"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; davacının davalı ... bünyesinde kanalizasyon işçisi olarak çalışırken hak kazandığı hâlde ödenmediğini ileri sürdüğü fazla çalışma, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen dosya dava dilekçesi ile işyerinde toplu ... sözleşmesi uygulandığını ve davacının taraf Sendikaya üye olduğunu belirterek alacaklarının toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre hesaplanmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili asıl davaya karşı cevap dilekçesinde; davacının çalışma saatlerine ilişkin iddiasının doğru olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı vekili birleşen dosyaya karşı cevabında zamanaşımı def'ini ileri sürmüştür.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.09.2015 tarihli ve 2014/1193 Esas, 2015/968 Karar sayılı kararı ile; davacının iddiasını tanık beyanlarıyla ispat ettiği gerekçesiyle alacaklardan 1/3 indirim yapılmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.03.2019 tarihli ve 2017/20854 Esas, 2019/5289 Karar sayılı kararıyla; davalı vekilince süresinde zamanaşımı savunmasında bulunulmadığı dikkate alındığında, davacının işe girdiği tarihten itibaren tüm çalışma süresi hesaplamaya konu olup Sayıştay denetimi nedeniyle gönderilemediği belirtilen 2010 yılı öncesine ait kayıtlar da dâhil olmak üzere delil olarak dayanılan tüm işyeri kayıtları temin edilerek; bu kayıtlara itibar edilip edilemeyeceği, kayıtlara göre fazla çalışma yapılıp yapılmadığı, hafta tatilleri ile ... ... ve genel tatil günlerinde çalışma olup olmadığı varsa karşılıklarının zamlı olarak ödenip ödenmediğinin belirlenmesi, itibar edilebilecek mahiyette kayıt bulunmaması hâlinde, tanık beyanlarından hareketle sonuca gidilmesi, davacı tanıklarının davacı ile birlikte davalı Belediyenin aynı biriminde çalıştığı süreler tespit edilerek davacı ile birlikte çalıştıkları dönem ile sınırlı olarak beyanlarına itibar edilmek suretiyle sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1. Mahkemenin 21.11.2021 tarihli ve 2019/392 Esas, 2021/98 Karar sayılı kararı ile; bozma ilâmına uyularak Sayıştay Başkanlığınca evrakın imha edildiğine dair 10.07.2020 havale tarihli yazı ile cevap verilmesi üzerine tanık Ş.A. ve Y.U'nun beyanları dikkate alınarak davacı ile çalıştığı dönem için bilirkişiden ek rapor da alındıktan sonra davanın kabulüne karar verilerek fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil ücreti alacakları hüküm altına alınmış, karar gerekçesinde ise birleşen dava hakkında sehven karar verilmediği açıklanmıştır.
2. Davacı hükümden sonra 03.03.2021 tarihli dilekçesiyle kararda belirtildiği üzere kısa kararda unutulan birleşen dava hakkında hakkında karar verilmesini talep etmiş, Mahkemece davacının tavzih talebi reddedilmiştir.
