"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2764 E., 2023/2839 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında Kırşehir 1. Asliye Hukuk (...) Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının usulden bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; 11.10.2022 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın; ... Rektörlüğü (Üniversite) tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 09.03.2023 tarihli ilâmıyla Bölge Adliye Mahkemesi kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı Üniversite vekili vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Spor Kulübü Derneği (Kulüp) ile imzalamış olduğu sözleşmeye göre 15.08.2018-30.....2019 tarihleri arasında sporcu olarak görev yaptığını, sözleşmenin takımın ligden çekilmesi nedeni ile haksız olarak feshedildiğini, takımın ligden çekilmesi ile müvekkilinin 22.01.2019 tarihinde aylık 7.000,00 TL ücret karşılığında Antalyaspor Sportif AŞ takımına transfer olduğunu, 15.08.2018 tarihi ile 22.01.2019 tarihi arasındaki ücret alacaklarını alamadığını iddia ederek ödenmeyen ücret alacaklarının, haksız fesih nedeni ile 6098 ... ... Borçlar Kanunu'nun (6098 ... Kanun) 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince 6 ücrete kadar ücretin takdiri ile davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Üniversite vekili cevap dilekçesinde; davada taraf sıfatlarının bulunmadığını, müvekkili Kurum ile ... Spor Kulübü Derneğinin farklı bir tüzel kişilik olduğunu, bu Dernekle müvekkili Kurumun hiçbir hukuki veya hiyerarşik bağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Spor Kulübü Derneği; ... ... ve Spor Kulübünün 2016 yılında kurulduğunu, 2017-2018 sezonunda hem futbol branşında süper amatör lige, hem de hentbol takımı kurularak lige katılımın sağlandığını, hentbol takımının lige katılımı esnasında Rektörlükten izin alındığını, yürütülen bütün faaliyetlerin Üniversiteyi temsilen yapıldığını, Üniversitenin üç yıl boyunca elde edilen bütün başarıları sahiplendiğine ilişkin haberler ve reklamlar yapıldığını, kulübün olumsuzluktan ... yükümlülükleri karşılayacak herhangi bir maddi geliri veya malvarlığının bulunmadığını, sezon başlangıcı itibarıyla sporcu ücretlerinin ödenmediğini, aksi durumda ise yapılmış olan ödemelerin mahsup edilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 13.04.2021 tarihli ve 2020/77 Esas, 2021/48 Karar ... kararıyla; davalı Üniversitenin davalı Kulüp ile yapılan sözleşme gereğince sporcu ücretinin ödenmesinden sorumlu olup olmadığının taraflar arasında uyuşmazlık konusu olduğu, davalılar arasında organik bağ bulunup bulunmadığına yönelik inceleme ve araştırma yapıldığı, toplanan delillerden Dernek Yönetim Kurulu başkanı olarak görev yapan Doçent Dr. ...’nin ... Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi olduğu, Yardımcı Doç. Dr. ...'nın, Yardımcı Doç. Dr. .... ve Yardımcı Doç. Dr. ...’nin ise Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğretim üyeleri oldukları, takımın kuruluş aşamasında Rektörlükten izin alındığı, takımın yeme, içme ve barınma ihtiyaçlarının Üniversiteye ait birimlerden karşılandığı, sporcuların antremanlarını ve maçlarını Üniversiteye ait salonda yaptıkları, kullanılan araçların Üniversiteye ait araçlar olduğu, yine dava dilekçesi ekinde sunulan Üniversitenin internet sitesine ait paylaşımlarda da davalı Üniversitenin hentbol takımının müsabakalarına yer verildiği ve takımdan "hentbol takımımız" şeklinde bahsedildiğinin anlaşıldığı, dolayısıyla davalı Üniversitenin adını da barındıran ... ... ve Spor Kulübü Derneği ile davalı Üniversite arasında hukuki ve organik bağ bulunduğu anlaşıldığından talep konusu ücret ödemesinden davalıların müteselsilen sorumlu oldukları, ayrıca davalı Derneğin mali hiçbir gücünün bulunmaması nedeniyle taleplerden de anlaşılacağı üzere sporcu ücretlerini dahi ödeyemediğinden bahisle ligden çekilmesinin dürüstlük kuralına aykırı olduğu, ayrıca yazılı fesih bildiriminde bulunulması gerekirken yazılı fesih bildiriminin olmadığı, bu durumda Derneğin yapmış olduğu feshin haklı olmadığının kabulü gerektiği, bu kapsamda dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişi tarafından düzenlenen raporda tazminat miktarı ile birlikte toplam ücret alacağının net 9.609,64 USD olduğu, ancak davacı tarafından daha önce davanın 9.087,00 USD olarak ıslah edildiği dolayısıyla sözleşmenin feshine kadar geçen toplam alacağın net 9.087,00 USD olduğu, bu ücretinin ödendiğinin davalı tarafından ispat edilemediği, yine 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince 15.000,00 TL tazminat takdir edildiği gerekçesiyle davanın davalı Üniversite açısından kabulüne; diğer davalı Dernek bakımından ise dava devam ederken davalı Derneğin 27.04.2019 tarihinde feshedildiği ve taraf ehliyetinin son bulduğu, davacı vekilinin davalı Dernek bakımından ihya davası açmayacağını beyan ettiği gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 27.01.2022 tarihli ve 2021/2963 Esas, 2022/272 Karar ... kararıyla; Mahkemece kaldırma kararı doğrultusunda yeniden yapılan yargılama neticesinde, hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu dikkate alınarak ve ıslah dilekçesindeki miktarla sınırlı olarak bakiye süre ücreti ve 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince 15.000,00 TL haksız fesih tazminatının hüküm altına alındığı, hesaplamada bir hatanın bulunmadığı, davalı Üniversite