Logo

9. Hukuk Dairesi2023/7850 E. 2023/11860 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Üniversitede çalışan bir sekreterin kısmi süreli çalışma talebinin işveren tarafından reddedilmesi üzerine açılan tespit davasında üniversitenin harçtan muaf olup olmadığı uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Üniversitelerin, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 56. maddesinin (b) fıkrası uyarınca genel bütçeye dahil kamu kurum ve kuruluşlarına tanınan mali muafiyetlerden yararlanması gerektiği gözetilerek, davalı üniversitenin harçtan muaf tutulması gerektiği ve bu husustaki hatanın düzeltilmesi amacıyla ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/162 E., 2023/173 K.

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 7. ... Mahkemesi

SAYISI : 2022/47 E., 2022/207 K.

Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekilinin davalı Üniversiteye bağlı ... Meram Tıp Fakültesi Hastanesinde sekreter olarak kadrolu işçi pozisyonunda çalıştığını, 08.09.2021 tarihli dilekçesi ile ... Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimliğine kısmi süreli çalışma talebiyle başvuru yaptığını, Başhekimlik tarafından 05.10.2021 tarihli yazı ile “Pandemi döneminin seyrine göre kısmi zamanlı çalışma talebiniz ileriki zamanda tekrar değerlendirilecektir.” şeklinde cevap verildiğini, daha sonrasında da olumsuz cevap verildiğini, bu durumun kanun ve yönetmeliğe aykırı oluğunu, müvekkilinin doğum yapması nedeniyle küçük çocuğuna bakacak kimsesi olmadığını, kanunun açıkça verdiği hakkını kullanmasının işveren tarafından engellendiğini belirterek davalı Rektörlüğe bağlı Meram Tıp Fakültesi Hastanesinin 09.12.2021 tarih ve E-14567952-903-126387 sayılı işleminin iptaline, davacının kısmi süreli çalışma talebinin kabul edilmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; açılan davada idari yargının görevli olduğunu, personel yetersizliğinden ve pandemi süreci devam ettiğinden dolayı daha fazla kısmi çalışma yaptırılamayacağına dair tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının kısa süreli çalışma başvurusunun tüm şekil şartlarını taşıdığı, davalı işyerinde yaptığı ... ve kadro durumuna göre işverenin uygun bulma şartı aranmaksızın kısmi süreli olarak çalışabileceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; açılan davada idari yargının görevli olduğunu, personel yetersizliğinden ve pandemi süresi devam ettiğinden dolayı daha fazla kısmi çalışma yaptırılamayacağı hususunun hukuka aykırı olmadığını, müvekkili tarafından yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu belirterek Mahkemece verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik'in (Yönetmelik) 12 nci maddesinde sayılan işverenin uygun bulma şartını gerektiren işlerde çalışmadığı, davacının işverene 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 Sayılı Kanun) 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre ve Yönetmelik'in 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre kısmi süreli çalışma talebinde bulunduğu, yürürlükteki mevzuat ile davacıya hak olarak tanınmış çalışma şeklinin davalı işverence yerine getirilmediğinden Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinin kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, tam süreli ... sözleşmesi ile çalışan davacının kısmi süreli çalışma talebinin kabulü gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 106 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 4857 sayılı Kanun'un 13 ve 74 üncü maddeleri.

3. Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik hükümleri.

4. 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu'nun (2547 sayılı Kanun) 56 ncı maddesinin (b) fıkrası.

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. 2547 sayılı Kanun'un 56 ncı maddesinin (b) fıkrasında, üniversitelerin, genel bütçeye dâhil kamu kurum ve kuruluşlarına tanınan mali muafiyetler, istisnalar ve diğer mali kolaylıklardan aynen yararlanacağı belirtilmiştir. Somut dosyada, davalı ... Üniversitesinin harçtan muaf olmasına rağmen harçlardan sorumlu tutulması hatalı olmuştur.

Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, davalı tarafın temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (3) üncü bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine "3- Davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına," ibaresinin yazılması;

Hüküm fıkrasının (4) üncü bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine "4-Davacı tarafça yapılan 13,75 TL masrafın davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, davacı tarafça yatırılan 161,40 TL harcın talep hâlinde davacıya iadesine," ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

13.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.