"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1154 E., 2023/1702 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 11. ... Mahkemesi
SAYISI : 2019/1217 E., 2021/849 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ...’ın, müvekkili bünyesinde belirli süreli ... sözleşmesiyle 05.03.2018-27.05.2019 tarihleri arasında baş teorik bilgi öğretmeni ve pilot olarak çalıştığını, 05.03.2019 tarihli "İdari Personel Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi" kapsamında sözleşmenin 05.09.2019 tarihinde sona erecek iken 25.05.2019 tarihinde planlanan uçuşlara katılmadığını ve 27-28.05.2019 tarihlerinde gerekçe bildirmeden işe devam etmediğini, 28.05.2019 tarihli istifa dilekçesinde kariyerine yeni bir işte devam etmek üzere 27.05.2019 tarihinde görevinden ayrıldığını belirttiğini, davalının pilot lisanslarına ek olarak FI(A) uçuş öğretmenliği yetkisi de almak için müvekkili Üniversitenin uçuş okulunun açmış olduğu FIA uçuş öğretmenliği eğitimine kayıt yaptırdığını, davalı ile yapılan görüşmede davalının bu eğitim karşılığında üç yıl süre ile ... Üniversitesinde çalışması ve buna ilişkin mevcut ... sözleşmesine ek protokol yapılmasına karar verildiğini, davalının almış olduğu eğitim ücretinin KDV hariç 9.250,00 euro olduğunu, ... FIA eğitimini vermekte olan kurumların ücretlerinin 12.000,00 euro civarında olduğunu, verilen eğitimin davalı açısından mesleki olarak son derece önemli ve gerekli bir eğitim olduğunu, davalının bu eğitimi dışarıdan ... olarak alması hâlinde en az 12.000,00 euro bedel ödeyeceği bir eğitim olduğunu, müvekkili Üniversitenin işçi işveren arasındaki doğruluk ve ... ilişkisinin bir sonucu olarak davalı ile yaptığı görüşmede bahse konu eğitim karşılığı 3 yıl hizmet etmesi konusunda öncelikle sözlü olarak anlaşmış olduğunu ve zaman kaybı olmaması açısından davalının bir an önce eğitime başlamasının istendiğini, davalının 05.04.2019 tarihinde eğitimi almaya başladığını, fakat sözlü olarak anlaşılan hukuki durumun yazılı bir belge ile belgelendirilmesi amacıyla davalı ile ek protokol yapılmak istendiğinde davalının bir türlü ek protokolü imzalamadığını, davalının 26.04.2019 tarihine kadar eğitimine devam ederek eğitimin 100 saatlik teorik kısmını tamamladığını, ancak 3 yıl hizmet etmeyi taahhüt ettiği protokolü çeşitli bahanelerle imzalamadığını, hayatın olağan akışı içinde davacının böyle bir külfete katlanmış olmasının davalıdan beklediği bir menfaatinin olması hâlinde söz konusu olabileceğini; müvekkilinin, davalının bilgisinden faydalanmayı belli bir süre için amaç edindiğinden bu şartlar altında davalının eğitim ücretini karşılamış olduğunu, davalının eğitim öğretim faaliyeti devam ederken istifa ederek müvekkili Üniversitenin işleyişinin sekteye uğramasına sebebiyet verdiği gibi ayrıca aldığı eğitim karşılığı müvekkili Üniversitenin haklı beklenti ve menfaatlerine de zarar verdiğini, müvekkili Üniversitenin haklı olarak beklediği menfaati elde edemediğini ve bu suretle zarara uğradığını, 05.03.2019 tarihli "İdari Personel Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi"nin 3 üncü maddesinin altıncı bendinin (2) nci alt bendinde "Personelin verilecek eğitim programının tamamlamasından sonra ve fakat ... bu belirli süreli sözleşmenin sona ermesi öncesinde herhangi bir sebeple istifa etmesi veyahut kendi kusuru ile sözleşmenin Üniversitece haklı sebeple feshedilmesi hallerinde almış olduğu eğitim bedelinin tutarını defaten ve hiçbir mahkeme hükmü ve ihbara gerek kalmaksızın üniversiteye ödeyecek, aksi halde bu tutar alacaklarından mahsup edilecektir.” hükmüne yer verildiğini ileri sürerek öğrenim ücreti alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde arabuluculuk sürecine müvekkilinin davet edilmediğini, arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediğini, bu nedenle davanın dava şartı yoluğundan reddi gerektiğini, müvekkilinin davacı Üniversitede uçuş eğitmeni olarak çalışmak üzere işe başladığını, uçuş eğitmeni olabilmek için dava dilekçesinde bahsedilen FIA kursunu başarı ile tamamlanmasının gerektiğini, söz konusu kursun davacı Üniversite tarafından verilerek kurs tamamlandıktan sonra müvekkilinin uçuş eğitmeni olarak işe devam edeceğini, kurs tamamlanana kadar ise müvekkilinin baş teorik bilgi öğretmeni ve pilot olarak çalışacağını, davacı Üniversite tarafından müvekkiline ilgili kursun 1-2 ay içinde açılacağının vaat edildiğini, ancak 1 yıl boyunca açılmadığını, müvekkilinin