ile fesholan ... Spor Kulübü Derneği arasında organik bağ bulunduğu, husumet yöneltilmesinde bir aykırılığın bulunmadığı, davacıya ödeme yapıldığının ispatlanmadığı gerekçesiyle davalı ... Üniversitesinin istinaf başvurusunun esastan reddine, Mahkemece dava şartı arabuluculuk ücreti hüküm altına alınmadığından Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan 340,00 TL yargılama giderinin davalı Üniversiteden alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine şeklindeki hükmün Mahkeme gerekçeli kararının hüküm fıkrasına (7) numaralı bent olarak eklenmesine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.05.2022 tarihli ve 2022/5269 Esas, 2022/6520 Karar ... ilâmı ile; Bölge Adliye Mahkemesince 6100 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) emredici hükümlerine aykırı hüküm kurduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının sair temyiz nedenleri incelenmeksizin usulden bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 11.10.2022 tarihli ve 2022/3348 Esas, 2022/3120 Karar ... kararı ile; davacı ile davalı (münfesih) ... ... ve Spor Kulübü Derneği arasında 15.08.2018-30.....2019 tarihleri arası yürürlük süreli sporcu sözleşmesi imzalandığı, aylık ücretin 1.500,00 ABD doları olarak belirlendiği, sözleşmenin 6098 ... Kanun kapsamında belirli süreli hizmet sözleşmesi niteliğinde olduğu, sözleşmenin 14.01.2019 tarihinde haklı bir sebep bulunmadan Dernek tarafından feshedildiği, davacıya fiilî çalışması karşılığında hak kazandığı ücretin ödendiğinin yeterli delille ispatlanamadığı, sözleşmede yazılı ücretin brüt değil net cinsinden kabul edilmesi gerektiği de nazara alınarak Mahkemece ödenmemiş ücret alacağının dosya içeriğine uygun şekilde tespit edildiği, sözleşmenin belirlenen süreden önce haklı bir sebep bulunmadan feshedilmesi sebebiyle davacının 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince tanımlanan tazminata hak kazandığı, Mahkemece davacının başka bir işten elde ettiği gelirin de mahsup edilmek suretiyle tazminatın usul ve yöntemince belirlendiği, ayrıca 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereği durum ve koşullar göz önünde tutularak hüküm sonucunda yazılı tutardaki tazminatın ödenmesine karar verilmesinde de bir isabetsizlik olmadığı, davalı Üniversite ile Dernek arasındaki hukuki ve organik bağ ile birlikte istihdam olguları dikkate alındığında davalı Üniversitenin dava konusu alacaklardan sorumlu olduğunun kabul edilmesinin de hukuka ve dosya içeriğine uygun olduğu, ayrıca Mahkemece Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve yargılama giderlerinden sayılan arabuluculuk ücretine ilişkin hüküm kurulmamasının ise kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, 6100 ... Kanun'un 355 inci maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık yönünden resen yapılan inceleme neticesine göre aynı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince düzelterek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak üzere, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile davalı ... ... ve Spor Kulübü Derneği yönünden davanın usulden reddine, net 9.087 ABD doları alacağın ve 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca takdiren net 15.000,00 TL tazminatın davalı ... Üniversitesinden tahsiline karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 09.03.2023 tarihli ve 2022/18833 Esas, 2023/3410 Karar ... ilâmı ile; davacı, 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında talep ettiği tazminat talebini harçlandırılmadığından, Mahkemece tazminat talebi için usulüne uygun açılmış dava bulunmadığı dikkate alınarak karar verilmesine yer olmadığı yönünde hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verlmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
D. Bölge Adliye Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin ilâmında belirtildiği üzere ... ilişkisi sırasında davacı işçide, davalı Üniversitenin sunduğu imkân ve internet paylaşımlarından, hak ve alacaklarının Üniversite tarafından karşılanacağına dair ... oluşturulduğu anlaşılmakla; davalı Üniversitenin ... teorisi kapsamında uyuşmazlık konusu alacaktan sorumlu olduğu, 6098 ... Kanun'un 438 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereği ileri sürülen tazminat istemine gelince; bu talebin harçlandırılmadığı anlaşıldığından bu talep hakkında usulüne uygun açılmış dava bulunmadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm tesis edildiği belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Üniversite vekili; alacak miktarının dolar üzeriden kabul edilmesinin hatalı olduğunu, Bölge Adliye Mahkemesinin alacak miktarını güncel dolar kuru üzerinden hesaplayarak davacı lehine fahiş miktarda vekâlet ücretine hükmettiğini, lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu, arabuluculuk ücretinin kısmi olarak belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; yabancı para cinsinden alacağa hükmedilip hükmedilemeyeceği, arabuluculuk ve vekâlet ücretinin doğru olarak belirlenip belirlenmediği hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. Dairemizin 27.12.2022 tarihli ve 2022/14570 Esas, 2022/17900 Karar ... ilâmı.
3. Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı Üniversite vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı Ünivesite harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
25.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.