"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1258 E., 2023/1450 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Anadolu 26. ... Mahkemesi
SAYISI : 2020/312 E., 2021/1229 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin ...’daki inşaat şantiyesinde kamyon şöförü olarak 19.02.2016-16.10.2018 tarihleri arasında, en son aylık net 1.500,00 USD ücretle çalıştığını, ücretin 1.300,00 USD'lik kısmının banka yoluyla 200,00 USD'lik kısmının ise elden ödendiğini, işyerinde üç öğün yemek ve barınma hizmeti verildiğini, işlerin azaldığı, yakında tamamen son bulacağı belirtilerek ... bitimi gerekçesiyle müvekkilinin işine son verildiğini, davalı tarafın fesihten sonra müvekkilinin banka hesabına ücret alacakları ile birlikte bir miktar ödeme yaptığını, yapılan ödemenin müvekkilinin hak kazandığı tazminatların çok altında kaldığını, haftanın 7 günü ....00-18.00 saatleri arasında çalıştığını ancak fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının ödenmediğini, yine dinî bayramların ilk günü dışında kalan tüm dinî ve millî ... günleri ile genel tatillerde çalışma yapmasına karşın bu çalışmasının karşılığının da ödenmediğini, yıllık izinlerini kullanmadığı gibi karşılığı ücretin de ödenmediğini, çalıştığı süre boyunca asgari geçim indirimlerinin de ödenmediğini iddia ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin alacağı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili Şirket nezdinde ...'da yürüttüğü AKH Demiryolu Projesinde kamyon şoförü olarak çalıştığını, işten çıkış tarihi itibarı ile puantaj usulüne göre 4,50 USD saat ücreti aldığını, davacının ... sözleşmesinin ... bitimi nedeniyle ve yasal hakları ödenmek suretiyle feshedildiğini, ... sözleşmesinin feshin son çare olması ilkesi uyarınca sonlandırıldığını, yazılı fesih bildiriminin 16.10.2018 tarihinde davacıya tebliğ edilerek ve davacının kıdem süresi dikkate alınarak 2.447,82 USD kıdem tazminatı, 1.512,00 USD ihbar tazminatı ödendiğini ve davacının hak kazandığı ücrete ilave olarak fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücretleri de dâhil her türlü ücretin puantaj kayıtlarına uygun şekilde bordrolarda gösterildiğini ve davacı tarafından ihtirazı kayıtsız biçimde imzalanan kesin delil niteliğindeki ücret bordrolarına uygun olarak banka kanalıyla zamanında ve eksiksiz biçimde ödendiğini, davacının yıllık ücretli izin alacağı kalmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde kamyon şöförü olarak 19.02.2016-16.10.2018 tarihleri arasında en son giydirilmiş aylık net 1.500,00 USD ücretle çalıştığı, buna göre kıdem süresinin 2 yıl 7 ay 28 gün olduğu, ... sözleşmesinin işverence kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanacak şekilde feshedildiği, davacıya yapılan kıdem ve ihbar tazminatı ödemeleri uyarınca hesaplanan fark kıdem tazminatının 26,28 USD, fark ihbar tazminatının 1.198,00 USD olduğu, davalı tarafça sunulan bordroların gerçeği yansıtmadığı ve hileli olduğu kanaatiyle tahakkukların ücretin parçası olduğu değerlendirilerek davacının haftalık 16,5 saat fazla çalışma yaptığı, fazla çalışma ücreti alacağının 9.059,00 USD, ... ... ve genel tatil ücreti alacağının 601,00 USD, hafta tatili ücreti alacağının 2.973,00 USD olduğu, ücret bordroları ve yıllık izin formlarına göre davacının yıllık ücretli izin alacağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin ... bitimi nedeniyle sonlandırıldığından kıdem ve ihbar tazminatlarına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, ücretin doğru belirlenmemesi nedeniyle bakiye ihbar tazminatı tespiti ve buna dayalı hüküm kurulmasının da hatalı olduğu, nitekim davacının saat ücreti ile çalıştığı ve kesin delil niteliğindeki imzalı ücret bordrolarının banka kayıtları ile uyumlu olması nedeniyle davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı, 200 USD yemek ve barınma ücreti eklenerek giydirilmiş ücret tespitinin isabetsiz olduğu, davacı ile menfaat birliği içindeki tanıklarının beyanlarına itibar edilmesinin doğru olmadığı, bordroların hileli olduğu kabul edilerek banka yoluyla ödenen fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücretlerinin dikkate alınmamasının da hatalı olduğunu, %35 oranında indirimin de kabul edilemeyeceğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; emsal mahkeme kararları göz önünde bulundurulduğunda, davalı ile işçileri arasındaki yurt dışı ... sözleşmelerinden çalışma günlerinde lojman ve 3 öğün yemek verildiği anlaşılmakla, davacıya aylık ortalama 200 USD tutarında barınma-yemek yardımı yapıldığı, 200 USD sosyal hakkın ilavesi ile tazminata esas ücret tespit edilmesinin doğru olduğu; bununla birlikte davalı işverence davacının işyerindeki fiili çalışmaları tespite elverişli herhangi bir işyeri giriş çıkış, puantaj kaydı vs yazılı delilin dosyaya sunulmadığı, dinlenen tanık beyanı ile davacının fazla çalışma yaptığı, ... ... ve genel tatil günleri ile hafta tatillerinde çalıştığı hususunun kanıtlandığı, hesaplamalarda sadece menfaat birliği içindeki tanık beyanlarına dayanılmadığı, davalı tanığının da işyerinde fazla çalışma yapıldığını belirttiği, davacının, yaptığı işin mahiyeti ve işyerinin özellikleri de gözetildiğinde, fazla çalışma, ... ... ve genel tatil günleri ile hafta tatili çalışmalarına ilişkin tespitin yerinde olduğu; nitekim davacının hizmet süresi de göz önünde bulundurularak %35 oranında indirimi yapılmasının yerinde görüldüğü gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ücretin ve giydirilmiş ücretin tespiti, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücretinin ispatı ve hesaplanması hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 17, 32, 41, 44 ve 46 ıncı maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesinin atfıyla uygulanmaya devam olunan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi, 5718 ... Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nun 24 ve 27 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.