davacı Üniversitenin personeli olması ve kursu bitirince Üniversite bünyesinde uçuş eğitmeni olarak işe devam edeceği için bu kursun tamamen ücretsiz olarak davalıya verildiğini, kursun teorik ve pratik olmak üzere iki kısımdan oluştuğunu, müvekkilinin sadece teorik kısma ait derslere girdiğini, pratik kısma ait derslerin ise davacı Üniversitenin eğitim uçağı ve eğitim öğretmeni yetersizliğinden dolayı verilmediğini, eğitimin bu yüzden sürekli ertelendiğini, müvekkilinin davacı bünyesinde işe başlamasının sebebinin kariyerine uçuş öğretmeni olarak devam etmek istemesinden kaynaklandığını, bunun içinde davacı Üniversitenin verdiği eğitimi tamamlaması gerektiğini, ancak Üniversitenin vermesi gereken kursu tamamlamayınca ve pratik eğitim kısmını sürekli erteleyince müvekkili tarafından ... sözleşmesinin haklı nedenle sona erdirildiğini, davacının 3 yıl boyunca çalışma taahhüdünde bulunduğu iddiasının gerçek dışı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyaya davalının eğitim karşılığı 3 yıl çalışması gerektiği yönünde herhangi bir taahhütname veya sözleşme sunulmadığı, bahse konu kursun teorik ve pratik kısmının ayrı ayrı alınabileceğine veya teorik ve pratik eğitimlerin farklı farklı yerlerden alınabileceğine ilişkin bilgi ve belgenin mevcut olmadığı, davalıya verilecek kursun ücretinin Üniversite öğrencileri dışında katılacak öğrenciler için KDV hariç 9.250,00 euro olarak belirlendiği, kursun pratik uçuş kısmında eğitim verilecek uçağın modeline göre kurs ücretin 11.500,00 euro olarak değiştiği, bahse konu FI(A) eğitim kursunun Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü belgesine göre 100 saat teorik eğitim yanında en az 30 saatlik uçuş eğitimini de içermesi gerektiği, davalının ....04.2019-26.04.2019 tarihleri arasındaki teorik eğitime katıldıktan sonra 27.05.2019 tarihinde istifa ile işten ayrıldığı, bahse konu eğitimde yer alıp kursu tamamlayan kişiler olup olmadığı hususunda dosyada belge bulunmadığı, sözü edilen kursun teorik ve pratik kısmının ayrı ayrı alınabileceğine veya teorik ve pratik eğitimlerin farklı yerlerden alınabileceğine ilişkin dosyada belge mevcut olmadığından teorik kısmını tamamlayan davalının verilen eğitim sayesinde daha nitelikli hâle geldiği ve ileride daha kolay ... bulabileceği konusunun irdelenemediği, ayrıca teorik ve pratik eğitimden oluşan kurs için belirlenen ücretin davacı açısından teorik ve pratik kısmının maliyetlerini veya masraflarını gösterir herhangi bir belge de bulunmadığından davacının eğitim masraflarını teorik ve pratik bölüm için ayrı ayrı hesaplanmasının mümkün olmadığı, öte yandan davacı ile davalı arasında imzalanan "Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi"nin 3 üncü maddesinin altıncı bendinde davalı personelin eğitim bedeli tutarını davacıya geri ödemesinin, verilecek eğitimin tamamlanmasından sonra personelin istifa etmesi sebebine bağlandığı, davalıya teorik kısmı verilen kurs tamamlanmadan davalının istifa etmesi sonucunda ... sözleşmesinin 3 üncü maddesinin altıncı bendine aykırı davranmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davalının istifa etmesi nedeniyle iki yönden zarara uğradıklarını, Üniversitenin uçuş okulunu geliştirmek ve daha ... bir hizmet sunabilmek için önceliği kendi personeline vererek davalının FI (A) lisanslı uçuş öğretmeni olarak uzun yıllar çalışması beklentisi ile KDV hariç 9.250,00 euro bedelli eğitimi herhangi bir ücret almaksızın davalıya sağladığını, davalının eğitimin teorik kısmını tamamladıktan sonra haksız bir şekilde ... sözleşmesini feshettiğini, davalının bir öğrenci kontenjanını doldurarak bu eğitimi aldığını, davalıya bu eğitim verilmeseydi başka bir öğrenci alınacağını, bu sebeple zarar yönünden bu hususun da göz önüne alınması gerektiğini, Mahkemenin kursun tamamlanmamış olmasını gerekçe göstererek davayı reddetmesinin hatalı olduğunu, KDV dâhil toplam zararlarının 9.990,00 euro olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin somut olaya yönelik değerlendirmesinin benimsendiği belirtilmiş ve İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan hesap bilirkişi raporunun usul ve kanuna uygun olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının öğrenim ücreti alacağının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6098 ... ... Borçlar Kanunu hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
....02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.