3. Davacı 01.07.2021, 16.07.2021, 29.07.2021, 17.09.2021 ve 24.09.2021 tarihli dilekçeleri ile karar verilmesi unutulan birleşen dosya hakkında tefrik kararı verilmesini talep etmiş, Mahkemece 17.09.2021 tarihli ek karar ile talebin reddine dair karar verilmesi üzerine kararı temyiz ettiğine ilişkin temyiz talebinde bulunmuş ve Mahkemece davacının temyiz talebinin süresinde olmaması nedeniyle 07.10.2021 tarihli ek karar ile talebin reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen ek kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 21.02.2022 tarihli ve 2022/1554 Esas, 2022/2060 Karar sayılı kararıyla; davalının temyiz itirazlarının reddine karar verilerek davacı temyizi yönünden davacının süresi içinde 03.03.2021 ve 01.07.2021 tarihleri de dâhil birleşen dava hakkında karar verilmediğini Mahkemeye bildirdiği, her ne kadar tefrik kararı verilmesini istemiş ise de davacının birleşen dosyanın esası hakkında bir karar verilmesi isteğinin bulunduğu, Mahkemece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 305/A maddesi uyarınca ek bir karar ile davacının talebinin karşılanması gerekirken bu talebin davacının dilekçesinin salt tefrike hasredilmiş olduğunun kabulüyle reddinin doğru olmadığı, Mahkemenin 17.09.2021 tarihli ek kararı hatalı olduğundan karar bu şekilde kaldırılmak suretiyle süresinde yapılan temyizi kabulü ile temyiz talebinin reddine ilişkin 07.10.2021 tarihli ek kararın kaldırılmasına ve birleşen dava hakkında hükmün tamamlanması yolu ile olumlu olumsuz bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; birleşen dava dosyasında talep edilen alacakları da kapsayacak şekilde ek rapor aldırılarak asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; bilirkişi raporlarının davacı tanık beyanlarına göre hazırlandığını, dosyadaki belgelerin dikkate alınmadığını belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı ve alacakların hesabı hususlarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 ... maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41, 44, 47 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Toplu ... sözleşmesinin 46 ncı maddesine göre; haftalık çalışma süresinin üzerinde yapılan çalışmalar fazla çalışma olup haftalık çalışma süresi 40 saattir ve yapılacak her bir saat fazla çalışma için ödenecek ücret, normal çalışma ücretinin %100 fazlasıdır.
3. Toplu ... sözleşmesinin 48 ... maddesinin (a) bendinde, işin gereği cumartesi gününde çalıştırılan işçilere müteakip hafta içinde bir ... izin verilirse kendi yevmiyesine ilaveten 1 yevmiye, izin verilmediği takdirde kendi yevmiyesine ilaveten 2 yevmiye ödenmek zorunda olduğu; (b) bendinde, toplu ... sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde normal çalışma yapılan işyerleri için hafta tatilinin pazar günü olduğu, vardiyalı çalışma yapılan yerlerde ise işçilerin çalışmaya başladığı beşinci günü takip eden altıncı ve yedinci ... olduğu, işveren zaruri görülen hâllerde ve işin gereği hafta tatili gününde çalıştırılan işçilere müteakip hafta içinde 1 ... izin vermezse kendi yevmiyesine ilaveten 3 yevmiye ödemek zorunda olduğu ve ... bayramlarda ve dinî bayramlarda yapılan çalışmalarda işçilere kendi yevmiyelerine ilaveten 3 yevmiye ödeneceği düzenlenmiştir.
4. Birleşen dava dosyasında davalının zamanaşımı def'i gözetilerek 14.02.2012-15.03.2014 tarihleri arasındaki dönem için hesaplama yapılmış olup bu dönem, asıl ve birleşen davada ortak hesaplama dönemidir. Asıl davada, fazla çalışma alacağına dâhil edilen ve saat ücretinin %50 fazlasıyla hesaplanan cumartesi çalışmaları, birleşen davada hafta tatili kısmında akdi tatil olarak 2 yevmiye ile çarpılarak hesaplanmıştır. Oysa cumartesi çalışmalarının akdi tatil olarak hafta tatili alacağı hesaplamasında sadece saat ücretinin %50'si olarak hesaplanması gerekir. Fazla çalışma ise aynı dönem cumartesi günü dâhil asıl davada 14 saat, birleşen davada ise 11,5 saat (cumartesi akdi tatil olduğundan dışlanmış ve 40 saat üzeri hesaplanarak) kabul edilip saat ücretinin %50 fazlası ile hesaplanmıştır. Bu hesaplama şekli de hatalı olup bu alacak kalemi için de yine saat ücretinin %50 fazlası değil sadece saat ücretinin %50'si hesaplanmalıdır. Belirtilen hususlar ve usuli kazanılmış haklar da gözetilerek bir karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalı tarafa iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
31.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.