"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında ... 29. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının yurt dışı ... sözleşmesi ile davalı Şirketlerin Rusya'da bulunan şantiyelerinde 18.....2013-28.05.2015 tarihleri arasında ... ustası olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin davalılar tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının yurt dışındaki çalışmaları ile ilgili olarak müvekkillerinin sorumlu tutulamayacağını, alacakların zamanaşımına uğradığını, dava konusu edilen alacak kalemlerinin çalışmanın yapıldığı ülke mevzuatına göre değerlendirilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Construction ... vekili cevap dilekçesinde; davacının belirli süreli ... sözleşmesi ile istihdam edildiğini, işçilik alacaklarının Rusya mevzuatına tâbi olduğunu, davacının ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 29. ... Mahkemesinin 18.....2018 tarihli ve 2016/1301 Esas, 2018/397 Karar sayılı kararı ile; toplanan kanıtlar ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 22.01.2021 tarihli ve 2020/386 Esas, 2021/60 Karar sayılı kararı ile; davacı vekilinin ücrete ilişkin, davalılar vekilinin ücretin brütleştirilmesine ilişkin istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 30.....2021 tarihli ve 2021/5511 Esas, 2021/11170 Karar sayılı ilâmı ile; 5718 sayılı Milletlerarası ... Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 27 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında taraflar arasında bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan uyuşmazlık hakkında Rusya hukukunun uygulanması gerektiği, Rusya hukukunun dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere aynı zamanda mutad işyeri hukuku olduğu, hâl böyle olunca gerekirse Rusya hukukunda uzman bir bilirkişiden de rapor alınmak suretiyle dava konusu uyuşmazlık bakımından değerlendirme yapılması ve dosya kapsamındaki delil durumu birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama devam ederken davalılar vekilince 20.10.2022 tarihli dilekçe ile somut uyuşmazlıkta Rusya hukuku değil ... hukukunun uygulanmasının talep edildiği, davacı tarafından da yargılamanın her aşamasında ... hukukunun uygulanmasının istenildiği, bu sebeple yargılamada ... hukukun uygulanmasına karar verildiği, davacının davalılara ait yurt dışındaki işyerinde çalıştığı ve davalılar arasında organik bağ bulunduğuna dair kesinleşen yargı kararları dikkate alındığında hüküm altına alınan işçilik alacaklarından her iki davalının birlikte sorumlu olduğu, taraflar arasındaki ... sözleşmesinin belirsiz süreli olduğu, davacının ... sözleşmesinin haklı nedenle sona erdiğinin davalılarca ispatlanamadığı, emsal ücret araştırması ve davacı tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde yapılan işin niteliği ve dosya kapsamına göre davacının aylık net 1.800,00 USD ile çalıştığının anlaşıldığı, net ücretin brüte çevrilmesinde genel sağlık sigortası primi ilave edilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, banka kanalı ile ödenen miktarlar ile avansların toplamı ve bordrolardaki ödemeler karşılaştırıldığında davacının hafta tatili ücreti bulunmadığı, bakiye net 14.937,47 USD ödenmemiş fazla çalışma ücreti bulunduğu, imzalı puantaj içerir bordrolarda Rusya ve ... tatil günleri için çalışmama veya ücret ödeme kaydına rastlanmadığı, 21 günlük ... ... ve genel tatil alacağı için yapılan hesaplamaya bağlı kalınarak davacının brüt 1.326,32 USD ... ... ve genel tatil ücreti alacağı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... AŞ vekili; davacının müvekkili Şirketin çalışanı olmadığından müvekkiline husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, ücret tespitinin ve brütleştirmenin hatalı yapıldığını, davacı ile menfaat birliği içinde olan tanık beyanlarına itibar edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, hizmet süresi hatalı olduğundan tazminat hesaplamalarının da hatalı olduğunu, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ücretlerinin ispatlanmadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Construction ... vekili; davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, hizmet süresinin hatalı tespit edildiğini, müvekkili Şirket nezdinde ödenmeyen alacağının bulunmadığını, net ücretin brüt ücrete çevrilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davacının fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ücretlerinin ödendiğini, hesaplamaların hatalı olduğunu, Rusya’da çalışan bir ... işçinin hem Rusya’nın hem de ...’nin ... ... ve genel tatil günlerinde çalışmayacağını, bu durumun ... hayatının genel prensipleri ile bağdaşmadığını, bu alacaklardan yapılan %30 indirimin az olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; husumet, hizmet süresi ve ücretin ispatı, ücretin brütleştirilmesi, davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, hesaplanması ve ödenip ödenmediği ile indirim oranının miktarı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 11, 17, 32, 41, 44, 47 ve 63 üncü maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin davalılara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.