"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/3794 E., 2022/4546 K.
KARAR : Davacının istinaf başvurusunun esastan reddi, davalıların istinaf başvurularının kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Batı 1. ... Mahkemesi
SAYISI : 2018/452 E., 2020/177 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda ... 23. ... Mahkemesince yetkili mahkemenin ... Batı ... Mahkemesi olduğu gerekçesi ile davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Yetkili ... Batı 1. ... Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine; davalıların başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı (Tasfiye Halinde) Erişim Endüstriyel Taahhüt ve Uluslararası Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi (Erişim Endüstriyel Şirketi) tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından kabul edilen ve davalı Erişim Endüstriyel Şirketi tarafından temyize konu edilen miktar 37.339,12 TL olup bu miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Erişim Makine San. ve Tic. Ltd. Şti. (Erişim Makine Şirketi) bünyesinde 1998 yılında çalışmaya başladığını, davacının diğer davalı Erişim Endüstriyel Şirketi ile Erişim Makine Şirketi tarafından birlikte istihdam edildiğini, söz konusu Şirketlerin grup şirketler olduğunu, proje müdürü olarak çalışan davacının ... sözleşmesinin davalılarca haksız şekilde feshedildiğini, müvekkilinin yıllık izinlerinin birçoğunu kullanamadığını, karşılığı ücret alacağının da ödenmediğini, müvekkiline 2010 yılı sonuna kadar cironun % 0,7'si oranında prim ödemesi yapılmış olmasına rağmen devam eden 2011-2012-2013 yılları için prim ödemelerinin yapılmadığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Şirketler vekili cevap dilekçesinde; davacının 04.09.2013 tarihinden itibaren mazeretsiz olarak işe gelmediğini, 09.09.2013 tarihli ihtarname ile devamsızlık sebebiyle haklı nedenle ... sözleşmesinin feshedildiğini, davacının işyerinden ayrılan iki işçi ile birlikte aynı alanda faaliyet gösteren Şirket kurduklarını, bu durumun doğruluk ve bağlılıkla uymayan davranış niteliğinde olduğunu, davacıya yıllık izinlerinin kullandırıldığını, işyerinde prim uygulamasının olmadığını, davacıya tüm ödemelerinin banka aracılığıyla yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının proje müdürü olarak 20.03.1998-31.05.1999 ve 25.01.2000-02.10.2013 tarihleri arasında iki dönem hâlinde davalılar nezdinde çalıştığı, davalı Şirketler arasında hukuki ilişki bulunduğu, işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacının ödenmeyen işçilik alacakları nedeniyle ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiği, bu sebeple davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, davacının yeminli beyanına göre yıllık izin ücreti alacaklısı olduğu; ancak davacı tarafça prim alacağının bulunduğu ispatlanmadığından söz konusu alacak talebinin reddi gerektiği gerekçesi ile kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti alacağının kabulüne; ihbar tazminatı ile prim alacağının reddine dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; ... sözleşmesinin davalılar tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedildiğini ve ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, tanık beyanları ve bilirkişi raporundaki tespitler ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelerden davacının yıllık cironun % 0,7'si oranında prim aldığının ortada olmasına karşın talebin reddine karar verilmesinin de yerinde olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Erişim Makine Şirketi vekili; davacının diğer iki arkadaşı ile ortak hareket ederek aynı ... kolunda ... bir Şirket kurduğunu ve işyerinden izin almaksızın ve mazeretsiz olarak işe gelmediğini ve bu nedenle ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiğini, ibranamenin dikkate alınmadığını, davacının yıllık izin ücreti alacağının bulunmadığını, ücret miktarının da hatalı olduğunu savunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Davalı Erişim Endüstriyel Şirketi vekili; 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun (2004 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi uyarınca davanın ikinci alacaklılar toplantısından 10 ... sonrasına kadar durmasının gerektiğini, bu taleplerinin dikkate alınmadığını, bilirkişi raporunun varsayıma dayandığını, davacının kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti alacağının bulunmadığını, davacının imzaladığını ibranamenin dikkate alınması gerektiğini, davaya müflis Şirket yönünden kayıt kabul davası olarak devam edilmemesinin hatalı olduğunu, müflis Şirket yönünden maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini savunarak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılardan Erişim Endüstriyel Şirketinin dava açıldıktan sonra iflasına karar verildiği, iflas idare memurluğuna tebligat çıkarılarak taraf teşkili sağlandığı, iflas İdare vekilinin 10.03.2020 tarihli dilekçesinde ikinci alacaklılar toplantısının henüz yapılmadığını bildirdiği, dolayısı ile davaya kayıt kabul davası olarak devam edilemeyeceği, ... davalarının 2004 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi uyarınca acele işlerden olduğu ve ikinci alacaklılar toplantısı beklenmeksizin yargılama devam edilmesinde de bir hata bulunmadığı, prim alacağına ilişkin olarak dosyaya yazılı bir belge bulunmadığı, davacı tanığının beyanın da duyuma dayalı olduğu dikkate alındığında prim alacağının reddinin yerinde olduğu, dosya kapsamına göre ücret miktarının ve yıllık izin ücreti alacağı miktarının somut olaya uygun olduğu; ancak Mahkemece işveren feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığının irdelenmesi gerekirken yanılgılı gerekçelerle ... sözleşmesinin davacı işçi tarafından haklı nedenlerle feshedildiğinin kabulünün hatalı olduğu, tanık beyanları, devamsızlık tutanakları, 09.09.2013 tarihli davalı ihtarnamesi, davacının 27.09.2013 tarihinde ... işyeri kurup tescil ettirdiği, 16.09.2013 tarihinde de işyerine ilişkin kira sözleşmesi imzaladığı hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının eylemli olarak işyerini terk ettiği ve davalı tarafça devamsızlık sebebi ile ... sözleşmesinin feshedildiği gerekçesi ile kıdem tazminatına hak kazanmadığı kanaatine varılarak kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve prim alacaklarının reddine; yıllık izin ücreti alacağının kabulüne dair davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Erişim Endüstriyel Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, 2010 yılına kadar prim ödemelerinin kimi zaman işverenin çalışanları tarafından farklı isimler altında banka aracılığıyla kimi zaman elden yapıldığı hususu ... olup tanık beyanları ile de doğrulanan prim alacağının reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, davalılar lehine hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu ileri sürerek davanın kabulüne karar verilmek üzere Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve prim alacağına hak kazanıp kazanmadığı hususu ile davalı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin miktarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 17, 32, 34 üncü maddeleri ile 120 nci maddesindeki atıf uyarınca hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi hükmü, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Erişim Endüstriyel Şirketi Temyizi Yönünden
Davalı Erişim Endüstriyel Şirketi vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.