"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin kabin memuru olarak çalışması sırasında sözleşmesinin hiçbir haklı neden olmadan sırf sendikal faaliyetleri nedeniyle davalı tarafından feshedildiğini, alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek sendikal tazminat, cezai şart, ihbar tazminatı, bakiye ücret ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ... disiplinine ve sivil havacılık kurallarına uymadığını, ... düzenini bozduğunu, bu nedenle ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, feshin başka sebebe dayandığı iddiasının ispatı gerektiğini, davacının sunduğu belge ve beyanların feshin sendikal nedenle yapıldığı iddiasını ispat için yeterli olmadığını, cezai şarta ilişkin talebinin yerinde olmadığını, Mayıs ayı ücreti ve yıllık izin alacağının ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 18.02.2020 tarihli ve 2019/578 Esas, 2020/97 Karar sayılı kararıyla; davacının tanık beyanları ve diğer belgeler ile davacıyla birlikte işten çıkarılan kimselerin de sendika üyesi olmaları ve sendika üye sayısının belli düzeyde tutulması için işten çıkarıldığını kanıtladığı, bu nedenle ... sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği kanaatine varıldığı, davacının bakiye ücreti ve yıllık izin ücreti ödendiğinden bu alacaklarının bulunmadığı, davacının ihbar tazminatına hak kazandığı, davacının ... sözleşmesinin 11 inci maddesinin (f) bendinde cezai şartın düzenlenmiş olduğu ve karşılıklı olma koşulunun mevcut olduğu, sözleşme başlangıcından itibaren 3 yıl içinde haklı bir sebep olmaksızın sözleşmenin feshi hâlinde net 3.000,00 Euro karşılığı cezai şartın ödeneceğinin belirlendiği, toplanan deliller göz önüne alındığında taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafından haksız olarak ve sözleşme tarihinden itibaren 3 yıllık süre dolmadan sona erdiği anlaşıldığından davacının davalıdan cezai şart talep etmekte haklı olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 11.01.2021 tarihli ve 2020/7640 Esas, 2021/88 Karar sayılı ilâmıyla; toplanacak deliller, dosya içeriği ile yeniden bir değerlendirmeye tâbi tutularak feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususunun kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerektiği, Mahkemece cezai şart talebinin kabul edilmesinin yerinde olduğu ancak cezai şartın davacının çalıştığı süre göz önüne alınarak hesaplanması ve 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 182 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca makul oranda bir indirim yapılması gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma doğrultusunda yapılan araştırma ve Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.09.2021 tarihli ve 2021/7719 Esas, 2021/11598 Karar sayılı, 17.....2021 tarihli ve 2021/7719 Esas ve 2021/11598 Karar sayılı ve 10.01.2022 tarihli ve 2021/12669 Esas, 2022/2 Karar sayılı ilâmlarında ve benzer nitelikteki ilâmlarında aynı tarihte ... sözleşmeleri feshedilen işçiler yönünden verilen sendikal tazminat talebinin reddine ilişkin kararlar yönünden bozma yapılmadığı dikkate alınarak davacının sendikal tazminat talebinin reddi gerektiği, cezai şart alacağından %40 oranında takdiri indirim yapılarak belirlenen miktar dikkate alınarak hüküm kurulduğu belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; dosyada kapsamındaki belgeler ve tanık beyanlarına göre ... sözleşmesinin feshinin gerçek bir fesih olmadığını, sendikal nedenle yapıldığını, hesaplanan cezai şart miktarından indirim yapılmasının sözleşmeye aykırı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ... sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedilip edilmediği ve cezai şart alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı ... Kanunu’nun 18, 20, 21 inci maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 25 inci maddesinin beşinci fıkrası, 6098 sayılı Kanunu'nun 182 nci maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
08.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.