"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Belediyeler ve Genel Hizmetler İşçileri Sendikasına (... Sendikası) üye olduğu, dava dışı ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile Sendika arasında toplu ... sözleşmesi bağıtlandığını, 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmiyedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) ile davalı nezdinde görevlendirildiğini, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin onuncu fıkrası düzenlemesi gereğince her şartta işkolu değişen işçilerin eski toplu sözleşme hükümlerinden yararlanacağının öngörülmesine rağmen İl Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından bu düzenlemenin gözetilmeyerek fark alacaklarının ücretine yansıtmadığını ileri sürerek ücret farkı alacağı, sorumluluk farkı alacağı, yemek ücreti fark alacağı ile yakacak ücreti farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacak taleplerinin haksız ve dayanaksız olduğunu, davacının davalı İdare nezdinde istihdam edilmesinden sonra toplu ... sözleşmesi imzalandığını, işkolu değişen işçinin sendika üyeliğinin düşeceğini ve toplu ... sözleşmelerinden sadece taraf işçi sendikası üyelerinin yararlanacağını, konuya ilişkin görüş sorulan Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından, davacı konumundaki işçilerin talep edildiği şekilde toplu ... sözleşmesinden yararlandırılmasının söz konusu olmayacağının bildirildiğini, diğer taraftan davacının 24.02.2015 tarihinde ... ... koluna uygun olan Kooperatif, Ticaret, Eğitim ve Büro İşçileri Sendikasına (Koop-... Sendikası) üye olduğunu ve bu Sendikanın tarafı olduğu toplu ... sözleşmesinden yaralandırıldığını ve herhangi bir mağduriyeti olmadığı savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemenin 03.12.2019 tarihli ve 2017/214 Esas, 2019/311 Karar sayılı kararıyla; Sosyal Güvenlik kurumu (SGK) kayıtlarına göre davacının dönemsel olarak, dava dışı Sart Belediye Başkanlığı, ... Büyükşehir Belediyesi ile ... Su ve Kanalizasyon İdaresi (...) nezdinde çalıştıktan sonra davalı bünyesinde çalışmaya devam ettiği, 18.04.2008-14.12.2014 tarihleri arasında Belediye-... Sendikası, 07.01.2015 tarihinden itibaren ise Koop-... Sendikası üyeliği bulunduğu, Kurumlar arasında nakil sonucu ... sözleşmesinin diğer kuruma devredildiği, ... ile Belediye-... Sendikası arasında imzalanan toplu ... sözleşmesi yürürlük süresinin 31.12.2015 tarihinde sona erdiği ve davacının bu tarihe tarihine kadar toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanmaya devam edeceği, 01.01.2016 tarihinden itibaren ise Koop-... Sendikasının tarafı olduğu toplu ... sözleşmesinden yaralanacağı gerekçesiyle bilirkişi raporu ile hesaplanan alacaklar hüküm altına alınarak davasının kısmen kabulüne karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesinin 16.11.2021 tarihli ve 2020/1510 Esas, 2021/1934 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesince kurumlar arası nakil sonucu ... sözleşmesi davalı kurum tarafından devralınan davacının, ... ile Belediye-... Sendikası arasında imzalanan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanmaya devam edeceği kabul edilerek fark ücret, sorumluluk zammı, yemek ve yakacak ücret alacaklısı olduğunun kabulünde ve yapılan hesaplamalarda bir isabetsizlik bulunmadığı, ancak, tüzel kişiliği bulunmayan İl Milli Eğitim Müdürlüğünün davada taraf ehliyetinin bulunmadığı, işveren sıfatıyla devletin tüzel kişiliği içerisinde yer ... Milli Eğitim Bakanlığının davalı olarak kabul edilmesi gerektiği, bununla birlikte anılan Bakanlık avukatının davada vekil olarak yer alması nedeniyle taraf teşkili eksikliğinin söz konusu olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 15.03.2020 tarihli ve 2022/2934 Esas, 2022/2414 Karar sayılı kararı ile; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, davacı işçinin 6360 sayılı Kanun hükümleri gereğince nihai olarak 15.12.2014 tarihinde davalı Kuruma devredildiği, nakilden sonra Koop ... Sendikasına üye olduğu ve üyeliği işverenine bildirdiği, ... toplu ... sözleşmesinde sona ... toplu ... sözleşmesinde yer ... hak