"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasındaki işe iade davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 13.10.2016 tarihli ve 2016/29099 Esas, 2016/17821 Karar sayılı kararı ile onanmasına karar verilmiştir.
Davacının ... başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesince 2016/13010 Başvuru numaralı ve 17.09.2020 tarihli karar ile davacının 2709 sayılı ... Cumhuriyeti Anayasası'nın (Anayasa) 20 nci maddesinde güvence altına alınan kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı ile Anayasa’nın 22 nci maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiği gerekçesiyle ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece, Anayasa Mahkemesi kararı üzerine yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... bordrosuna kayıtlı avukat olarak 14.11.2011-16.01.2015 tarihleri arasında 3 yıldan fazla süreyle belirsiz süreli ... sözleşmesiyle çalıştığını, ... sözleşmesinin 16.01.2015 tarihli fesih bildirimiyle sonlandırıldığını, davacının her ne kadar resmî olarak ... bordrosunda gözükse de aralarında tam bir organik bağ bulunan diğer iki davalı ile birlikte istihdam edildiğini, davacının ... sözleşmesinin 6 ... günlük süreden sonra feshedilmesi nedeniyle geçersiz olduğunu, feshin "işverenin işçisine sataşma" hükmüne dayandırıldığını, gerekçe olarak ise müvekkilinin çalıştığı beş kişilik avukat ekibinde 15.12.2014 tarihinde yaşanan bağrışmalı tartışmanın işyerindeki çalışma ortamını ve huzurunu bozması olarak belirtildiğini, ekipteki en kıdemsiz 3 avukatın kıdemli Av. A.Y. hakkında şikâyette bulunduklarını, bu nedenle inceleme başlatıldığını, müvekkili ile konuya ilişkin olarak 3,5 saat süren bir savunma/sorgu görüşmesi yapıldığını, bu arada müvekkilinin e-posta yazışmalarına girerek incelendiğini, bu yazışmalarda müvekkilinin Av. A.Y.'ye tehditkâr ifadelerde bulunduğunun görüldüğü ve geçimsizlik gösterdiğinin anlaşıldığı, incelemenin 12.01.2015 tarihinde bittiğinin ve ... ilişkisinin 14.05.2015 tarihinden geçerli olmak üzere sona erdirildiğinin bildirildiğini, Av. İ.G.E.'nin hemen toplantı yaptığını ve bu toplantıya ekip lideri tanık Av. A.Y.'yi de çağırdığını, davacının ... sözleşmesinin feshedileceğini de ima ederek fikrini sorduğunu, bunun üzerine Av. A.Y.'nin, müvekkilinin tartışmayı başlatan kişi olmadığını ve haksız olmadığını söylemesi üzerine toplantının sona erdiğini, aynı ... tüm ekip üyelerinin bildirimle 20.01.2015 tarihinden önce sona ermemek üzere işyerinden 1 ay süreyle uzaklaştırıldıklarını, uzaklaştırma kararının hemen ardından Av. A.Y.'nin, Av. İ.G.E. ile bir görüşme yaptığını ve suçsuz olduğu hâlde işyerinden uzaklaştırılmasının haksız olduğunu dile getirdiğini, İ.G.E.'nin ise aslında müvekkilinin davranışının büyütülecek bir konu olmadığını, Av. A.Y.'nin yönetiminin kötü olduğunu gösterdiğini söylediğini, davalı işverenlerin 4857 sayılı ... Kanunu'na (4857 sayılı Kanun) ve işçiyi koruma ve gözetme borcuna aykırı şekilde işçi avukatları sürekli fazla çalışma, ağır stres ve yıkıcı rekabet altında çalıştırdıkları için kusurlu olduklarını, ... sözleşmesinin feshinin esas açısından kanuna aykırı ve geçersiz olduğunu belirterek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Baker And McKenzie Ofis Yön. ve Hizm. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirketin davacının işvereni olmadığını, müvekkili Şirket yönünden pasif husumet eksikliği nedeniyle davanın reddi gerektiğini, ... sözleşmesinin üç ... unsurunun müvekkili Şirket yönünden bulunmadığını, Şirketin 28.11.2011 tarihli esas sözleşmesinden de bunun anlaşılabileceğini, bu durumun davacının beyanlarıyla da ... olduğunu, birlikte istihdamın da söz konusu olmadığını, davalı müvekkili Şirket nezdinde çalışmayan ve birlikte istihdamı da söz konusu olmayan davacının açtığı bu davada pasif husumet yokluğundan müvekkili Şirket yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunarak belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Şirketler vekili cevap dilekçesinde davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İHLAL KARARINDAN ÖNCEKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Mahkeme Kararı
