"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2763 E., 2023/1020 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/49 E., 2021/541 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalının, süt ve yumurta üretimi yapan müvekkili Şirket nezdinde bekçi olarak 08.03.2013 tarihinde çalışmaya başladığını, hırsızlık yaptığının anlaşılması üzerine ... sözleşmesinin 05.09.2015 tarihinde haklı nedenle feshedildiğini, davalının işlediği suçun sabit olduğunu, hakkında mahkumiyet hükmü verildiğini, davalının işe giriş tarihinden itibaren yumurta üretim randıman oranında düşüklük olduğunu, bunun nedenin tespiti için veteriner hekimden görüş alındığını, testler yaptırıldığını ancak herhangi bir sonuca ulaşılamadığını, davalının işten ayrılışından sonra verimliliğin arttığını, davalının hırsızlık eylemi nedeniyle müvekkilinin satış randıman oranının düştüğünü ve bu surette maddi kayba uğradığını ileri sürerek maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı asıl cevap dilekçesinde; işçilik alacaklarının tahsili dava açması üzerine davacı tarafça alacaklarının tahsilini engellemek ve davayı sürüncemede bırakmak için aleyhine haksız ithamlarla dava açıldığını, üzerine atılı hırsızlık suçunu işlemediğini, yalancı tanık anlatımlarına dayanarak, olay yerinde keşif yapılmadan hakkında hüküm verildiğini, mahkumiyet kararının haksız olduğunu, kararın temyiz edildiğini ve sonucunun beklenmesi gerektiğini; kaldı ki davacı talebinin maddi dayanaktan da yoksun ve soyut olduğunu, talep edilen tazminat tutarının somut verilerek aykırı olduğunu ve neye göre belirlendiğinin anlaşılamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; her ne kadar davacı taraf davalının Şirkette işe girdiği günden itibaren Şirketteki yumurta verimliliğinde düşüş olduğunu, bu durumun davalının Şirketten çaldığı yumurtalardan kaynaklı olduğunu iddia etse de davalı hakkında ... 18. Asliye Ceza Mahkemesinin 2019/32 Esas, 2019/65 Karar ... dosyasında davalının 05.09.2015 tarihinde yumurta hırsızlamaya teşebbüs ettiğinin hüküm altına alındığı ve kararın temyiz yolundan geçerek kesinleştiği, bu hâliyle davalının teşebbüs aşamasında kalan eylemi nedeniyle Şirketten çalınan yumurta olmadığı gibi davalının eylemini tekrarladığına dair dosya arasında bir delil de bulunmadığı, heyetçe tanzim olunan bilirkişi raporunda, yumurta üretiminde verim üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak etkili olan birden fazla değişken olduğu ve bir üretim sisteminde bir ırkın genel özellikleri esas alınarak hesaplama yapmanın mümkün olmadığı, dolayısıyla belli ırktaki tavukların belli miktar verim vereceğini kestirmenin mümkün olmayacağının mütalaa edildiği, davalı hakkında her ne kadar teşebbüs hâlinde kalmış hırsızlık suçundan verilmiş mahkumiyet hükmü olsa da davalı tarafından gerçekleştirilmiş ve kanıtlanmış bir veya daha fazla hırsızlık eylemi bulunmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvurusunda; "Maddi olgunun tespitine ilişkin ceza mahkemesi kararı hukuk hakimini bağlar." gerekçesiyle ceza hâkiminin vermiş olduğu karar esas alınarak hüküm verilmiş ise de ceza mahkemesi hâkimi kararının kusurun takdiri ve zarar miktarının takdiri hususunda hukuk hâkimini bağlamayacağını, ceza hukuku bakımından eylemin suç teşkil ettiğine dair gerekli şart ve unsurlar tam olarak oluşmadığından eylemin teşebbüs aşamasında kaldığına karar verileceğini, kusur ve zarar tespiti açısından hukuk hâkiminin işbu kararla bağlı olmadığını, davalının birden fazla hırsızlık olayına karıştığını, haksız eylemini kararlılıkla ve planlı bir şekilde yürüterek müvekkili işvereni bu şekilde zarara uğrattığını, davalı işçinin çalıştığı dönemde, müvekkili Şirkette üretim unsurlarında herhangi bir sorun olmamasına rağmen randıman düşüklüğü yaşandığını, yapılan incelemelerde bu hususta herhangi bir tespit yapılamadığını ve düşük ürün alınmasına neyin sebep olduğunu anlaşılmadığını, bilirkişi raporunda davacı Şirkete ait işyerinin davalının çalıştığı tüm dönem boyunca toplam 25.903.044 adet yumurta üretebileceğinin hesaplandığını, buna karşılık müvekkilinin defter kayıtlarında 11.918.200 adet yumurta satıldığının tespit edildiğini, arada afaki bir fark bulunduğunu, %6 oranında ciddi bir fire kaybı bulunurken olay günü polis tutanağıyla kayıt altına alınan 8 adet koliye göre hesaplama yapılmasının ve dahası işbu tutanak altına alınan kolilerinde müvekkiline iadesi sağlandığı gerekçesiyle haklı taleplerinin reddinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu beyanla İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı işçi hakkında hırsızlık suçundan açılan kamu davasında, binanın eklentileri içerisinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında hırsızlık suçu sabit görüldüğünden hapis cezası ile cezalandırılmasına, eylem teşebbüs aşamasında kaldığından verilen cezanın yarı oranında indirilmesine karar verildiği ve temyiz denetiminden geçerek kesinleştiği, Yargıtayın yerleşik uygulamasına ve öğretideki genel kabule göre maddi olgunun tespitine ilişkin ceza mahkemesi kararının hukuk hâkimini bağlayacağı, ceza mahkemesinde bir maddi olayın varlığı ya da yokluğu konusundaki kesinleşmiş kabule rağmen, aynı konunun hukuk mahkemesinde yeniden tartışılmasının olanaklı olmadığı, kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile davalı işçinin eyleminin teşebbüs aşamasında kaldığı ve zincirleme suç hükümlerinin şartlarının oluşmadığının tespit edildiği, ayrıca gıda mühendisi, veteriner hekim ve mali müşavirden oluşan bilirkişi heyeti raporunda, ırk özelliği olarak kârlı bir üretime imkân sağlayan tavuklarının her çiftlikte aynı verimi veremeyebileceği, yumurta veriminde birçok iç ve dış faktörün etkili olduğ, ırk özelliklerine göre yumurta veriminin kesin rakamlarla hesaplanamayacağının mütalaa edildiği, bu olgular karşısında, davalı işçinin 05.09.2015 ve önceki tarihlerde, tamamlanan hırsızlık eylemleri nedeni ile davacı işverenin zarara uğradığı kanıtlanamadığından davacı tarafın istinaf başvurusunun 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz başvurusunda; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek, Bölge Adliye Mahkemesinin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının uğradığını iddia ettiği maddi zararın davalının haksız eylemi nedeniyle oluşup oluşmadığı ve aradaki illiyetin hüküm kurmaya ... düzeyde ispat edilip edilemediği konularına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile aynı Kanun'un "İspat yükü" kenar başlıklı 190 ıncı maddesi.
2. 6098 ... ... Borçlar Kanunu'nun 49 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davacı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.