücretinin de 2013 yılı Temmuz ayı ücreti ile ödendiği, davacının fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil çalışması yapmış olduğunun tanık beyanlarıyla tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin ....02.2018 tarihli ve 2017/7554 Esas, 2018/1865 Karar sayılı ilâmı ile; eksik inceleme ile davacı ücretinin ve haftalık çalışma süresinin belirlenmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bozmadan Sonra Birleşen Dava
1. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; ... 6. ... Mahkemesinin 2013/611 Esas sayılı dosyasında işçilik alacaklarına ilişkin davada alınan bilirkişi raporunda müvekkilinin işçilik hak ve alacaklarının tespit edildiğini, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacağı yönünden rapor doğrultusunda ek dava açma zorunluluğu doğduğunu iddia ederek fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ve ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili birleşen davaya cevap dilekçesinde; asıl davaya ilişkin cevap dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek davanın reddini istemiştir.
C. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 25.02.2021 tarihli ve 2018/208 Esas, 2021/78 Karar sayılı kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda işyeri kayıtları getirtilerek kayıtlar sonucunda denetime elverişli rapor alındığı, fazla çalışmanın ücrete dâhil olduğu yönündeki hüküm de nazara alınarak değerlendirme yapıldığı; gerekçeli, hüküm kurmaya ve denetime elverişli olan 124.02.2020 tarihli bilirkişi ek raporunun hükme esas alındığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
D. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 15...2021 tarihli ve 2021/5468 Esas, 2021/10242 Karar sayılı ilâmı ile; dosyaya ek hâlinde sunulan bordrolar incelenmeksizin bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
E. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda 11.04.2022 tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurulması için yeterli olduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekillerince temyiz isteminde bulunılmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemenin bozma ilâmı ve hükme esas aldığı bilirkişi raporu ile alakası olmayan bir karar verdiğini, emsal kararların dikkate alınmadığını, işverenlik kayıtlarının çelişkili olduğunu, tahakkuk bulunan imzalı bordrolarının dışlanmasının yerinde olmadığını, davacının gerçek ücreti üzerinden yapılan hesaplamanın hükme esas alınması gerektiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; taleplerin zamanaşımına uğradığını, usule aykırı olarak talep veya ıslah talebinin hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, faiz başlangıç tarihinin hatalı olduğunu, aylık ücret miktarının hatalı olduğunu, fazla çalışma hesaplamasının hatalı olduğu, davacının ... sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının fazla çalışma alacağının hesaplanma yöntemi ile bozmadan sonra kurulan Mahkeme hükmünün usule uygun olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı Kanun'un 41 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta; davacı, asıl dava ile kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini talep etmiş, daha sonra birleşen ... 6. ... Mahkemesinin 2013/611 Esas sayılı dosyasında ise işçilik alacaklarına ilişkin davada alınan bilirkişi raporu ile tespit edilen fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının bakiyesinin tahsili talebiyle ek dava açmıştır.
3. Temyize konu Mahkeme kararında 11.04.2022 tarihli bilirkişi raporuna atıf yapılarak asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de gerek karar gerekçesinde gerekse hükme esas alınan bilirkişi raporunda asıl ve birleşen davaya ilişkin ayrı ayrı tespitlerin yapılmadığı, birleşen dava için hüküm fıkrasında tahsilde tekerrür olamamak kaydıyla şeklinde bir açıklama yapılmakla yetinildiği anlaşılmıştır. Kaldı ki asıl ve birleşen davanın hüküm fıkrasında fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının miktar bakımından da aynı olduğu, bu tutarların nasıl belirlendiğine ilişkin ise karar gerekçesinde bir tespit ve açıklamanın da yapılmadığı görülmüştür. Bu yönüyle karar gerekçesi ve hüküm fıkrası açık ve net olmadığından usul ve kanuna aykırıdır.
4. Öte yandan imzalı ücret bordrolarına ait dönemlerin hesaplamada dışlanıp dışlanmayacağı hususunun da açıklığa kavuşturulması gereklidir.
5. Davacı taraf yargılama safhasında; işverence sunulan kayıtların çelişkili olduğunu, Yargıtay kararları ile de emsal davalarda bu çelişki nedeniyle tahakkuk bulunan imzalı ücret bordro dönemlerinin dışlanması yerine mahsubu yönünde karar verildiğini açıklayarak ve bu açıklamalarını dilekçesinde somutlaştırmak suretiyle bozma sonrası alınan raporlara itiraz etmiş ve bu itirazı müteakiben alınan ek raporda ise Dairemiz bozma ilâmının gereği olarak davacı itirazının yerinde olmadığı değerlendirilerek itibar edilmediği görülmüştür.
6. Oysaki Dairemiz bozma ilâmında, davalı temyizi üzerine bordroların imzalı veya imzasız olması hâline ilişkin genel kural açıklandıktan sonra davalı tarafça ek hâlinde sunulan bordrolar incelenmeksizin düzenlenen bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararı bozulmuştur.
7. Görüldüğü üzere bozma ilâmına konu Mahkeme kararında dosyaya sunulan bordrolara ilişkin bir tespit ve değerlendirme yapılmamış, Dairemiz bozma ilâmında da esasen usule uygun tanzim edilen bordrolar dikkate alınarak yapılacak hesaplamaya ilişkin genel kural açıklanarak Mahkemece bu bordrolar değerlendirilmek üzere karar bozulmuştur.
8. Dolayısıyla Dairemiz bozma ilâmının mahiyeti, davacının yukarıda açıklanan itirazının reddi için dayanak değildir. Mahkemece verilen ilk kararın bozma gerekçesinde emsal Yargıtay kararına da atıf yapılmıştır. Davacı itirazında bu emsal kararlara da değinmiştir. Buna bağlı olarak davacının dosyadaki işyeri kayıtlarının çelişkili olduğu yönündeki itirazı açıklığa kavuşturularak sonuca gidilmesi gerekirken, gerekçesiz ve somut olayın özellikleri dikkate alınmaksızın yapılan bilirkişi değerlendirmesiyle sonuca gidilmesi isabetsizdir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.