Mahkemenin 20.08.2015 tarihli ve 2015/105 Esas, 2015/566 Karar sayılı kararıyla; davacının içinde bulunduğu ekipteki diğer çalışanlarla kavgaya varan tartışmalar yaşadığı ve bu tartışma ve kavgaların davacının tutum ve davranışlarından kaynaklandığı, aynı zamanda davacının görevi gereği işverenin işlerini yürütmesi için verilen ve işveren tarafından da ulaşılabileceğini bildiği e-posta adresini kullanarak işverenin diğer çalışanlarına karşı hakarete varır sözler sarf ettiğinin ... olduğu, işçinin işverenin bir başka işçisine sataşmasının işveren açısından haklı fesih nedeni oluşturacağı, buna bağlı olarak ... sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayandığı, fesih bildirimindeki konuların da ayrı ayrı tespit edilmiş olduğu, işverence yapılan feshin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
B. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Yargıtay Kararı
Dairemizin 13.10.2016 tarihli ve 2016/29099 Esas ve 2016/17821 Karar sayılı kararı ile; dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre Mahkemece davacının ... sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayandığı kabul edilmişse de davacının davranışlarının haklı fesih ağırlığında olmadığı, ancak hakkında verilen dilekçeler ve tanık anlatımları değerlendirildiğinde; davacının davranışlarının işyerinde olumsuzluğa yol açtığı, çalışma barışının bozulduğu, bu nedenle feshin geçerli nedene dayandığının anlaşıldığı, davanın reddedilmiş olmasına göre karar gerekçesinde davacının davalılar tarafından birlikte istihdam edildiğine ilişkin açıklamaların gereksiz olduğu ve sonucu değiştirmediği bu nedenle karar gerekçesinde yer ... "dosyaya davacı vekili tarafından sunulan belgeler, işverenle iligili bir kısım tanıtıma yönelik bilgi ve internet sayfaları, ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/14 Değişik ... Sayılı dosyasıyla yapılan tespit ve alınan bilirkişi raporu ile aynı yerde, aynı koşullarda çalışan bir başka işçinin ... 24. ... Mahkemesinin 2014/199 Esas sayılı dosyasıyla açtığı davada alınan bilirkişi heyeti raporundaki tespitler ve diğer belgelerle davacının, ... ile yapılan sözleşmeye dayalı olarak çalışmaya başladığı tarihten itibaren, aralarında organik bağ bulunan diğer davalılarla birlikte istihdam edildiği kabul ve kanaatine varılmıştır." şeklindeki ibarelerin çıkarılarak sonucu itibarıyla doğru olan kararın bu değiştirilmiş gerekçeyle onanmasına karar verilmiştir.
IV. ANAYASA MAHKEMESİ KARARI VE İHLAL KARARINDAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. ... Başvuru
Kesinleşen karara karşı davacı taraf Anayasa Mahkemesine ... başvuruda bulunmuştur.
B. Anayasa Mahkemesi Kararı
1. Anayasa Mahkemesinin 17.09.2020 tarihli ve 2016/13010 Başvuru numaralı kararı ile; somut olayda başvurucunun yazılı olmayan ... sözleşmesi kapsamında görev yaptığı, yargılama sürecinde işverenin kurumsal e-postayı inceleme yetkisi ile kapsamını gösteren bir bildirimin başvurucuya yapıldığına ilişkin bilgi ve belge sunmadığı, işveren tarafından kurumsal e-posta hesabı üzerinden yapılan iletişimin izlenebileceği ve denetlenebileceği yönünde açık bir bilgilendirme yapılmadığı, öte yandan e-posta iletişim içerikleri gerekçe gösterilerek başvurucunun ... sözleşmesinin feshedildiği, ancak işveren davalının yargılama sürecinde kişisel verilerin işlenmesinin hukuki dayanağı ve işlemenin amaçları, işlenecek verilerin kapsamı, verilerin saklanacağı süre, veri sahibinin hakları, işlemenin sonuçları ve verilerin muhtemel yararlanıcılarını gösterir bir bilgilendirme yapıldığını ortaya koyamadığı, bu bağlamda yargılama sürecinde feshin ... sebebini oluşturan e-posta iletişimine yönelik olarak böyle bir bilgilendirmenin yapılıp yapılmadığının derece mahkemelerince tartışılmadığı, başvurucunun kendisi alenileştirmediği hâlde onun rızası alınmadan ve önceden bir bilgilendirme yapılmadan e-posta içeriklerine erişildiği yönündeki esaslı iddialarının karşılanmadığı, başvurucunun çalışma ekibindeki diğer üyelerin disiplin soruşturmasına dayanak oluşturan şikâyet dilekçelerinde yakındıkları hususlar gözetildiğinde başvurucunun e-posta iletişiminin içeriğine erişilmesini zorunlu kılan bir