ve menfaatlerin işçi aleyhine değiştirilmesinin mümkün olduğu, davacının ... ile ... Sendikası arasında bağıtlanan 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden, devredildiği ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü işyerinde 01.07.2015-30.....2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesinin yürürlük başlangıcı olan 01.07.2015 tarihine kadar yararlandırılması, bu tarihten sonra ise 01.07.2015-30.....2018 yürürlük tarihli ... toplu ... sözleşmesinden yararlandırılarak davacının 15.12.2014 tarihi sonrası fark alacaklarının bulunup bulunmadığının belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda; bilirkişiden bozma kararında belirtilen esaslar doğrultusunda ek rapor alındığı, yenilenen toplu ... sözleşmesinin 50 nci maddesi gereğince taban ücretin 91,58 TL olarak kabul edilmesi gerektiği, uygulanan %6 zam ile birlikte 16.07.2014 tarihinden itibaren ücretin 97,07 TL olacağı, uygulanan yıl başına 10 kuruşluk kıdem zammının 23 yıllık çalışma karşılığı 2,30 TL'nin günlük ücrete ilavesi ile ücretin 99,37 TL olacağı, 15.12.2014-04.10.2017 tarihleri arasındaki dönemde davacıya yapılan ödemeler gözetildiğinde 19.070,07 TL ücret farkı talep edebileceği, D grup işçisi olması nedeniyle eksik ödenen sorumluluk zammı tutarının toplam 188,34 TL olduğu, eksik ödenen yemek yardımı tutarının 607,28 TL olduğu, yakacak yardımının 580,00 TL olduğu, 01.07.2015-30.....2018 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinde yemek yardımının ayni olarak verileceği düzenlendiğinden, bu tarihten sonra davacının yemek yardımı farkı talep hakkı bulunmadığı, aynı toplu ... sözleşmesinde yakacak yardımı ve sorumluluk zammı düzenlenmediğinden, bozma ilâmında da belirtildiği üzere, ... toplu ... sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla önceki sözleşmelerdeki haklar sona ereceğinden davacının bu dönemden sonra yakacak yardımı ve sorumluluk zammı talep hakkı da bulunmadığı, davacının 14.02.2015 tarihi sonrasına ait sorumluluk zammı, yakacak yardımı ve yemek yardımı taleplerinin dikkate alınamayacağı, aleyhe bozma yasağı gereğince verilen hükmün ilk verilen karardan davalı için daha aleyhe olamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; dava dilekçesinde belirtilen emsal karardan da anlaşılacağı üzere, davacının ... bünyesinde çalışırken genel işler işkolunda örgütlü Beldiye ... Sendikası üyesi olduğunu, müvekkili Kuruma devredilerek burada örgütlü Koop ... Sendikasına üye olup üyeliğinin davalı işverene bildirildiği tarihten itibaren işyerinde uygulanmakta olan toplu ... sözleşmesi ve protokol hükümlerinden yararlandığını, davanın tüm talepler yönünden reddi gerektiğini, 15.07.2017 tarihine kadar eksik aldığını iddia ettiği alacakların 24.05.2015 tarihinde Koop ... Sendikasına üye olması karşısında bu tarihten sonrası için talep edilemeyeceğini, aralarında davacının da bulunduğu 42 işçinin Devlet Personel Dairesi başkanlığının yazısı üzerine 15.12.2015 tarihinde davalıda çalışmaya başladıklarını ve bu tarih itibarıyla ... sendikası ile herhangi bir bağlarının kalmadığını, ...'nin tarafı olduğu toplu ... sözleşmesi hükümlerinin geçmişe etkisinin ... bünyesinde kalmaya devam işçiler bakımından olduğunu, davalının sonradan imzalanan toplu ... sözleşmesi hükümlerinin ...'den naklen geçişi yapılan işçilere etki ... etmeyeceğini Bakanlığa sorduğunu, Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün konuya ilişkin görüş yazısının savunmalarını destekler mahiyette olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının ... Genel Müdürlüğü ve ... Sendikası arasında imzalanan 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağı ve bu bağlamda hüküm altına alınan alacakların ilgili toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre doğru olarak hesaplanıp hesaplanmadığı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun 39 uncu maddesi, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise temyiz edenin sıfatı da gözetildiğinde yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
10.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.