durumun mevcut olduğunun işveren tarafından açıklanmadığı, fesih bildiriminde ise "iddiaların araştırılması ve ekip üyeleri arasındaki ilişkilerin anlaşılabilmesi" amaçlarının belirtilmesiyle yetinildiği, ancak aynı amaca ulaşılabilmesi bakımından tarafların şikâyet ve savunmalarının analizi, tanıkların dinlenilmesi, işyeri kayıtları ile yürütülen projelerin süreç ve sonuçlarının incelenmesi gibi araçlar da mevcut olduğu hâlde niçin e-posta içeriklerinin incelenmesinin zorunlu ve gerekli görüldüğü işveren tarafından açık bir şekilde ortaya konulamadığı gibi derece mahkemeleri tarafından da somut olayın bu yönüyle tartışılmadığı, yargılama kapsamında işveren tarafından sunulan başvurucunun yazışmaları ve yargılama süreci bir bütün hâlinde değerlendirildiğinde işverenin yazışma içeriklerine A.A.Y.'nin ve başvurucunun rızası hilâfına erişim sağladığı, A.A.Y. ile başvurucu arasında geçen yazışmalar dışında üçüncü kişilerle olan yazışmaların da incelendiği, ayrıca incelemeye dayanak gösterilen iddialarla sınırlı bir denetim yapılmayarak konu ile ilgili olup olmadığı belirsiz içeriklere de erişildiği ve bu içeriklerin de ... sözleşmesinin feshine dayanak yapıldığını, dolayısıyla başvurucunun kişisel verisi kapsamında olan e-postaları ile ilgili olarak trafik bilgisi ile yetinilmediği gibi içeriklerine de kapsamı belirsiz olacak şekilde erişildiği ve bunların kullanıldığı gerekçesiyle başvurucunun Anayasa’nın 20 ... maddesinde güvence altına alınan kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı ile Anayasa’nın 22 nci maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine karar verilmiştir.
2. Anayasa Mahkemesince ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak amacıyla dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. Mahkeme Kararı
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı tanıkları ile davacının işyerinde çalışma arkadaşları ile devamlı tartışma yaşadığı, bu hususun işyerindeki çalışma ortamı ve huzurunu bozacağı, fesih sebebinde işyeri çalışanlarının şikâyeti üzerine incelemeye başlandığının yazıldığı, ... sözleşmesinin şikâyet dilekçelerinden sonra makul sürede inceleme yapılıp feshedildiği, tartışmanın boyutunun haklı fesih ağırlığında olmadığı ancak geçerli fesih sebebi olduğu, Anayasa Mahkemesi kararına konu e-posta içerikleri Mahkemece değerlendirilmeden ve işverence fesih sebebi olarak işyerinde yaşanan tartışma sonucunda inceleme başlatıldığının yazıldığı hususu değerlendirilerek feshin geçerli sebebe dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davalı işverenin fesih gerekçesini ancak e-posta yazışmalarını okuyarak elde ettiğinin ... olduğunu, işverenin fesih ihtarında e-postalar sonucu elde edindiği bilgileri fesih gerekçesi yaptığına göre artık bu gerekçenin işveren için bağlayıcı olduğunu, Mahkemenin işverenin e-postaları okumasından önceki durumu feshe yeterli bulamadığını ikrar ettiğini, ancak Anayasa Mahkemesi kararını da dikkate almayarak işverenin e-postaları okumadan önce bildiği hususların feshe yeter gerekçe olduğuna hükmettiğini, şikâyetçilerin iddialarının ne davacının ne de ekip yöneticisi bağlantılı davacının ... sözleşmesinin feshine yeter gerekçe oluşturacak yakınmalar olduğunu, davalı işverenlerin davacı ve bağlantılı davacı dışında başka çalışanlara da kötüniyetli eylem ve işlemlerde, baskı ve taciz ile tâhkir edici eylemlerde bulunduklarına ilişkin bilgileri dosyaya sunduklarını belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacının ... sözleşmesinin feshinin geçerli nedenle yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 4857 sayılı Kanun'un "Feshin geçerli sebebe dayandırılması" kenar başlıklı 18 ... maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
"Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli ... sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. ...
..."
2. 4857 sayılı Kanun'un fesih tarihinde yürürlükte olan 20 nci maddesi hükmünün ilgili kısmı şu şekildedir:
"... sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle dava açabilir. ..."
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
11.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.